Sosyal güvenlik açığı büyümeye devam ediyor; emekli maaşlarında ve sağlık hizmetlerinde tehlike çanları çalabilir
Sosyal Güvenlik Kurumu tablolarında en sert düşüş temmuzda yaşandı. Kurumun emekli aylıklarını karşılama oranındaki düşüş, prim ertelemesi dışında kalan temmuzda yüzde 53 oldu.
Cumhuriyet’te yer alan habere göre, geçen yılın tamamında 39.9 milyar lira açık veren sosyal güvenlik kurumu, bu yılın yedi ayında 50 milyar lirayı aştı. SGK’nin prim gelirleriyle emekli aylıkları ve sağlık harcamalarını karşılama oranı da düştü.
Geçen yıl yüz kişiden 71’inin emekli aylıklarını karşılayabilen kurum, bu yılın ilk yedi ayında yüz kişiden 62 işinin emekli aylığını karşılayabilecek duruma geriledi.
1 Nisan ile 30 Haziran 2020 arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen bazı sanayi, imalat ve işletmelerin prim ödeme sürelerinin ötelenmesinin yukardaki tabloyu etkilediği var sayılsa da prim gelirlerinin emekli aylık ve sağlık ödemelerini karşılama oranındaki en sert düşüşün prim ertelenmesi dışında kalan temmuz ayında yüzde 53.7 oranı ile gerçekleştiği görüldü.
Yeniden yapılandırma gelebilir
Söz konusu verilere göre önümüzdeki günlerde sosyal sigorta sisteminin yeniden düzenlenmesi ile emekli aylık ve ödeneklerinin, kıdem tazminatının yeniden yapılandırılması büyük bir olasılıkla gündeme gelebilecek.
Başta kamu olmak üzere birçok sağlık işletmesinin borçlarını ödeyememesi ve iflas etmesi, kamunun sunulan sağlık hizmetlerinin kapsamında bir daralmaya yol açabilir. Açığı kapatmak isteyecek kurum, gelirleri artırmak için parasız verilen sağlık hizmetlerinin sayısını ve kapsamını daraltarak, sağlıktaki katkı payını artırabilir. Muayene payından ilaç payına kadar sayısı 10’a yaklaşan katkı payı kalemi hızla artabilir.
Dr. Güray Kılıç ve Dr. Ergün Demir’in SGK verileri ile hazırladıkları ortak makalede SGK verilerinin Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın sözlerinin tersini gösterdiğinin altı çizilerek şu ifadelere yer verildi: "Gerçek şudur: Yoksulluk, işsizlik ve ekonomik belirsizlik giderek artıyor. Kriz ve dövizdeki artışın sonucu olarak yüzlerce işyeri, fabrika kapanıyor ve binlerce işçi işten çıkarılıyor. Bu şekilde prim ödeyemeyenlerin sayısının giderek artması ve prim alacaklarının tahsil edilememesi ile de SGK gelir gider dengesi olumsuz etkilenmektedir. “Açık” artmakta ve prim gelirlerinin emekli aylıklarını ve sağlık ödemelerini karşılama oranları düşüyor."