Tasarı yasalaşırsa ikinci el araç alım satımı nasıl yapılacak?

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve geçtiğimiz hafta basında yer almasına rağmen tam olarak anlaşılmayan ‘İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik Taslağı’ otomotiv sektörü tarafından ‘Devrim’ olarak nitelendirildi. Düzenleme ilgili kurum ve kuruluşlardan gelen görüşlerin değerlendirilmesinin ardından en kısa sürede yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderilecek. Taslağa göre ikinci el taşıt ticaretinin yalnızca bu işle ilgilenen tacirler ile esnaf ve sanatkarlar tarafından yapılması hedefleniyor. 

Hürriyet'te yer alan habere göre; bu işle uğraşmayan vatandaşlar bir yılda üçten fazla ikinci el araç satışı yapamayacak. İkinci el taşıt ticareti yapmayan esnaf ve sanatkarlar ile tacir olmayan özel hukuk tüzel kişilerinin de bir yıl içinde 3’ten fazla ikinci el taşıt satışı yapabilmeleri, bu taşıtların en az 3 yıldır kendileri adına tescilli olması şartına bağlanıyor. Böylece ikinci el taşıt ticaretindeki kayıt dışı faaliyetler ile vergi kayıplarının önüne geçilmesi, merdiven altı galerilerinin ortadan kalkması planlanıyor.Otomotiv sektörü yetkilileri bu tasarı ile artık herkesin kendi işini yapacağını belirterek, “Bir kasa bir masa ile oto galericilik dönemi sona eriyor. Artık vatandaş daha bilindik, güvenilir adresler üzerinden ikinci el araçlarını alıp satabilecek. Özellikle dar sokak arası galericiler ortadan kalkacak. Bu yüzden devrim niteliğinde bir karar bu” yorumunu yapıyor. 2. el oto pazarları için de bir formül bulunacağını kaydeden yetkililer, bu tip pazarlarda ancak belgesi olanların alım-satım yapabileceğini söylüyor. Hükümetin ikinci el piyasasına çeki düzen vermek için 2015 yılında çıkan ‘torba yasa’yla Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na yetki verdiğini hatırlatan yetkililer, hazırlanan son taslakla ikinci el otomobil alım satımlarının nasıl yapılacağının belirlendiğini söylüyor. Bursa Oto Galericiler Odası Başkanı Hakan YanıkAnadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada sektördeki rakamlar hakkında şu bilgileri veriyor: 

5 milyon araç satılıyor

“İkinci el araç satışlarında çok ciddi anlamda vergi kaybı var. 2015’te noterlerde yaklaşık 5 milyon civarında ikinci el araç alım satımı yapıldı. Bu araçların yaklaşık 1.5-2 milyonunun faturası kesilerek devlete vergisi ödendi. Geri kalan 3 milyonun aracın vergisi kayıp. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, bunun önüne geçmek için  bir çalışma başlattı.” İkinci el piyasasına bu yönetmelikle birlikte düzen gelecek ve herkes bundan sonra ikinci el araç alım satımı yapamayacak. Bakanlık veya galerici odaları tarafından verilecek yetki belgesiyle alım satımlar yapabilecek. Yetki belgesi de vergi levhası, iş yeri açma ruhsatı, oda kaydı olan ve odalara müracaat edecek kişilere verilecek. Yapılan değerlendirme sonucu Bakanlık tarafından ‘ikinci el araç alım satımı yapabilir’ diye bir yetki belgesi verilecek. Noterlerde de bu belgelerlesatış yapılacak.

Almanya, Fransa ve İngiltere inceledi

BURSA Oto Galericiler Odası Başkanı Hakan Yanık, düzenlemeye Bursa, İzmir veİstanbul’daki galerici odalarının da katkı sağladığını belirterek, şunları söylüyor: “Yönetmelik hazırlanırken Almanya, Fransa ve İngiltere gibi gelişmiş ülkelerde ikinci el araç alım satımlarının nasıl yapıldığını inceledik. Bütün o ülkelerden esinlenerek hazırladığımız ve Türkiye şartlarına uygun bu işin nasıl yapılacağını, sorunlarının ve çözüm yollarının ne olduğunu içeren 21 maddelik yönetmelik taslağını Gümrük ve Ticaret Bakanlığına sunduk. Bakanlık da buna benzer çalışmalar yaptı. Bunlar değerlendirilerek ciddi bir çalışma sonucunda bu düzenleme ortaya çıktı. Bu taslak, eksikliklerin tespit edilmesi ve görüşlerin alınması için diğer illerdeki oda başkanlarına gönderildi. Ay sonuna kadar oda başkanları görüşlerini yazılı olarak Bakanlığa bildirecekler.”

İnternette satış artık çok zor

Galericilerin yönetmelikle ciddi anlamda standart ve yaptırıma tabi olacaklarına da değinen Yanık, şunları kaydetti: “Bu sektörün gerçek sahipleri kendilerine ciddi anlamda bir çeki düzen verecekler. Galeri sitelerinin metrekareleri ve bu işi yapacak kişilere getirilen standartlar belirlenecek. Bu işi yapacaklar yaptığı yanlışlıklardan ciddi anlamda mesul tutulacak. Aracın kilometresini, hasar kaydını nasıl görüyorsak vatandaşa bunu aynen aktaracağız. Yaptığımız yanlış aktarımların sonucunda da vatandaş mağdur olursa da ciddi anlamda ceza-i yaptırım göreceğiz. Yaptığı ticarette insanları zarara uğratanlar meslekten men edilebilecek. Türkiye’de artık herkes sanal ortamda ikinci el aracı kafasına göre alıp satamayacak. İnternette satışa sunabilir ama noterde bu satışı gerçekleştiremeyecek.”