Sayıştay'dan 'torpil lisetesi' kararı: Sınavsız memurluk Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı
Sayıştay Genel Kurulu’nun, bakan ve milletvekillerinin yakınlarının kamuda sınavsız atanmasına ilişkin istisnai memuriyet kadrosuna yapılan atamaların Anayasa’nın ‘eşitlik’ ilkesine aykırı olduğu ve bu uygulamanın Hazine menfaatlerini zarara uğratıcı nitelikte olduğu yönünde karar verdiği ortaya çıktı.
Kararda, “İstisnai memurluk kadrolarına atananların daha sonra diğer memurluk kadrolarına, devlet memurluğuna alınma için açılmış bulunan sınava girmeden veya başarmadan naklen atamaları durumu, naklen atandıkları görevlerin gerektirdiği niteliklere sahip olmamaları durumuna neden olabileceğinden, liyakat ilkesinin ihlali anlamına gelmektedir” denildi.
Zaman gazetesinde yer alan habere göre, AKP’li birçok bakan ve milletvekili yakınının sıradan vatandaşların girdiği KPSS sınavına girmeden ‘istisnai’ olarak önemli devlet görevlerine atanması, kamuoyunda büyük tepki topladı. Sayıştay Genel Kurulu’nun 2005 yılında verdiği kararda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesaplarının incelenmesi sırasında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 59. maddesi hükmü uyarınca, istisnai memuriyet kadrosuna atananların, KPSS sınavına katılmadıkları halde bir süre sonra sınavla girilebilecek memur kadrolarına atandıklarının tespit edildiği belirtildi. Söz konusu kanun hükmünün uygulama ve sonuçları bakımından Hazine menfaatlerini zarara uğratıcı nitelikte görüldüğü belirtilen kararda, “Sınava girmediği halde bazı kişilerin istisnai memurluk kadrolarına atanmaları, devlet memurluğu alımı için duyurulan sınava katılarak başarılı olmuş ve atanmayı bekleyen kişiler aleyhine haksız bir durum oluşturmaktadır. Bu da Anayasa’nın kişilerin kanun önünde eşitlik ve kamu hizmetine girmede eşitlik ilkelerini ihlal edici nitelikte bulunmaktadır” ifadelerine yer verildi.
‘İstisnai kadro, hazine menfaatlerini zarara uğratıyor’
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun temel ilkelerinden birinin liyakat ilkesi olduğuna işaret edildi.Kararda şu görüşler yer aldı: “Açıktan istisnai memurluk kadrolarına atananların daha sonra diğer memurluk kadrolarına, devlet memurluğuna alınma için açılmış bulunan sınava girmeden veya başarmadan naklen atamaları durumu, naklen atandıkları görevlerin gerektirdiği niteliklere sahip olmamaları durumuna neden olabileceğinden, yukarıda ifade edilen liyakat ilkesinin ihlali anlamına da gelmektedir. Bu durumda, devlet memurluğuna giriş için açılmış olan sınavlara girmemiş ve dolayısıyla bu sınavlarda başarılı olmamış kişilerin asli memurluk kadrolarının gerektirdiği niteliklere sahip olmadan naklen atanmış olmaları, kamu kaynaklarının etkili, verimli ve tutumlu kullanılmaması sonucuna yol açabilecektir. Dolayısıyla bu şekildeki atamaların Hazine menfaatlerini zarara uğratıcı niteliği bulunmaktadır.”