SONAR araştırma şirketinin başkanı Hakan Bayrakçı, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası ilan edilen olağanüstü hâle (OHAL) dikkat çekerek “Türk seçmenin yüzde 6’sı memur. Ben öğretmen olsam, görüşüm de ‘hayır’ olsa, kapıma gelen anketöre oyumu söyleyemem. Niye? Çünkü OHAL var, 1 dakikada atarlar işten. Eskiden devlet memurları kolay kolay işten atılamıyordu. Ancak şimdi OHAL olduğu için KHK ile atılabiliyorlar” dedi.
SONAR, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Tayyip Erdoğan’ın yüzde 52 oy alacağını öngören bir anket gerçekleştirmişti. Seçim sonucu Erdoğan'ın aldığı oy yüzdesi 51,76 olmuştu. SONAR mart ayı referandum anketine göre, “Evet” oyu verecek olanlar yüzde 48,98’de kalırken, “Hayır” oyu verecek olanlar yüzde 51,02 ile önde gözüküyor.
RS FM’de Yavuz Oğhan’a konuşan Bayrakçı, objektif bir şekilde yapılan ham anketlerde sonucun başa baş olduğunu belirtti. Kararsızların hesap edilmediği anketlerin sonuçları itibariyle yüzde 42’ye 42 ya da yüzde 41’e 42 oranlarında yani neredeyse denk bir vaziyette seyrettiğine dikkat çekti. Genel olarak anketlerde kararsızların ‘orantısal olarak dağıtıldığını söyleyen Bayrakçı “Burada önemli olan şudur: Ham anketlerde ister 1 puan ‘evet’ ya da ‘hayır’ önde çıksın, önemli olan kararsız kalan yüzde 15’lik kısmın kararıdır. Ancak ‘kararsız’ olarak adlandırılan o kısmın büyük çoğunluğu, aslında kendi görüşünü çeşitli nedenlerden ötürü söyleyemeyen kişiler. Örneğin, Türk seçmenin yüzde 6’sı memur. Ben öğretmen olsam, görüşüm de ‘hayır’ olsa, kapıma gelen anketöre oyumu söyleyemem. Niye? Çünkü OHAL var, 1 dakikada atarlar işten. Eskiden devlet memurları kolay kolay işten atılamıyordu. Ancak şimdi OHAL olduğu için KHK ile atılabiliyorlar. Ben devletten maaş alan birisi olsam ben kapıma gelen ‘hayır’ oyu vereceğim diyemem. Yani bir kere, devlet memurları görüşlerini katiyen söyleyemiyor. Artık devlet ile işi olmayanlar da çekiniyor” değerlendirmesini yaptı.
Hükümet liderleri kendilerine gelen anket sonuçlarında ‘evet’ oyunun önde çıktığını söylüyor. Peki, gerçekten sonuçlar öyle mi? Diğer şirketlerin anket sonuçlarını da değerlendiren SONAR Araştırma Şirketi Başkanı “Cumhurbaşkanına verilen üç anketten birinde yüzde 53 evet, diğerinde yüzde 52 evet, bir diğerinde yüzde 53.5 evet çıkmış. Bu sonuçları çıkaran arkadaşlarımız hile yapıyor ya da liderlere hoş gözükmek için bu rakamları buluyor demiyorum. Kararsızları orantısal olarak dağıttıklarında bu sonuç çıkıyor. Öte yandan şirket sahiplerinden biri bana ‘Cumhurbaşkanına yüzde 52 ‘evet’ dedim ama tedirginim. Çünkü kararsızlar sandıkta orantısal olarak dağılmayacak. Kararsızlar içinde ‘hayır’ fazla gibi geliyor’ dedi. Dolayısıyla ham anketlerde sonuç başa baş gidiyor ve neredeyse her şirkette rakamlar aynı. Ancak kararsızların dağılımında farklı sonuçlar çıkıyor” diyerek kararsız seçmenlerin oylarının bu seçimde oldukça önem taşıdığını belirtti.
SONAR’ın son anketinde ‘hayır’ oyunun önde çıkmasına da değinen Hakan Bayrakçı “Yaptığımız bir ankette evet 1 puan önde çıktı. Başka bir ankette ise hayır 1 puan önde çıktı. En sonunda m yaptığım hesaplara göre 52-53 oranında ‘hayır’ çıkabilir gibi geliyor. Ama araştırma rakamlarına sadık kalarak ve temkinli yaklaşarak baktığımızda 51 küsurluk ‘hayır’ı bulduk. Ama bu rakam 52 olursa da şaşırmam” dedi.
ANAR Araştırma Genel Müdürü İbrahim Uslu MHP seçmeninin büyük bir kısmının ‘hayır’ oyu vereceğini açıklamıştı. Uslu’nun açıklamasına ve MHP seçmenindeki son duruma da değinen Bayrakçı “MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ne kadar kızarsa kızsın, bütün araştırma şirketleri MHP seçmeninin en az 3’te 2’sinin ‘hayır’ oyu kullanacağını söylüyor” değerlendirmesini yaptı.
AK Parti seçmeninin ne kadarının ‘hayır’ oyu vereceği de merak edilen konulardan biri. Bu konuyu değerlendiren Bayrakçı, AK Parti seçmeninin oyunu daha saptayamadığını ancak gözlemlerine göre seçmenin bir kısmının tereddüt içerisinde olduğunu belirtti. Bayrakçı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 15 Temmuz darbe girişiminden sonra çok fazla prim yaptığını, partinin oylarının yüzde 43’ten yüzde 49’lara çıktığını söyledi. Ancak değerlendirme kısmında hangi oy oranını baz alacaklarına karar veremediklerini belirten Bayrakçı “Gördüğüm kadarıyla AK Parti seçmeninin en azından onda biri ‘hayır’ oyu kullanacak. Seçmeni yüzde 43 olarak baz alsak onda biri 4 yapar. Kaldı ki, AK Parti’nin yüzde 43-45’lik oyunun tamamı Sayın Erdoğan’ın hayranları değil. Belki 25 puanlık kısım Erdoğan’a hayran olduğu için oy veriyordur. Ama geriye kalan 15 puan ‘istikrar, sağ parti ya da CHP’ye vermiyorum’ diye verilen oylardır. O kitle de referandumda ‘hayır’ oyu vereceği tahmin edilen kitledir” diyerek AK Parti’den de ‘hayır’ oyu çıkacağını işaret etti.
HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder ‘Güneydoğu hayır diyecek’ demişti. Güneydoğu’nun üç ilinde telefonla anket yaptırdığını söyleyen Bayrakçı “Van, Mardin ve bir Güneydoğu ilinden daha alınan 300’ü aşkın telefon kayıtlarını tekrar tekrar dinledim ve bana göre Güneydoğu’dan ciddi oranda ‘hayır’ çıkacak. Yanılabilirim de ama tahminim böyle. Bazı arkadaşlarım bana ‘Güneydoğu’dan evet çıkacak’ diyor. Ama benim görüşüm ‘hayır’ çıkacağı yönünde” açıklamasını yaptı.