Seçim 2018: Şırnak'ta seçime yoğun güvenlik önlemleri altında gidiliyor

Şırnak, Mart 2016'da ilan edilen sokağa çıkma yasaklarından bu yana çok hırpalandı, yıkıldı, baştan yapıldı, eski haline yabancı bir kent haline geldi.

Çoğu göçe zorlanan Şırnak halkı da son birkaç yılda yaşanan değişim ve çatışmaların yarattığı travmalardan yorgun düştü.

En son geçen yıl Nisan ayında referandum öncesi buradaydım. Dümdüz olan merkezi hala kazınıyor, halk, kazındıkça enkazdan çıkan cenazeleri sayıyordu. Şimdi o toprakların yerinden göğe TOKİ'ler yükselmiş.

Şimdilik binalar boş. Halkın çoğu çevre ilçelere, köylere göç etmiş. Konuştuğum çoğu Şırnaklı da TOKİ'lerde yaşamak istemiyor, binaya sıkışmak yerine kendi evlerinde, bahçelerinde, sokaklarında olmak istiyorlar.

İktidar, TOKİ'lerle yapılan yatırımların oyları artırması beklentisinde. Şırnak merkez geleneksel olarak ilçelere kıyasla AKP'ye en çok oy çıkan yerlerden biri.

Geçen yıl referandumda Şırnak'ta toplam sonuç yüzde 71,7 Hayır, yüzde 28,3 "Evet" olarak çıkmıştı. Şırnak merkezde ise yüzde 44,5 "Evet", yüzde 55,5 ise "Hayır" demişti.

Şırnak'ta genel seçimlerde ise HDP'nin oyu yüzde 85,5, AKP'nin yüzde 11,1, MHP'nin yüzde 1,2, CHP'nin de yüzde 1,1'di.

Genel kanı, bu seçimlerde HDP'nin oylarının yine yüzde 85 civarını bulacağı yönünde.

Şırnak merkezde genelde halk görüşünü açıkça dile getirmekten çekiniyor. Eskiden çay bahçesi olan şimdi yerine geçici Pazar kurulan meydanda toplananlardan biri "Ne desek suç, biz ağzımıza bandımızı çekmişiz" diyor.

'1990lardan beter' dedikleri

Çatışma ortamının bitmesiyle güvenlik ve kontrollerin de azalmasını, sürekli takip ediliyor hissiyle yaşamayı istemiyorlar. İktidarın bu güvenlik politikasından vazgeçmemesi eleştiriliyor.

Şehre giriş ve çıkışlardaki polis kontrolleri, ilçelere yerleştirilen otomatik bariyerler ve yollarda zırhlı araçlarla yaşamak istemiyorlar.

Güvenlik yoğunluğu iktidara tepki yaratırken, diğer yandan da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen yıl Cizre'nin il olacağını açıklaması ve Şırnak'ın il statüsünü kaybetme riski de kimilerine göre AKP'ye oy kazandırabilir.

Ama Şırnak siyasetini yakından bilen gözlemcilerin aktardığına göre, bölgenin önde gelen ve önceki seçimde AKP'yi destekleyen bazı aşiret liderleri özel sohbetlerde, bu seçimlerde desteklerini çekebileceklerini dile getiriyor.

Diğer yandan sandık taşıma ve birleştirme planlarıyla birçok seçmenin sandığa gidemeyeceği ve bunun da en çok HDP'nin oylarını etkileyebileceği konuşuluyor.

Şırnak genelinde 84 köy, mezra ve mahalledeki sandıkların taşınması, birleştirilmesi planlanıyor. Etkilenecek seçmen sayının da 20 bini aşacağı tahmin ediliyor.

https://twitter.com/bbcturkce/status/1007250050475610112

HDP'nin Şırnak 3. sıra milletvekili adayı Hüseyin Kaçmaz, "Sandık taşıma kararı HDP'nin aleyhine alınmış bir karar. Taşınan köylerde baskı olduğu iddia ediyor ama asıl baskı iktidar ve çevreleri tarafından yapılıyor" diyor.

Kaçmaz, bazı seçmenlerin sandıkların taşındıkları yerlere ulaşım için partiden yardım istediklerini bazılarının da kendi imkanlarıyla sandıklara gideceklerini anlatıyor:

"Bazı yerlerde askeri personel ya da kolluk güçleri tarafından taşınması talebinde bulunuldu ancak vatandaşlar bu durumu kabul etmedi, bunun açıkça baskı unsuru olacağı ortadadır."

Bu seçimde, Güneydoğu'da AKP'nin oy oranı, HDP'nin de barajın neresinde duracağında belirleyici olacak.

Hüseyin Kaçmaz, "bıçak sırtında" olduklarını söylüyor:

"İktidar partisi tüm imkanlarını kullanarak HDP'yi baraj altında tutmak için baskı mekanizmalarını devreye soktu. Bıçak sırtındayız. Ama inanıyoruz ki; gerek Türkiye halkları, gerek bölge hakları elbirliğiyle HDP'ye barajı geçirtecekler."

https://twitter.com/bbcturkce/status/1007205156075732992

AKP'den 2. sıra milletvekili adayı olan daha önce ilk kadın başkanlığı yapan Hatice Atan ise kurdukları 100'e yakın kadın ekipleriyle Şırnak'ın birçok il ve ilçesinde yoğun kampanya yürütüyor.

Partisinin ilk defa Şırnak'ta ön sıralarda bir kadına yer vermesi için "Bu, Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın bölgede kadınları ne kadar önemsediğini gösteriyor" diyen Atan 'Erdoğan'ın da manevi kızı' olarak biliniyor. Bunun nedenini de şöyle anlatıyor:

"Hepimiz onun kızlarıyız ama benim ona karşı ayrı bir hassasiyetim var. Çünkü bir Kürt kızı olarak bölgede çok çektik, çok acılar çektik, çok gözyaşı oldu. Bizlere gerçek anlamda Kürt kardeşlerim deyip gözleri dolan tek lider Recep Tayyip Erdoğan'dır. Bana sorsalar onun için ne yaparsın, gözümü kırpmadan onun için ölürüm."

Şırnak'ta cumhurbaşkanlığının ikinci tura kalması durumunda ne olacağı tartışılıyor.

İkinci tura CHP'nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kalması durumunda, görüşünü aldığım hemen hemen herkes 'İnce'ye oy vereceklerini' söyledi.

İYİ Parti Genel Başkanı ve partinin cumhurbaşkanı adayı Meral Akşener ile Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ikinci tura kalması durumunda ise kimileri oy kullanmayacağını, kimileri siyasi olarak kendilerine tamamen zıt olsa da Erdoğan'a karşı Akşener'e oy verebileceklerini söyledi.

Şırnak'a kurulan pazarda konuştuğumuz Jiyan da siyasetine destek vermese de "kadın aday olduğu için Akşener'e verebileceğini" söyleyenler arasında.

Sokağa çıkma yasağının geceleri hala sürdüğü Şırnak 2 yıllık yıkımdan sonra yeniden toparlanmaya çalışıyor. Ama tedirginliğin, öfkenin ve yaşanan travmaların izleri duruyor.