Taksim'de 'Kal Osmanlı' denebilirdi

İstanbul 2 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, Taksim'deki Geç Osmanlı dönemine ait kalıntılar için "Kaldırılsın" derken, uzmanlar tarihe saygı adına koruma yöntemleri öneriyor.

Taksim Meydanı yayalaştırma projesi kapsamında Cumhuriyet Caddesi üzerinde bulunan kalıntılar için İstanbul 2 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu “Kaldırılsın” kararı verdi. İstanbul Arkeoloji Müzesi tarafından kazıları yapılıp hazırlanan raporla birlikte jet hızıyla alınan karar önceki gün açıklandı. Geç Osmanlı dönemi su gideri ile set duvarı özelliğindeki kalıntıların arkeoloji müzeleri denetiminde kaldırılacağı belirtildi. Bunun da anlamı şu: Tarihi duvarlar iş makineleriyle yok edilecek.

Ömer Erbil'in radikal.com.tr'de yer alan haberine göre, kurul kararında şöyle denildi

Geç Osmanlı dönemine tarihlenen set duvarı özelliği gösteren duvar kalıntısı ile gider kanalı olduğu düşünülen kalıntılara ilişkin İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü’nün raporu ile rölevenin kurulumuzca incelendiğine; kalıntıların inşa tekniğini anlayabilmek için harç ve sıva örneklerinin alınarak, hazırlanacak rapor ile düzenli duvar örgüsü gösteren kesimde (duvar kalıntısının kuzey ucundan başlayarak yaklaşık 10 m.lik kısım) duvar yapım morfolojisini belgeleyen analitik rölevenin hazırlanmasına, ayrıca harita üzerinde kalıntıların konumunu sabitleyen ölçümlerin yapılmasına, kazılan alanın doğu kesiti içinde görülen duvar parçasının da plana işlenmesine, belgelerin kurulumuza iletilmesinden sonra İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü denetiminde kalıntıların kaldırılabileceğine karar verildi.”

‘İnanılmaz baskı var’

İstanbul’un tarihi semtlerinde su giderleri ya da temiz su taşıyıcıları gibi bu türden birçok geç Osmanlı yapısına rastlamak mümkün. Marmaray’ın Yenikapı ve Üsküdar kazılarında da benzer mimari yapılar bulunmuş ve usulüne uygun kaldırılmıştı. Fakat konuştuğumuz pek çok mimar ve uzmana göre kurul farklı bir karar alabilirdi. Usulüne uygun şekilde özellikle de tonozlu olan yapı arkeologların gözetiminde taşları numaralandırılarak kaldırılabilir ve daha sonra tünel inşaatı bitince ya tünelin içinde ya da yayaların Taksim Meydanı’na çıkış güzergâhında cam koruma içinde sergilenebilirdi. Uzmanlar kurulun bu kararına rağmen İstanbul Büyükşehir Belediyesi ’nden ‘geçmişe saygı’ adına bu tavrı göstermesini bekliyor.

2 No'lu Koruma Kurulu'nun bir üyesi de aynı görüşte. Hatta bu konuda kurulda tartıştıklarını ancak çoğunluk tarihi yapının korunmasından yana tavır almadığı için vazgeçildiğini söyleyen üye, ‘‘Belediye projesi aksayacak diye kurul üyelerinin üzerinde inanılmaz bir baskı var, özellikle Topçu Kışlası kararının yüksek kuruldan dönmesi üyelerde tedirginliğe neden oldu” dedi. Diğer yandan kurulun bu kadar hızlı karar alması da tartışılıyor. Kurullarda, arsasında bu tür yapılar çıktığı için inşaatları aylarca bekleyen vatandaş dosyaları var. Bir dosya da iki yıldır karar için bekliyor.