TBMM'deki bütçe görüşmesinde "eteklerler" tartışması

T24 Ankara

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın 2019 yılı bütçesinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda tartışıldığı sırada AKP Erzurum Milletvekili İbrahim Aydemir’in muhalefet milletvekilleri için “Bunlar seçim olursa liderlerine eteklerler” ifadesini kullanması tartışma yarattı.

Özellikle kadın vekillerin, bakanlığının adından neden 'kadın' ifadesinin çıkartıldığını, bakanlığın neden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile birleştirildiğini sorguladığı görüşmelerde, toplumsal cinsiyet odaklı sunumlar da yapıldı. Aydemir ise feminist politikaların da tartışıldığı bütçede, muhalefet için, “Bunlar seçim olursa liderlerine eteklerler” ifadesini kullandı. “Eteklemek” ifadesine muhalefet sert tepki gösterirken, Bakan Zehra Zümrüt Selçuk sessiz kalmayı seçti.

Komisyonda önceki gün yapılan görüşmeler sırasında söz alan Aydemir, özellikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı öne çıkaran bir konuşma yaptı. Aydemir, “Arkadaşlar, biz, biz, biz. Efsun burada, sır burada. Çok net. Taklit edilsin diye altını çiziyorum: 'Biz' diyoruz, 'ben' değil, biz. Kızlarımızın önündeki engelleri kaldırma adına “Haydi Kızlar Okula” diyen biziz. Kadınların karar alma mekanizmalarına ve siyasete katılımında tarihî ilerlemeler kaydeden biziz. Onları Cumhurbaşkanımızın takdimiyle, insanlığın ilk öğretmenleri olarak kabul eden biziz. İnce bir ruh ve duygu karakteri taşıyan bir yaklaşımdır bu arkadaşlar” dedi.

CHP'den: Yakında seçim yok, bu kadar Cumhurbaşkanına şey yapmana gerek yok

Aydemir’in bu sözlerine CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, “Ne anlatıyor” diyerek tepki verdi. Aydemir, konuşmasının devamında, “Rabiamız odağında şükran, minnet ve rahmet odaklarımız… Şimdi, gazilere şehitlere geldik ve sözüm kesiliyor. Nedir dert?” ifadesini kullanınca, CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım, “İbrahim Bey, yakında seçim yok ya bu kadar Cumhurbaşkanı'na şey yapmana gerek yok” dedi. Aydemir ise “İşte bak, bu nedir? Kafa yapısını dışarı vurmadır, bunların derdi bu. Bunlar seçim olursa liderlerine eteklerler, bu neviden, oysa bizde böyle bir şey yok” tepkisini gösterdi.

Bunun üzerine başlayan tartışma, Meclis tutanaklarına göre şöyle devam etti:

BURCU KÖKSAL (CHP- Afyonkarahisar) – “Eteklerler” mi? KAMİL OKYAY SINDIR (CHP-İzmir) - Hayret bir şey. UĞUR AYDEMİR (AKP-Manisa) – Ne dedi ki ya? SÜLEYMAN BÜLBÜL (CHP-Aydın) – Ne demek yani? İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – Hani var ya kadro almak…

(AKP ve CHP sıraları arasında karşılıklı laf atmalar)

