Şiddet mağdurları ile cinsel istismara uğrayanlara iş ve tazminat
Adalet Bakanlığı, şiddet mağduru kadınlara istihdam hakkı sağlamaya yönelik yasal düzenlemede sona yaklaştı. İş Kanunu’nda değişiklik yapılarak, cinsel saldırı ve diğer suç mağdurlarına istihdam olanağı sağlanacak. Hazırlanan yasa taslağı, ağır şiddet gören mağdurlara veya ölüm halinde yakınlarına tazminat ödenmesini de öngörüyor. Suçun niteliğine göre, asgari ücretin 10 katından (16 bin 470 TL) 30 katına (49 bin 410 TL) kadar tazminat planlanıyor. Ayrıca, maruz kaldığı şiddet dolayısıyla ikametgâhlarını veya okullarını değiştirmek zorunda kalan mağdurlar, eğitim gördükleri kurumların muadili okullarda eğitime devam edebilecek. Mağdur Hakları Daire Başkanı Muhitten Özdemir, Karaman’da cinsel istismar dolayısıyla bazı ailelerin taşınmak zorunda kaldığına dikkat çekerek, taslak yasalaştığında bu ailelerin mağduriyetlerinin giderilebileceğini, örneğin fen lisesinde okuyan öğrencilerin taşındıkları yerde fen lisesine yerleştirilebileceklerini anlattı.
Habertürk'ten Fevzi Çakır'ın haberine göre, Adalet Bakanlığı Mağdur Hakları Daire Başkanlığı tarafından konuyla ilgili hazırlanan yasa taslağında sona gelindi. Taslak uyarınca, bir başka kişi tarafından işlenen ve suç unsuru içeren eylemden doğrudan zarar gören kişilerin mağduriyetleri giderilecek. Cinayete kurban gidenlerin bakmakla yükümlü olduğu kişiler ile cinsel saldırı suçu mağdurları kamuda istihdam edilecek. İleriki süreçte özel sektör de sürece dahil edilebilecek. Mağdurun kendisi veya aile bireylerinden biri istihdam edilecek. İstihdam hakkı özellikle “ağır şiddet, tecavüz, cinsel istismar” gibi suç mağdurlarına tanınacak.
Taslakta, istihdam hakkından yararlanacak kişiler şöyle sıralandı:
-Kasten öldürme suçu sonucu ölen kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişiler,
-Kasten öldürme suçuna teşebbüs ve kasten yaralama sebebiyle ağır bir şekilde yaralanan mağdur,
-Kendisine karşı işlenen cinsel saldırı ve cinsel istismar suçu sebebiyle işini kaybeden veya iş bulma imkânı önemli derecede zayıflayan mağdur veya mağdura bakmakla yükümlü olan yakınları,
-Ağırlaşmış işkence suçu nedeniyle yaralanan mağdur veya bakmakla yükümlü olduğu kişiler.
Devlet, suç mağduru vatandaşlara tazminat ödeyecek. Malul olanların bakım ve tedavi giderleri, çalışamamadan doğan kazanç kaybı karşılanacak. Mağdurun ölümü halinde bakmakla yükümlü olduğu birinci derece yakınına yardım yapılacak. Ağır şiddet gören mağdurlara veya ölüm halinde yakınlarına tazminat ödenecek. Suçun niteliğine göre, asgari ücretin 10 katından (16 bin 470 TL) 30 katına (49 bin 410 TL) kadar tazminat öngörülüyor.
Karaman örneği
Maruz kaldığı şiddet dolayısıyla ikametgâhlarını veya okullarını değiştirmek zorunda kalan mağdurlar, eğitim gördükleri kurumların muadili okullarda eğitime devam edebilecek. Yeni eğitim kurumlarında bu mağdurlara rehberlik hizmeti sunulacak. Mağdur Hakları Daire Başkanı Muhitten Özdemir, Karaman’da cinsel istismar dolayısıyla bazı ailelerin taşınmak zorunda kaldığına dikkat çekerek, taslak yasalaştığında bu ailelerin mağduriyetlerinin giderilebileceğini, örneğin fen lisesinde okuyan öğrencilerin taşındıkları yerde fen lisesine yerleştirilebileceklerini anlattı.
Tedaviye ihtiyaç duyan suç mağdurlarına ücretsiz olarak sağlık hizmeti verilecek. Bu kişiler sosyal güvenlikleri yoksa, tedavileri süresince yeşil kartlı statüsünde hizmet alacak. Evini, yaşadığı yerleşim yerini terk etmek zorunda kalan suç mağdurlarının, ailesinin veya birlikte yaşadığı kişilerin uygun gördüğü başka bir yerde bakım ve barınmalarına yönelik tedbirler mülki idare amirleri tarafından alınacak.
‘Eski hükümlülere tanınan iş imkânı mağdura da tanınmalı’
Adalet Bakanlığı Mağdur Hakları Daire Başkanı Muhittin Özdemir, 35 maddeden oluşan yasa taslağının, kamuoyu ile paylaşılıp gelen öneriler değerlendirildikten sonra TBMM’ye sevk edileceğini açıkladı. Özdemir, “Örneğin, ağır şekilde yaralanan ya da cinayet nedeniyle hayatını kaybeden kişinin yakınına belli oranda bir tazminat vermeyi düşünüyoruz. Acil haller için de asgari ücretin yarısına kadar bir miktarı vermeyi planlıyoruz. Trafik kazasında yaralandınız, adliyeden evinize gideceksiniz ancak paranız yok, burada da cumhuriyet başsavcısına böyle bir imkân sağlayarak, tazminatın bir miktarının acil hallerde mağdura ödenmesini sağlayacağız. Böylece adliyenin sadece ceza veren bir mekanizma olmasından öte, sosyal adaleti dağıtma anlamında da bir hükümlülüğü olacak” dedi.
Özdemir, “İş Kanunu ve diğer kanunlarda, yüzde 2 oranında eski hükümlü çalıştırma zorunluğu var. Biz aynısının mağdurlar için de eşitlik anlamında olması gerektiğini düşünüyoruz. Buna yönelik çalışmamız var” diye konuştu. “Ayrıca 138 ağır ceza merkezinde birer müdürlük kuracağız ve bu müdürlüklerde psikolog ve sosyologlar hizmet verecek” ifadesini kullanan Özdemir, şöyle devam etti: “Bu görevliler, suç mağduru kişileri bilgilendirecek. Kadın, çocuk, insan ticareti ve cinsel suçtan zarar görenlerin ifadelerinin alınması için özel alanlar da oluşturulacak.”