STK'lardan çağrı: Dicle özgür aksın, Hasankeyf’in sesine kulak ver!

Ilısu Barajı projesi nedeniyle sular altında kalancak olan ve son günlerde dinamit kullanıldığı iddiaları ile gündme gelen Hasankeyf için Ankara ve İstanbul'da eylemler yapıldı. HDP, HDK, ESP, ÖDP, Halkevlerİ, EMEP, Sosyalist Meclisler Federasyonu, KESK, TMMOB, DAD, ABF, Artvinliler Çevre Derneği, Divriği Kültür Derneği, Munzur Koruma Kurulu'nun da aralarında olduğu 51 sivil toplum örgütünün çağrısıyla eş zamanlı olarak düzenlenen eylemlerde, "Dicle özgür aksın, Hasankeyfin sesine kulak ver" denildi.

Ankara'da Sakarya Caddesi'nde gerçekleştirilen eylemde açıklamayı Ankara Dersimliler Derneği Başkanı Ali Ekber Çelik okudu.

Ilısu Barajı'nın her alanda geri dönüşü olmayan zararlara neden olacağını söyleyen Çelik, Ilısu Barajı ile 250'ye yakın höyük, 5 binden fazla mağara ve çok sayıda kültürel varlık ile 199 yerleşim yerinin sulara altında kalacağını, Dicle Vadisi'nin ekosisteminin tahrip edileceğini, rakamlarla ifade edilemeyecek kadar çok canlının etkileneceğini kaydetti. Çelik, 10 binden fazla insanın göç etmek zorunda kalacağını belirtti.

51 sivil toplum kuruluşunun imzasının bulunduğu basın açıklaması şöyle:

"İlk defa 1954 yılında DSİ’nin saha araştırmalarında ortaya atılan ve 2019 yılında tamamlanması planlanan Ilısu Barajı Hidroelektirik Santrali her alanda geri dönüşü olmayan zararlara neden olacaktır. Bu projeyle  250’ye yakın höyük, 5 binden fazla mağara ve çok sayıda kültürel varlık; 199 yerleşim alanı sular altında kalacak. 10 binden fazla insan göç etmek; masa başında imal edilmiş TOKİ’lere veya Ilısu Barajı’nı aratmayan, ölüm saçan projelerin kol gezdiği kentlere taşınmak zorunda kalacak. Dicle Vadisi’nin ekosistemi tahrip edilecek; rakamlarla ifade edilemeyecek kadar çok canlı bu süreçten etkilenecek; yaşam alanlarından sürülecek veya burada suların altında yok olmaya mahkum kalacak. Bazıları sonsuza kadar bir tür olarak yeryüzünden silinecek.

Sadece Ilısu Baraj Gölü’nün kaplayacağı 331 km karelik alan değil; Dicle’nin güneye doğru özgürce aktığı her yer; benzer kaderi paylaşacak. Bir ceylan, tıpkı kendinden öncekileri gibi su içtiği yere gittiğinde Dicle Nehri’nin özgürce  akmadığını görecek; sazlıkların arasında dolaşan balıklar susuzluktan ölecek; bostanlarını sulayamayan köylüler, kuruyan sebzelere bakacak… Veya tıpkı Atatürk Barajı gibi bir tehdit aracı olarak kullanılan kapaklarının açılmasıyla güneydeki her şey sular altında kalacak. Evet, çünkü bu proje bir tehdit aracı aynı zamanda. Bu yüzden de siyasi bir proje.

Baraj alanına su tutulmadan 8 kültür varlığını taşıyacaklarını vadediyorlar, insanlara TOKİ’lerde ev vereceklerini söylüyorlar. Ama yaşam Zeynel Bey Türbesi’nin taşınması gibi “kısacık” bir zamanda oluşmaz. Ilısu Barajı Hidroelektirik Santrali Projesi altında kalacak Hasankeyf ve diğer yerler; Güçlükonak’tan Siirt’e binlerce yıllık tarihin, emeğin ürünüdür. Bir kaç on yılda oluşamaz. Ama bir kaç on yıllık ömürlü baraj için kadim halkların yaşam alanları ve miras aldıkları her şey  bir çırpıda, geri dönüşü olmayan bir şekilde yok edilebilir.

