Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) 2017 yılı harcamalarını inceleyen Sayıştay, ihale verme yöntemi ve harcamalarda yasalara ve uygulamalara aykırı işlemler tespit etti. Sayıştay denetçileri tarafından hazırlanarak görüş bildirmeleri için kuruma gönderilen taslak denetim raporunda, "özel hesaplardan amacına uygun olmayan harcamalar yapıldığı, taşıma ve yemek hizmetlerinin pazarlık usulü ile ihale edildiği, diziistii bilgisayar ve yazıcı gibi malzemelerin kaydının gereği gibi tutulmadığı, bazı alımlarda mevzuata aykırı taahhütlere girildiği, ön mali kontrol yapılmadan alım yoluna gidildiği" belirlendi.
BirGün’den Nurcan Gökdemir’in haberine göre; Sayıştay'ın MEB'e ilişkin 2017 Yılı Taslak Denetim Raporumda yer alan tespitler, ana başlıklarıyla şöyle:
- Okul-Aile Birliği vb. özel hesaplardaki ödeneklerden; telefon, araç muayenesi, kırtasiye, bakım onarım, trafik cezası vb. harcamalar yapılarak amacı dışında kullanıldığı,
- Özel hesaplardan yapılan mal ve hizmet alımlarında yasal düzenlemelere uyulmadığı, harcamalar bölünerek doğrudan temin sınırı altında bir kaç defa da yapılması gibi Kamu ihale Kanunu'na aykırı uygulamalara gidildiği,
- Özel hesaplardan yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemelerden gereken KDV tevkifatlarının yapılmadığı, bu nedenle vergi kaybına yol açıldığı,
- Özel hesaplardan alınan "dizüstü ve masaüstü bilgisayarlar, yazıcıların, büro mobilyaları ve benzeri" taşınırların kayıtlarının yapılmadığı görülmüştür. Taşınır kayıtlarının yapılmaması, bu tür değerli taşınırların amacına uygun olarak kamu hizmetinde kullanılmasının izlenmesi ve kontrolünü de imkânsız kılmaktadır. Sorunlu ihaleler
- İdarenin merkez ve taşra teşkilatı ile okul ve birimlerinin büyük bir bölümünün elektrik ve doğalgaz ile elektronik haberleşme hizmeti ihtiyaçlarını, serbest piyasa koşullarından temin etmedikleri tespit edilmiştir.
- Öğrencilerin okullara ücretsiz taşınması ve ilköğretim öğrencilerine ücretsiz öğle yemeği verilmesi hizmet alımları, yaygın olarak il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri tarafından açık ihale usulü yerine, pazarlık usulüyle ihale edilmektedir. Her türlü ödenek harcamasının temel usul olan açık ihale usulü ile yapılması gerekmektedir. Her yıl tekrarlanan bu alımlar için pazarlık usulünün kullanılmasına imkân verecek şekilde, aciliyet gerektiren ve idarece önceden öngörülemeyen bir durum söz konusu olmadığından açık ihale usulünün uygulanması gerekmektedir.
- Kanunda öngörülen ihale usullerinden biriyle alınması gereken çeşitli mal ve hizmetlerin, parasal sınırın altında kalacak şekilde parçalara bölünerek doğrudan temin usulü ile gerçekleştirildiği, ayrıca doğrudan temin kapsamında olmayan hizmetlerin de bu usul ile temin edildiği görülmüştür. Ön mali kontrol yapılmıyor
- Bakanlığın ihale kanunlarına tabi olsun veya olmasın, harcamayı gerektiren ve belirlenen tutarı aşan tüm taahhüt evrakı ve sözleşme tasarılarının ön mali kontrole tabi tutulması gerekirken bazı alımlarda ön mali kontrol sürecinin işletilmediği, bazı alımlarda ise ön mali kontrol sonucunda mevzuata aykırılıklar tespit edildiği halde taahhüt altına girildiği görülmüştür.