Kahramanmaraş İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nde basın toplantısı düzenleyen İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Antakya'da her 2 konuttan 1 tanesi ya yıkılmış ya ağrı hasar ya da acil yıkılacak kapsamında" dedi.
İçişleri Bakanı Soylu, Kahramanmaraş Afet Koordinasyon Merkezi'nde konuştu. Bazı kişilerin, "Bu kadar çabuk hasar tespiti yapılabilir mi?" sorusunu yönelttiğini aktaran Soylu, hasar tespiti yapan 7 bin kişinin bulunduğunu kaydetti. Soylu, bu işlemlerin, önceki depremlerin ardından da ölçekleri dikkate alındığında hemen hemen aynı zaman diliminde gerçekleştirildiğini belirterek, ilk hasar tespitinin, karşı karşıya kalınan durumun fotoğrafını ortaya koyacağını, itiraz süreçlerinin ardından da bunların netleşeceğini ifade etti.
Bakan Soylu, şu ana kadar yapılan tespitlere göre, Kahramanmaraş'ın dörtte birinin, ilk etapta ya yıkılmış ya ağır hasar ya da acil yıkılacak kapsamı içerisinde olduğunu bildirdi. Antakya merkezinde hasar tespiti çalışması sonuçlarına göre de bu rakamın yüzde 50'nin üzerinde olduğunu anlatan Soylu, işlemlerin devam ettiğini kaydetti.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, depremin ardından bütün süreçlerin yargı gözetiminde devam ettiğini kaydederek, şunları söyledi:
"Bugünkü ve bundan sonraki soruşturmalara konu olacak binalardaki yapım eksiklerinden kaynaklanan süreçlerle alakalı yargı gözetiminde, Çevre, Şehircilik Bakanlığı ve ilgili tüm birimlerimiz, bilirkişiler, savcılar, alınan kanıtlar, bunların incelenmesi teker teker devam etmektedir. Aziz vatandaşlarımıza söyleyeceğimiz şudur, burada kim eksiklik yapmışsa, binanın yapımında bir eksiklik söz konusuysa, binanın yapımından sonra yapılanlar söz konusuysa elbette ki bunların hepsinin tespitine yönelik delillendirilmeler bütün binalarda devam etmektedir. Bunlar yapılmadan da herhangi bir enkaz kaldırılmamaktadır."
Ağır hasarlı ve acil yıkılacak binaların bulunduğuna işaret eden Süleyman Soylu, bu binaların içine girilip girilmeyeceğine yönelik kararın, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkililerince alınacağını aktardı. İçine girilmesi mümkün olabilen binalara güvenlik ekipleriyle birlikte girileceğini ifade eden Bakan Soylu, "Burada yıkılmış, acil yıkılacak ve ağır hasarlı binalarda kolluk kuvvetlerimiz sürekli binaların etrafındadır, bulunmaya devam edecektir. O binanın sahibi olan arkadaşlarımız herhangi bir güvenlik riski olup da 'Acaba orada ne oluyor?' diye bir endişe içinde bulunmasınlar. Şehirlerimizde bir kolluk kuvveti varsa şu anda üç kolluk kuvveti var. Bu şehirlerdeki güvenlik güçlerimizin sayısını üçe katladık" diye konuştu.
Soylu, öte yandan binaların numaralandırıldığını belirterek, "Binalara barkotlar yerleştiriliyor. Bu sistem eskiden olduğu gibi aynı şekilde devam etmektedir. Alınacak enkazlar numunesi alınmış, kanıtı alınmış ve 'artık enkaz kaldırma yapılabilir' denilen ölçüde enkazlar kaldırılacak” dedi.
Sağlık Bakanlığı yetkililerinin, salgın hastalıklara karşı atılacak adımlar konusunda uyarılarda bulunduğunu aktaran Soylu, bu konudaki dikkatin en üst seviyede olduğunu dile getirdi. Geçici barınma merkezleri olarak çadırların kurulduğunu ifade eden Soylu, deprem bölgesine yaklaşık 200 bin çadırın sevk edildiğini, bunların önemli bölümünün kurulduğunu aktardı. Yaklaşık 100 bin çadırın daha depremden etkilenen illere sevk edileceğini bildiren Soylu, "Konteyner yaşam alanları yapılacak. Bunlarla ilgili yerler tespit edildi, altyapılar yapılıyor. Bu, bir yıllık bir süreç. Vatandaşlarımıza şunu ifade etmek istiyorum; bu bir yıllık süreçte, son 10 günde gösterdiğiniz yüce gönüllülüğü, yardımlaşma duygusunu devam ettirmek zorundayız" diye konuştu.
