Şiir ve eleştiri dergisi 'şerhh'in yeni sayısı çıktı

Şiir ve eleştiri dergisi 'şerhh'in yeni sayısı çıktı.Derginin bu ayki sayısında yazar Nurdan Gürbilek ile yapılan kapsamlı bir söyleşi de yer alıyor. Emre Koyuncu'nun hazırladığı dosyada da İranlı yönetmen  Abbas Kiarostami sineması inceleneniyor.

şerhh'in meramı

şerhh dergi, yeni sayısında edebiyattan sinemaya geniş bir eleştiri alanına müdahil oldu. Dergiye yazı, çeviri ve şiirleriyle katılan birçok yeni isim var. Bu sayının yeni şairleri Komet, Ali Akan, Enes Malikoğlu, Oğulcan Kütük, Öztekin Düzgün, Serhat Sarı, Celal Sairfert, İren Ö. Bayram. şerhh’te yine şiirleriyle Baran Çaçan, İlker Filiz, Mikâil Söylemez, Usame Söylemez, Cihat Duman, Monica Papi, Enes Kurdaş, Ece Eldek yer almaya devam ediyor.

Şairin Seyir Defteri’nde ise, şair Ozan Çılgın var. Çılgın’ın Kötü Zamanlar Tragedyası (2003) ve Prepost (2014) adlı iki kitabı yayımlandı.

Arap Şizofren ve Tekme adlı şiirleri ilk defa şerhh’te yayımlanıyor. Ozan Çılgın’ın şerhh dergi için fotoğraflarını çeken Senem Sinem’e teşekkür ederiz. Aras Keser ile Eren Barış, Kıssa Devre Konuşmalar’a bir süreliğine ara verdiler.

Fakat, şerhh dergi yenilenmeye devam ediyor: New York semalarından Osmanlı tarihçisi ve modern Amerikan şiiri okuru Cem Murat Mengüç, bundan sonra her sayıda şerhhnüma bölümünde dünya şiirinden çevirilere ve şair tanıtımlarına yer verecek.

Bu sayıda şerhhnüma’da siyahi hareketle güçlü temasları olan, Afro- Amerikan şairlerden Yusef Komunyakaa ve Nikki Giovanni var. Türkçede şiirleri ve kitapları yayımlanmamış iki büyük şairi tanıtmaktan kıvanç duyuyoruz. Soruşturma bölümünde yeni kuşak sinema yönetmenlerinden Emine Emel Balcı,

Zeynep Dadak, Ahu Öztürk ve Senem Tüzen’e kendi sanat pratiklerinden farklı iktidar rejimlerine ilişkin düşüncelerine uzanan iki soru sorduk. Yönetmenler soruları birbirlerinin cevaplarından habersiz cevapladılar.

Bu sayıda iki dosyamız var. İlk dosyamız Türkiye’de eleştiri deyince akla gelen ilk isimlerden Nurdan Gürbilek yazınına ilişkin. Dosyanın editörleri Eren Barış ve Alper Göbel, Nurdan Gürbilek ile yapıtlarını baştan sona kat eden bir söyleşi gerçekleştirdi. Demet Ş. Dinler ve Fatih Altuğ, Nurdan Gürbilek’in Kötü Çocuk Türk kitabındaki “Orijinal Türk Ruhu” yazısından hareketle Türk modernleşmesinden edebiyata ve akademiye uzanan geniş bir alanı sorguladılar. Kitap kapakları ve yardımları için Emine Bora’ya, dosyanın oluşmasına katkı sunan Umut Tümay Arslan’a ve Gürbilek fotoğrafları için Şahan Nuhoğlu’na teşekkür ederiz.

İkinci dosyamızı İranlı yönetmen, şair ve fotoğraf sanatçısı merhum Abbas Kiarostami’nin anısına hazırladık. Dosyanın editörü Emre Koyuncu, dosyayı iki bölüm halinde kurguladı.

Birinci kısımda Ahmet Gürata, Asiye Dinçsoy, Fatih Özgüven, Bilge Demirtaş, Orhan Eskiköy’ün muhayyilelerinde Abbas Kiarostami filmlerinin yer etmiş sahnelerini, izlenimlerini anlattıkları kısa yazılar yer alıyor.

İkinci kısımda Umut Tümay Arslan ve Mahmut Mutman’ın Abbas Kiarostami’nin özgünlüğünü masaya yatıran tahlilleri var. 

Bağımsız yazılarda ise, şerhh’in kadrolu yazarlarından Cassis Cotton, Fransız yönetmen Robert Bresson’un Le Diable Probablement (Herhalde Şeytan, 1977) filminin başkahramanı Charles’ın toplumu, hayatı sorgulayışını irdeleyen bir deneme kaleme aldı. 

Yazıyı Fransızcadan çeviren P. Burcu Yalım’a müteşekkiriz. İstanbul Ermenilerinden yazar, gazeteci, çevirmen ve romancı Zaven Biberyan’ın kitaplarının Ermeniceden Fransızcaya çevirilerini yapan tarihçi Hervé Georgelin, şerhh için Zaven Biberyan üzerine bir deneme yazdı. 

