Sudan'da ordu ile muhalefet 3 yıllık geçiş döneminin ardından yönetimin sivillere geçmesi için anlaşmaya vardı

Sudan'da geçen ay yönetime el koyan ordu ile göstericiler arasında 3 yıllık bir geçiş dönemi sonrası sivil yönetime geçilmesi konusunda anlaşmaya varıldı.

Protestocular, 30 yıldır ülkenin başında olan Ömer el Beşir'in görevden uzaklaştırılmasının ardından yönetimin ordudan sivillere geçmesini istiyordu.

Askeri Geçiş Konseyi, geçiş dönemini yürütecek Egemenlik Konseyi'nin çoğunluğunu sivil yöneticilerin oluşturacağını açıkladı. Geçiş sürecinin sonunda seçimlere gidilmesi planlanıyor.

Anlaşma ilan edilmeden saatler önce, başkent Hartum'da ordu karargahının önündeki oturma eylemine ateş açılması üzerine en az 5 protestocu ve 1 güvenlik görevlisi hayatını kaybetti. Ateş açanın kimliği bilinmiyor.

Askeri Geçiş Konseyi üyelerinden general Yaser el Ata düzenlenen ortak basın toplantısında, göstericilerin oluşturduğu Özgürlük ve Değişim Deklarasyonu Güçleri ile yetki paylaşımı konusundaki anlaşmanın 24 saat içerisinde imzalanacağını açıkladı.

General Ata, 300 üyeli Egemenlik Konseyi'nin 3'te 2'sini Özgürlük ve Değişim Deklarasyonu Güçleri'nin oluşturacağını kaydetti.

11 Nisan'da darbe ile yönetime el koyan Askeri Geçiş Konseyi daha önce, silahlı kuvvetlerin geçici yönetimde sivillerin çoğunluğu oluşturmasını kabul etmeyeceğini açıklamıştı.

General Ata, 3 yıllık geçiş döneminin ilk altı ayında Darfur, Mavi Nil ve Güney Kordofan gibi çatışma bölgelerindeki isyancılarla barış anlaşmalarının imzalanacağını da kaydetti.

Yetki paylaşımına ilişkin detaylar belirsiz

Protesto hareketinin sözcüsü Taha Osman, daha önce yaptığı açıklamada, iki tarafın geçiş döneminde Egemenlik Konseyi, bir kabine ve bir yasama organı oluşturulması konusunda anlaştıklarını duyurmuştu.

Ancak yetki paylaşımına ilişkin detayların tamamında henüz anlaşmaya varılamadı.

Ordu geçiş sürecinin iki yıl olmasını, muhalifler ise eski rejime sadık unsurların temizlenmesi ve seçimler öncesinde kurumların hazırlığına fırsat verilmesi için dört yıllık bir geçiş süreci talep ediyordu.

Protesto hareketinin temsilcilerinin, sivil yönetime geçilmesi taleplerinin karşılanmaması halinde "gerginliği artırabilecek önlemlere" başvuracaklarını açıklamalarının ardından, ordu liderleri ile kesintiye uğrayan müzakereler Pazartesi günü yeniden başlamıştı.

Bu noktaya nasıl gelindi?

Binlerce protestocu, taleplerinin karşılanması konusunda baskı oluşturabilmek için, haftalardır başkent Hartum'daki ordu karargahının önünde nöbet tutuyor.

İlk protestolarsa hükümetin ekmek fiyatlarını üç katına çıkarmaya karar vermesinin ardından Aralık ayında baş göstermişti. Yaşam koşullarına bir tepki olarak doğan protestolar, kısa süre içinde Ömer el Beşir'in 30 yıllık yönetimine karşı daha geniş çaplı eylemlere dönüşmüştü.

Beşinci haftada görgü tanıklarının ifadelerine göre rejim güçleri gerçek mermi ile protestocuların üzerine ateş açmış, protestocuları tedavi eden bir doktor hayatını kaybetmişti.

O, hükümet karşıtı gösterilerde hayatını kaybeden onlarca kişiden biri olacaktı.

Ülkede gerginlik tırmanırken, protestocular 6 Nisan'da Hartum'daki ordu karargâhının önünde Ömer el Beşir'in görevden alınması talebiyle bir oturma eylemi başlattı.

5 gün sonra Devlet Başkanı Ömer el Beşir ordu tarafından devrilmişti ve Askeri Geçiş Konseyi yönetime el koymuştu.