Açıklaması sırasından ekibinden yeni bir haber alan Soylu "Şu an bilgisi geldi, Kahramanamraş’ta bir kişi enkazdan çıkarılmış" dedi; "Allah, bu çalışmalarda ümidimizin önümüzdeki saatlerde de daha fazla devam etmesini nasip etsin. Arkadaşlarımız, büyük bir gayret ve mücadeleyle durmadan çalışmaya devam ediyorlar" sözlerini kaydetti. Kahramanamraş’ta 215 enkazda arama-kurtarma çalışmalarının devam ettiğini aktaran Soylu, "Nitelikli binalar kaldı. Nitelikli binalardaki arama kurtarma çalışmalarını bazı binalarda 24 saat esasıyla devam ettiriyoruz" bilgisini verdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın depremzedelere ilk etapta hane başına 10'ar bin lira destekte bulunulacağı yönündeki açıklamasını hatırlatan Soylu, "Bu kapsamda şu ana kadar 335 bin 956 ailenin hesaplarına 10'ar bin lira gönderildi" dedi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının hasar tespitlerini sürdüğüne değinen Soylu, "İlk etapta 335 bin 956 tespit yapıldı, yapılmaya devam ediyor. Hasar tespitlerinin ortalama yüzde 30-35 civarı tespit edilmişse bu, daha üçte biridir. Hane başına 10'ar bin lira, depremzede ailelerin hesaplara aktarılmaya devam edilecek" değerlendirmelerinde bulundu.
Soylu “Özellikle aş evlerinin sürdürülebilirliğini devam ettirmemiz lazım. Onun için de aşevlerinin ihtiyacı olan ihtiyaçlarını da diğer bölgelerden sürdürülebilir kılmamız lazım. Hijyeni sürdürebilmemiz lazım, aynı zamanda ikinci el değil, onların hepsini toplattırıyoruz zaten birinci el giysileri de sürdürülebilir kılmamız lazım. Bunu yapmazsak, şöyle bir değerlendirme çıktı binlerce araba geldi tıkanıklık var acaba ihtiyaç yok mu. İhtiyaç var. Aynı yardımlaşma anlayışıyla bir yıl boyunca, yemeği hazırlayacak gıdalar dahil hijyen dahil, temel ihtiyaçları ve birinci el giysiler dahil hepsini devam ettirmeliyiz. Burada bu kardeşlik duygusunu bugüne kadar nasıl gerçekleştirmişsek bundan sonra da aynı şekilde gerçekleştirmeliyiz” diye konuştu.
1833 dernek ve sivil toplum kuruluşunun 59 bin 814 kişiyle bölgede çalıştığını belirten Soylu, şunları kaydetti:
"Muhakkak ki iyi niyetliler olduğu gibi aldığı desteği tam yerine ulaştıramayanlar veya az da olsa bunun istismarını yapmak isteyenler de olabilir. Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğümüz, bu konuda gerekli bütün denetimleri yani ne almış, nereye gitmiş, ne olmuş, yarın öbür gün herhangi bir tartışmaya, istismara mahal vermemek için yapıyor. Bu, yalnızca bu alana yönelik değil. Toplanan bağışlarla ilgili ne harcandı, nereye harcandı, ne kadar harcandı? Bu, geçmiş dönemlerde olduğu gibi bu dönemde de aynı istikamette devam edecek. Bizim birçok AFAD da sivil toplum da dahil çalıştığımız sivil toplum kuruluşu ve dernek var. Bunlar kendileri isterler yani 'Bizi denetleyin ve biz bu konuda milletimize ve bağışçılarımıza karşı bir mahcubiyet içinde olmayalım.' diye. Bu durumla karşı karşıya geldiğimizde bu ortaya koyulur. Bunu istismar eden, bu konuda devletle eş koşmaya çalışan varsa da elbette ki gereği yerine getirilecek."
Soylu'nun bu açıklaması, dün MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin deprem için bağış toplayan AHBAP ve Babala'yı hedef aldığı sözlerini akıllara getirdi. Bahçeli, "Devleti bir kenara itip, ahbap çavuş ilişkileriyle yardım toplanması, bu kapsamda paralel bir hat kurulması devletin inandırıcılığını bir nevi gölgelemektir, bizim nazarımızda da itibar edilmemesi gereken bir yanlıştır" ifadelerini kullanmıştı.
Şehirler normalleşmeye başladığında, konteyner şehirler oluşturulduğunda tahliye edilen vatandaşların şehirlerine döneceklerini aktaran Soylu, dönen vatandaşların ihtiyaçlarının karşılanacağını belirtti. Afet bölgesindeki güvenlikle ilgili bir dedikodunun olduğunu aktaran Soylu, şöyle devam etti:
"Her alanda 'süreci nasıl bir sekteye uğratırım' gayretinde olanlar var. Biz Kahramanmaraş'tayız, bir yağma görmedik. Adıyaman'da, Osmaniye'de bir yağma yok. 'Devletin bu konuda ortaya koyduğu otoriteyi ve iradeyi buradan sarsabilir miyim?' düşüncesinde olanlar, 'Ben fırsatı elime geçirdim, buradan da bir darbe indirebilir miyim?' derdinde olanlar, bu dedikoduları değerlendiriyorlar ve bu dedikoduları toplumun tamamında bir endişeye sevk etmek maksadıyla ortaya koymaya çalışıyorlar."
Soylu, "İnsanlık dışı davranışlar var. Bu ülkenin yetiştirdiği adamlar ellerini kaldırıp şarkı niteliğinde sloganlar atıp onu bunu öldüreceğiz diye sözler söylüyorlar. Sözle öldürmek kolay öldürebilirsiniz de hayatında böyle bir şeyin bile yanından geçmemiş olan insanlar sadece toplumu endişeye sevk etmek için böyle bir şey yapıyorlar. Devletimiz her zamankinden daha teyakkuz halindedir" diye sitem etti.