BURCU KÖKSAL (CHP_Afyonkarahisar) – Nasıl bir cümledir? Cinsiyetçi bir tabir kullanıyorsunuz, “eteklemek” ne demek. KAMİL OKYAY SINDIR (CHP-İzmir) – Hadi garantiledin işi. SÜLEYMAN BÜLBÜL (CHP-Aydın) – Kadını aşağılıyorsunuz. İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – Anlamadın mı? FİKRET ŞAHİN (CHP-Balıkesir) – Evet. İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – O kavramı bilmiyor musunuz? Milletvekili olmuşsun, bilmiyor musun? ALPAY ANTMEN (CHP-Mersin) – Etekleme lafında bile kadına yönelik şiddet var burada. BURCU KÖKSAL (CHP-Afyonkarahisar) – Bilmiyorum. İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – Öğren işte, ben de öğretiyorum zaten. BURCU KÖKSAL (CHP-Afyonkarahisar) – Bilmiyorum. İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – Ben de öğretiyorum sana. ALPAY ANTMEN (CHP-Mersin) – Kadına hakaret . BURCU KÖKSAL (CHP-Afyonkarahisar) – Cinsiyetçi yaklaşımları da reddediyorum. Kadınlara hakaret eden yaklaşımları reddediyorum. SÜLEYMAN BÜLBÜL (CHP-Aydın) – Kadın bakan var, kadın bakana hakaret ediyorsun. BAŞKAN – Arkadaşlar, lütfen karşılıklı konuşmayalım. UĞUR AYDEMİR (AKP-Manisa) – Ya, Sayın Bekaroğlu, niye müdahale etmiyorsunuz? MEHMET BEKAROĞLU (CHP-İstanbul) – Çünkü cinsiyetçi bir yaklaşım. BURCU KÖKSAL (CHP-Afyonkarahisar) – Cinsiyetçi bir yaklaşım. BAŞKAN – Sayın vekilim, lütfen. UĞUR AYDEMİR (AKP-Manisa) – Neyi anlayamadınız? MEHMET BEKAROĞLU (CHP-İstanbul) – Ne demek “eteklemek”? BURCU KÖKSAL (CHP-Afyonkarahisar) – Cinsiyetçi söylemleri her zaman reddediyoruz. FİKRET ŞAHİN (Balıkesir) – Aile Bakanlığını konuşuyoruz burada. UĞUR AYDEMİR (AKP-Manisa) – Neyi anlayamadınız da müdahil oldunuz? Hayır, gerçekleri ortaya koydu. MEHMET BEKAROĞLU (CHP-İstanbul) – Kadına hakaret, cinsiyeti bir dil. Bu dil problemli. BURCU KÖKSAL (CHP-Afyonkarahisar) – Kullandığınız dile dikkat edin.

Bekaroğlu'ndan AKP'li Aydemir'e: Ağabeylik yap, uyar, baltayı taşa vuruyor

İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – Arkadaşlar, bakın, ben sizi çok iyi anlıyorum, ben sizi çok iyi anlıyorum. MEHMET BEKAROĞLU (CHP-İstanbul) – Ağabeylik yap, uyar, baltayı taşa vuruyor. BURCU KÖKSAL (CHP-Afyonkarahisar) – Siz bizi anlayamazsınız, siz bizi anlayamazsınız, sizin düşünceniz, zihniyetiniz biraz önce söylediğiniz o cinsiyetçi yaklaşımınızla açığa çıkıyor. UĞUR AYDEMİR (AKP-Manisa) – Gerçekten zorlanıyoruz anlamakta sizi. Sayın vekilim, gerçekten zorlanıyoruz, niye müdahale ediyorsunuz anlamıyorum. BAŞKAN – Hadi arkadaşlar, tamamlayalım. İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – Şimdi, tabii, hazımsızlık elbette ki insana aittir. Ama şunu bileceksiniz arkadaşlar. FİKRET ŞAHİN (CHP-Balıkesir) – Hakaretiniz için, evet. SÜLEYMAN BÜLBÜL (CHP-Aydın) – Sayın Bakan ne düşünüyor acaba bu kadına yönelik şiddet konusunda. KAMİL OKYAY SINDIR (CHP-İzmir) – Sayın Bakan telefonuyla meşgul. İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – Bir şey söylüyorum ya. Diyorum ki: Hazımsızlık insana ait bir duygudur ama şu kadro var ya, ak kadro, sizdeki bu hâli de izale eder, rahat olun. Kavramları zihninize iyice nakşedin. FİKRET ŞAHİN (CHP-Balıkesir) – Kadına şiddet yüzde 1.400 arttı, buna ne diyeceksiniz? BURCU KÖKSAL (CHP-Afyonkarahisar) – Uyuşturucu kullanımı arttı. İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – Bakın, arkadaşlar… BURCU KÖKSAL (CHP-Afyonkarahisar) – İstismar arttı, bunlara ne diyorsunuz. İBRAHİM AYDEMİR (AKP-Erzurum) – Değerli Başkanım, bir şey söyleyeyim. Biz buradan tek kelimeyle böyle bir sırf bir tespit yapma adına bir şey söylediğimizde anında müdahale ediyorsunuz, böyle bir şey olabilir mi ya? FİKRET ŞAHİN (Balıkesir) – Sayın Aydemir, “etekleme” diyorsunuz. BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – “Eteklemek” diyorsunuz. İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) - Bırakmıyorlar, üç gündür bu hâl devam ediyor ya. Yaptığım sadece tespit yapmak ya. BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – Açıkça hakaret ediyorsunuz. İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) – Kime hakaret ettim ben ya? BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – Kadına hakaret. Cinsiyetçi bir söylem, “eteklemek” ne demek? FİKRET ŞAHİN (Balıkesir) – Biz size ne diyelim, “pantolonlama” mı diyelim? BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – Ne demek ya! UĞUR AYDEMİR (Manisa) – Ya, onu en sonunda söyledi, niye başta müdahale ettiniz.