Su tutulduğunda, tıpkı diğer baraj alanlarında olduğu gibi, artık her şey için çok geç olacak. Tarih, yaşam alanları, ekosistem bir çamur yığının içinde boğulurken; yani gelecek yok olurken birileri zengin olacak. Evet, sermaye bu barajın yapımından, buralarda sözüm ona üretilecek, yurt dışına pazarlanacak enerjiden para kazanacak; sonra halklara karşı silah olarak kullanacak. Doğal alanların katliamından, kültürel varlıkların yok edilmesinden, canlıların yerinden edilmesinden; yani ölümden ürettiği enerji ile ihya olacak. Ölümün ismine ise sadece kendisinin inandığı bir isim koyacak: Kalkınma.

Bu basın açıklamasına çağrıda da söyledik. Hasankeyf nezdinde Ilısu projesine karşı mücadele verenler, Dicle Nehri’nin özgür akan sularında kendi silüetlerini gördü; kentlerde göremediği toprağın kokusunu içine çekti, umutları binlerce yıllık tarihin içinde gezindi. Ve en önemlisi buralardan beslendi. Bu yüzden Hasankeyf’i yaşatmak için verilen mücadele, sermayenin inanamayacağı kadar kuşakları aştı. Bu yüzden güçlüyüz ve bizim umudumuzu dinamitleyemezsiniz. Dinamitleriniz kendi yalanlarınızı gün yüzüne çıkarmaktan başka bir işe yaramaz."

İmzacılar:

Hasankeyf Gönüllüleri

Adıyaman Dernekleri

Ağrı Dernekleri

Amasraya Dokunma

Amed Dernekleri

Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi

Artvin Çevre Platformu

Bakırtepe Çevre Platformu

Barış Bloku

Başka Bir Atölye (B1A)

Bartın Çevre Kültür ve Doğal Varlıkları Koruma Derneği

Bartın Hayvanları Koruma ve Yaşatma Derneği

Batman Dernekleri Federasyonu (Elih-BADEF)

Bingöl Dernekleri

Bitlis Dernekleri Federasyonu

Çağdaş Erzurum Dernekleri Federasyonu (ÇEDF)

Demokratik Alevi Dernekleri

Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF)

Divriği Kültür Derneği

Doğu-Güneydoğu Dernekleri (DGD) Platformu

EGEÇEP (Ege Çevre Platformları)

Eleştirel Okuma ve Yazıevi Topluluğu

Erzurum Dernekleri

Haliç Dayanışması

Halkların Demokratik Kongresi İstanbul Ekoloji Meclisi

Halkların Demokratik Kongresi Antalya Ekoloji Meclisi

Halkların Demokratik Kongresi Mühendisler Mimarlar ve Şehir Planlamacıları Meclisi

Iğdır Derneği

İstanbul Hakkari Der

Kadın Yazarlar Derneği

Karadeniz İsyandadır Platformu

Karakoçan Dernekleri Federasyonu

Kars Dernekleri

KAYYDER

Mardin Dernekleri Federasyonu

Munzur Çevre Kültür Derneği

Munzur Koruma Kurulu

Muş Dernekleri

Özgür Hukukçular Platformu

Peri Vadisi Koruma Platformu

Senoz Vadisi Koruma Platformu

Siirt Dernekleri

Sosyal Ekolojik Direniş

Şanlı Urfa Dernekleri

Şırnak Dernekleri

Tüm Tokatlılar Derneği (TÜM TOK)

Van Dernekleri

Yaşam ve Dayanışma Yolcuları

Yazarevi Topluluğu Derneği

Yeşil Direniş Ekoloji ve Yaşam Gazetesi

Yeşil Öfke Ekoloji Kolektifi