Tageszeitung'da Jürgen Gottschlich imzalı yorum Trump-Erdoğan buluşmasına ilişkin. "Tamamen ekildi" başlığını taşıyan yorumda şu satırlar dikkat çekiyor:
""Erdoğan Trump'la buluşuyor. Türkiye'de haftalardır yeni ABD başkanıyla yapılacak görüşme tartışılırken, ABD'de hiç kimse bununla ilgilenmiyor. Buluşma Trump'ın gizli bilgileri ifşa etmesiyle ilgili tartışmaların gölgesinde kaldı. Erdoğan görüşme öncesinde ABD ile gelecekteki işbirliğini NATO ve Batı ile işbirliğine bağlayacaktı ama bununla hiç alakadar olmayan bir Trump'la karşılaştı. Kısa görüşmede Erdoğan'ın Suriyeli Kürt YPG'nin bir terör örgütü olduğu ve ABD tarafından desteklenememesi gerektiğini söylemesi, Türk hükümetine bağlı yayın organları tarafından Erdoğan taraftarlarına 'Erdoğan Trump'ın yüzüne söyledi' başlığıyla verildi. Ancak Trump bununla ilgilenmedi. O, Kore Savaşı zamanındaki Türk-Amerikan silah arkadaşlığından bahsetti ve Türkiye ile dostuluğun gelecekte de mağlup edilemeyeceğini söyledi. Erdoğan bu açıklamalar karşında nasıl bir yaklaşım sergilemesi gerektiğini kestiremedi. Zira tüm sorunlar çözümsüz kaldı. Amerikan askerleri Suriyeli Kürtlerle IŞİD'e karşı savaşmayı sürdürecek. Geçen Temmuz'daki darbe girişiminin müsebbibi olduğu iddia edilen Fethullah Gülen ABD'de kalmaya devam edecek ve Amerikan ekonomisi Türkiye pazarına hala ilgi duymuyor. Gelecek hafta Çarşamba günü Erdoğan dünya turnesinin sonunda Brüksel’de AB’li liderler Junker ve Tusk ile bir araya gelecek. Belki Türkiye Cumhurbaşkanı o zamana kadar siyasi gerçekliği yeniden geri kazanmış olur ve en azından Brüksel’de kurtarılması gerekenleri kurtarabilir. Zira dünya lideri konusunda diretmeye devam ederse, Türkiye’yi sonsuza kadar yalnızlığa itecektir."
Frankfurter Allgemeine Zeitung'daki yorumda, Türkiye’nin Alman milletvekillerine İncirlik üssünde konuşlandırılan Alman askerlerini ziyaret izni vermemesi ele alınıyor:
"Federal orduya bağlı birliği İncirlik'e göndermenin bir nedeni vardı. İncirlik, Suriye’nin kuzey sınırında ve görev yapılan bölgenin çok yakınında bulunuyor. Ürdün'ün kuzeyindeki bir hava üssünden bu bölgeye uçmak çok daha uzun sürüyor. Birliğin başka bir yerde konuşlandırılması Türkiye'ye zarar vermez ama Alman askerlerine ek yük getirir. Buna rağmen, askerlerin başka bir yerde konuşlandırılması doğru. Almanya’nın kendisine yönelik bu muameleye izin vermemesi gerekiyor.”
Dresden’da yayımlanan Sächsische Zeitung'da da Türkiye ile Almanya arasındaki İncirlik krizi işleniyor:
"Türk hükümeti eğer uzlaşmaya yanaşmazsa, geriye tek bir seçenek kalıyor: Alman askerlerinin İncirlik'ten çekilmesi. Kim askerleri çekmekle tehdit eder ama sonunda hiçbir şey yapmazsa, inandırıcılığını yitirir. Alman siyasetçiler Ürdün'ü bir seçenek olarak görmeye başladığına göre, artık geriye dönüş yok. NATO'nun da Türkiye’ye karşı ileride nasıl bir tutum izleyeceğini kendine sorması gerekiyor. Zira NATO üyesi olan ülkenin güvenilirliği konusunda kuşku duymak için nedenler bulunuyor.”
Berlin merkezli Tagesspiegel gazetesinde aynı konuya ilişkin şu satırlar dikkat çekiyor:
"Erdoğan, her seferinde Alman Federal Hükümeti'ne işlerin nasıl yürüyeceğini gösteriyor, çünkü Alman hükümetini elinde tuttuğuna inanıyor. Ama Alman hükümetinin de elinden kurtulacağı yok. Peki bundan sonra ne olmalı? Örneğin, federal ordu askerleri İncirlik'ten mümkün olan en kısa zamanda çekilmeli. Ve Berlin'in yine yeni bir adım için cesareti yoksa, en azından NATO'nun, ortağı Türkiye ile ilgilenmesi gerekiyor. NATO da bir değerler topluluğu. Bu anlaşmazlıkta NATO Almanya'ya destek vermeli. Eğer bunu yapmazsa, Beyaz Saray'daki otokratın dışındaki bazı kişiler NATO'nun köhnemiş olduğu düşüncesine kapılabilir.”
© Deutsche Welle Türkçe
MK/JD/HT