Zaven Biberyan, Fransızca-Ermenice-Türkçeye çok iyi derecede hâkim bir yazar, gazeteci olarak düşüncelerinden dolayı Türkiye’de hapis yatmış, işsiz kalmış ve Lübnan-Beyrut’ta sürgün hayatı yaşamıştır. Aras Yayıncılık, Biberyan’ın Türkçede Babam Aşkale’ye Gitmedi (Ermenice orijinal adı: Mırçünneru Verçaluysı; Türkçedeki ilk baskısının adı: Karıncaların Günbatımı) ve Yalnızlar (Ermenice orijinal adı: Lıgırdadzı; Türkçedeki ilk baskısının adı: Arsız) adlı kitabını yayımlamıştır.

Hervé Georgelin’in yazısının İngilizceden çevirisi için Ezgi Bilgin’e, Biberyan’a ait belge, bilgi ve fotoğraflar için Zaven Biberyan’ın vârisi, kızı Tilda Mangasar’a ve çeviri-metni okuyup eleştirilerini ileten Aras Yayıncılık’tan Yetvart Tomasyan’a teşekkür ederiz. 

Suriye savaşıyla beraber mültecilerin yaşadıkları zor hayat dünyada yeniden gündeme gelirken bu durum anaakım medyada hep otoritelerin tam da yönetebileceği gibi bir “kriz” hali olarak ele alındı. P. Burcu Yalım, bu “krizi” sorgulayan, farklı sanatçıların işlerine yer veren Şam’da Kayısı sergisi üzerine bir eleştiri yazdı. Her sayıda edebiyat eleştirisinin Türkçeye de kazandırılmış ana kaynaklarını ele almayı istiyoruz. Bu minvalde Emine Tuğcu, edebiyat eleştirisinde ve şiir teorisinde hatırı sayılır bir yeri olan Harold Bloom’un Etkilenme Endişesi kitabını inceleyen bir yazı yazdı. 

Şerhhistan bölümünde gazeteci, yazar Ümit Bayazoğlu, doğup büyüdüğü memleketi Tekirdağ’ın Malkara ilçesini kendi deneyiminden ziyade tarihsel bir çerçevede ele aldı. Bayazoğlu, “Bir Zamanlar Malkara”nın Bulgarlardan Ermenilere, Yahudilerden Rumlara, Müslümanlardan Hıristiyanlara farklı etnik ve dini yapısını gözler önüne seriyor. 

Osmanlı’nın fütuhatından Cumhuriyet’in kuruluşuna kadar memleketi Malkara’nın gittikçe fakirleşen kültürel ve tarihi iklimini bize sunuyor. Bayazoğlu’nun yazısı, bir kent monografisinden hareketle Anadolu ve Trakya’daki kültürel mirası ve kültür envanteri çalışmalarını sorgulatıyor.

Külliyat bölümünde şair Ece Ayhan’ın ressam Komet’e Berlin’den postaladığı 1990 tarihli iki karpostalı ve bu iki nevi şahsına münhasır ismin farklı tarihlerdeki fotoğraflarını

günyüzüne çıkarıyoruz. Bu belgelerin taşıdığı arşiv değerinin yanı sıra bugün pek de sık rastlanmayacak bir biçimde bir ressam ile bir şairin ilişkisini göstermesi açısındanda değerli olduğunu düşünüyoruz. Komet’e arşivini şerhh’le paylaştığı için teşekkür ederiz.

Bütün bu yazıları düzenleyen, derginin görsel tasarımını yapan Ece Eldek’e yine müteşekkiriz. şerhh playlist (vol.IV), bu sayıyı hazırlarken kulaklarımızın pasını sildiğimiz seslerden,

ritimlerden müteşekkil. İlgili sayfadaki karekodu kullanarak ya da şu linkten şerhh playlist’e ulaşabilirsiniz: https://goo.gl/zShdwL

Bu takdimi bir duyuru ve bir temenniyle sonlandıralım. 2017 yılından itibaren şerhh yayın hayatına yılda iki kez (Mayıs ve Kasım’da) çıkarak devam edecek. Bu süreçte şerhh’e ev sahipliği yapan Balkon Kitap ile daha fazla meşgul olmayı ümit ediyoruz. 

2016’yı olağanüstü koşullar altında kapatırken yazar Aslı Erdoğan’ın ve daha önce bir soruşturma kapsamında şerhh’te misafir ettiğimiz dilbilimci Necmiye Alpay’ın bir anönce özgürlüklerine kavuşmalarını temenni ediyoruz.

Dergide yer alan ilanlar, gönül ve fikir yakınlığı kurduğumuz çalışmalarla dayanışmamızın nişanıdır. Bu sayıya yazan ve katkıda bulunan herkese teşekkürü bir borç biliriz; onlar olmasa bu sayı daha eksik olurdu.

Eren Barış & Emre Koyuncu & Alper Göbel