Türkiye, ihracatta yeni bir uygulama başlattı. Takasla ihracat haziranda devreye girdi. Buna göre ihracat potansiyeli olan ancak bankacılık ve kambiyo rejimlerinde sıkıntılı olan ülkelerle takas usulü ihracat gerçekleştirilebilecek. 28 Haziran'da yürürlüğe giren sistemin ilk örnekleri bu ay içinde yapıldı. 14 firma 56 milyon dolarlık ihracat yaptı.
Sabah gazetesinde yer alan habere göre, takas usulü ticaret ile uluslararası ambargo uygulanan İran, Türk Cumhuriyetleri, bankacılık sistemin gelişmediği Afrika ülkeleri başta olmak üzere 50'ye yakın bölgeye ihracatın önü açılacak. Maliye ve Ekonomi Bakanlıkları'nın desteklediği projeyle yıllık 15 ila 20 milyar dolar değerinde takas ihracatı yapılması hedefleniyor.
- Eşya ticaretinin önce yapılması halinde, ilk ihracat beyannamesinin tescil tarihinden itibaren 3 ay içerisinde takas işleminin tamamlanması gerekiyor.
- Eşya ithalatının önce yapılması halinde, ilk tescil tarihinden itibaren 3 ay içerisinde takas işleminin tamamlanması şartıyla KKDF kesintisi yapılmıyor.
- Takas işlemi kapsamında yapılan ithalatlarda KKDF tutarı için 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 202'nci maddesi çerçevesinde teminat verilmesi şart.
- Değişim işleminde tarafların aynı gerçek veya tüzel kişi olması gerekiyor.
- Mal takasına ilişkin ithalat ve ihracat işleminin aynı gümrük müdürlüğünden yapılması şart.
- Takasın gerçekleştirileceği ithalat ve ihracat işlemlerinin yapılması planlanan gümrük müdürlüğüne dilekçeyle bildirilmek zorunda. Ayrıca takasa ilişkin sözleşmenin Türkçe çevirisinin de dilekçeye eklenmesi gerekiyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, uygulamanın kambiyo sorunu olan ülkeler açısından önemli olduğunu kaydetti. Takasla gerçekleşen ticaretin Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) kesintisinden muaf tutulduğunu belirten Büyükekşi, "Uygulamanın Türkiye'nin ihracat hacmini en az yüzde 5-10 puan artıracağı düşünüyoruz"dedi.
İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçı Birliği (İKMİB) Başkanı Murat Akyüz de, sistemin ilk olarak İran ile uygulamaya geçtiğini söyledi. Akyüz, "Örneğin İran'a buradan ithal etmek istediği ürünleri göndereceğiz. Onlardan da bunun karşılığında para değil, plastik hammadde alacağız. Ayrıca uluslararası herhangi bir ambargo kuralını da ihlal etmiş olmayacağız" dedi.
Tim Makine ve Aksamları Sektör Kurulu Başkanı Adnan Dalgakıran ise hayata geçirilen uygulamanın Türkiye ihracatı için önemli olduğunu ifade etti. Pazar çeşitliliğinin de güçleneceğine vurgu yapan Dalgakıran, "Takasla ihracat dış ticaret açığına da merhem olur. Çok daha uygun fiyatlara hammadde alabiliriz" şeklinde konuştu.