"El etek öpmenin bir versiyonu, varyasyonu -daha da açayım mı- eteklemektir, eteklemeyin"

BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – El etek öpmek başka bir şey, etekleme başka bir şey. ALPAY ANTMEN (Mersin) – Sözlüğe bakın, sözlüğe. İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) – Şimdi, bak, Burcu Hanım, ben söyleyeyim, bir daha söyleyeyim: Bizim kültürümüzde “el etek öpmek” diye bir kavram vardır. BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – Siz “el etek öpmek” demediniz, bunu demediniz siz, “eteklemek” dediniz. BAŞKAN – Sayın Vekilim, tamamlayalım mı? İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) – Efendim, el etek öpmenin bir başka versiyonu, varyasyonu -daha da açayım mı- eteklemektir. Eteklemeyin. MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) – Argosu, argoca… BAŞKAN – Sayın Aydemir, çok teşekkür ediyorum. İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) – Evet, arkadaşlar, geldiğimiz noktada… SÜLEYMAN BÜLBÜL (Aydın) – Ak lügatta böyle mi yazıyor? İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) – Arkadaşlar ama böyle bir şey olamaz ki ya, böyle bir şey olabilir mi ya, ayıp bir şey ya. BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – Ak lügatta ne yazıyor İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) – Peki. Evet, arkadaşlar, bizim şeref varakalarımız, şeref sayfalarımız başımızın üstünde her an yaşadığımız her saniye, salise taşıdığımız değerlerimiz şehitlerimiz ve gazilerimiz. Rabiamız odağında şükran, minnet... KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) – Şehit ve gazi sizin şehidiniz, sizin gaziniz olamaz. UĞUR AYDEMİR (Manisa) – Ya, “şehitlerimiz” diyor, niye alınıyorsun bundan? BURCU KÖKSAL (Afyonkarahisar) – Şehitlerimiz ve gazilerimiz… UĞUR AYDEMİR (Manisa) – Sayın Vekilim, “şehitlerimiz” diyor, “şehitlerimiz” “şehitlerin” demiyor, “şehitlerimiz” diyor. Bir dinleyin ama dinleyin, lütfen ama ya, lütfen ya. KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) – “Bizim” diyor, “bizim”

"Çok kızdınız, bağırdınız ama bir sır vereceğim; samimi söylüyorum, hepinizi seviyorum ben"

İBRAHİM AYDEMİR (Erzurum) – Peki, arkadaşlar, o zaman yeniden alıyorum arkadaşlar. Bizim yaşadığımız her saniye, her salise başımızın üzerinde taşıyacağımız hepimizin şehitleri, gazileri… … Arkadaşlar, ileriye, daha ileriye gideceğiz inşallah. 2023’lerden 2053’lere, 2071’lerden kızıl elmalara gideceğiz Allah’ın izniyle. Arkadaşlar, çok kızdınız, bağırdınız ama size bir sır vereceğim. Samimi söylüyorum, hepinizi seviyorum ben. Çünkü biz Cenabıhakk’ın sevgi hamurundan oluşmuş bir ak kadroyuz, seviyoruz biz, sevgiyle yöneliyoruz. O yüzden de sırları da paylaşıyoruz sizinle. Bakın, bir sır, biz enerjimizi analarımızın dualarından alıyoruz. Azmimiz çocuklarımızın masum niyazlarıyla zirvelere çıkı yor. Dirayetimiz başımızın tacı olan yaşlılarımızın şefkati, şehit ve gazilerimizin mübarek ruhaniyetiyle berrak bir hâl alıyor. Bu durum ilanihaye devam edecek ve dahası, daha daha milletçe doruklara çıkacağız inşallah. KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) – Sen yoksuldan haber ver.