Son günlerde yaşanan ölümlerin sebebi 'Werther' etkisi mi?

09 Kasım 2019 12:15

İstanbul Fatih'te toplu bir şekilde yaşamlarına son veren Yetişkin kardeşlerin haberinin üzerinden 1 hafta geçmeden, yine toplu bir ölüm haberi Antalya'dan geldi. Aynı aileden Selim Şimşek, eşi Sultan Şimşek ile çocukları Ceren ve Ali Çınar Şimşek evlerinde ölü bulundu. İki farklı şehirde yaşayan iki ailenin de evlerinde kimyasal bulunması, akıllara intihar bulaşıcı mı sorusunu getirdi.

Prof. Dr. Şahika Yüksel, benzer ölüm vakalarının toplumu etkilediğini belirterek, "Konunun uzmanlarını daha çok korkutan ve düşündüren bir olay bu. Maalesef yüzyıllar boyu çeşitli şekillerde örneğine rastladığımız intihar ya da toplu ölüm vakalarının diğer insanları etkilemesi, bir diğer adıyla Werther etkisini düşündürdü bize" diye konuştu.

Medyaya büyük görev düştüğünü kaydeden Özge Öztaşçı da bu tarz haberlerin yayınlanmasının belli kriter ve koşullar altında olması gerektiğini de kaydetti.

TIKLAYIN - Antalya'da ikisi çocuk dört kişilik bir aile ölü bulundu, baba mektup bıraktı; bina siyanür endişesi nedeniyle boşaltıldı

Werther etkisi nedir?

Werther etkisi, Sosyolog David Phillips‘in intiharın yarattığı taklit edilme etkisini tanımlamak için 1974 yılında ortaya attığı bir terimdir. Bu isim, Alman yazar Wolfgang Von Goethe tarafından yazılan “Genç Werther'in Acıları” adlı romandan ismini almıştır. Romanda baş kahraman en sonunda aşkı uğruna intihar eder. Bu kitabın yayınlanmasından ardından 40 genç daha yaşamına kitaptaki Werther gibi son vermiş ve kitap İtalya ve Danimarka gibi bazı ülkelerde yasaklanmıştı.

Bulaşıcı mı?

Bir dönem de ünlülerin ölümlerinin ardından benzer şekilde ölüm vakaları artmış ve bu durum da akıllara Werther etkisini getirmişti. O dönem de basında, “Bu insanlar ünlüleri taklit mi ediyordu yoksa bunların hepsi birer tesadüf müydü?” sorusu araştırılmış konu ile ilgili pek çok haber yapılmıştı. Bir hafta içerisinde iki farklı şehirden iki ailenin de toplu ölümleri ve evlerinde siyanür maddesinin çıkması akıllara, “İntihar bulaşıcı mı?” sorusunu getirdi.

"Ünlülerin intiharları toplumda intihar olaylarını artırmıştır"

Konu ile ilgili Sözcü’den Sibel Güleysöyler'e değerlendirmelerde bulunan Psikolog Özge Öztaşçı, bu tarz toplu ölüm vakalarının tarihte de örneklerine sıkça rastlandığını anlatarak, “Sevilen bir ünlünün ya da bir karakterin intiharı toplumda belli bir süreliğine intihar oranlarını arttırmıştır, bu vakanın da gerek medyanın tutumu gerek benzer koşulları yaşayan insanların empati kurabilmesinin kolay olması sebebiyle kendi başına bir fenomen haline geldiğini görüyoruz. Bu konuda en büyük iş medyaya düşüyor, bazı ülkelerde olduğu gibi bizim ülkemizde de bu tarz intihar haberlerinin yayınlanması belli kriter ve koşullar altında olmalı, medya haberin ayrıntılarına fazla yer vermemeli ve insanların yararlanabileceği yardım kanallarını (ruh sağlığı çalışanları, psikolojik yardım merkezleri vb.) her zaman hatırlatılmaya çalışılmalıdır” ifadelerini kullandı.

“İntiharların altında psikiyatrik rahatsızlık var"

Konu ile ilgili görüşünü aldığımız İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Prof. Dr. Mert Savrun, intiharın önemli bir toplum sağlığı sorunu olduğunu belirterek, "Hem etik olarak hem de insan mahremiyetine saygı açısından bunu doğru bulmuyorum. Ama toplumu bilgilendirmek için genel olarak intihar hakkında birkaç şey söylemek isterim. İntihar önemli bir toplum sağlığı sorunudur. Hemen her toplumda, her sosyoekonomik grupta görülebilir. Ölümle sonuçlanan intaharlar daha çok erkeklerde görülür. İntiharların çoğunun altında tedavi edilmemiş başta depresyon olmak üzere birçok psikiyatrik rahatsızlık yatıyor” diye konuştu.

"İntihar haberlerinin medyada yaygın yer alması, intihar düşüncesinin eyleme dönüşmesin sebep olabilir"

Savrun, bazı hayat olaylarının da intiharı tetikleyebileceğini belirterek, “İntiharlardaki en önemli faktör umutsuzluktur. Yalnızlık, iş kaybı, sosyal desteğin azlığı, şiddet görme, maddi sorunlar gibi çeşitli faktörler umutsuzluğu arttıracağı için kriz anlarında intihara sebep olabilir. Yine intihar haberlerinin medyada yaygın yer alması da intihar düşüncesinin eyleme dönüşmesine sebep olabilir” dedi.

antalya fayih ölüm siyanür intihar şüphe Şahika Yüksel Werther