Tercih listeleri nasıl hazırlanmalı?

T24- "Öğrencinin genel ve bulunduğu ildeki başarı yüzdesi dikkate alınmalı. Yerleştirme puanının bir - iki puan üzerinde ve en az on puan altında bulunan okullar seçilmeli." 1 milyon 18 bin öğrenci ve aileleri, heyecanla bugün açıklanan Seviye Belirleme Sınavı sonuçlarını bekliyordu.

Fen, Anadolu, sosyal bilimler ve diğer bazı meslek liselerine öğrenci yerleştirmek amacıyla yapılan ve ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin girdiği Seviye Belirleme Sınavı'nda kimin, kaç puan aldığı artık belli...

Hesaplama; Ortaöğretime Yerleştirme Puanı (OYP) ile öğrencilerin 6, 7 ve 8. sınıflardaki SBS puanı ve Yıl Sonu Puanlarına dayalı olarak her yıla ait Sınıf Puanlarının birleştirilmesiyle yapıldı

Sonuçlara göre; ilk 10'a giren öğrencilerin sadece bir tanesi devlet okulunda eğitim görmüş... Diğerleri özel okullardan mezun...

ADAYLAR, TERCİH BAŞVURULARI YARINDAN İTİBAREN YAPABİLECEKBu sene, bir de yenilik söz konusu... Adaylardan ikinci kez tercih alınacak, ayrıca yedek liste uygulaması yapılacak.

Sınavı kazanan adayların tercih süreçleri şöyle gelişecek:

1. yerleştirme tercih başvuruları 20 Temmuz'a kadar alınacak. Adaylar en fazla 12 tercih yapabilecek. Sonuçlar, 26 Temmuz'da açıklanacak ve kayıtlar 26 Temmuz-4 Ağustos 2010 tarihleri arasında yapılacak.

Bu kayıtlar sonrası boş kalan kontenjanlar ise 4 Ağustos 2010'da ilan edilecek.       

Bu kontenjanların sayısını en aza indirmek ve daha fazla sayıda öğrencinin yerleşmesini sağlamak için ikinci tercih ve yedek liste yapılacak. Bu başvurular ise 5-11 Ağustos 2010 tarihleri arasında alınacak. Öğrenciler, en fazla 6 tercihde bulunacak ve yeni bir yerleştirme gerçekleştirilecek.         2. yerleştirme sonuçları da 16 Ağustos 2010 tarihinde ilan edilecek. Bu ilanda öğrencinin asil olarak girmeye hak kazandığı okulla birlikte, yedek olarak kazandığı okul da yer alacak.

Yerleştirme sistemindeki bu değişiklikle beraber öğrencilerin ve velilelerin daha dikkatli tercih yapmaları gerekiyor...

Peki listeler hazırlanırken, nelere dikkat edilmeli?       

Eğitim Danışmanı Asuman Kuzuoğlu ve Ar-El Loleji Ölçme - Değerlendirme Uzmanı Canan Görmez, ntvmsnbc'ye anlattı...  

Sınavda ilk 10 dereceye giren öğrencilerden sadece biri devlet okulunda öğrenim görmüş... Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu durum devlet okullarındaki eğitim sistemini nasıl etkiler? Görmez: Burada öğrencilerin bireysel farklılıklarından kaynaklı bir sıralama söz konusu. Ancak unutmamak gerek ki; okullar sıralamaya sokulduğunda da bu sonuçlar çok da fazla farklılık göstermeyecek. Zira özel okulda okuyan bir öğrenci teknolojiyi görerek, yaşayarak, dokunarak öğreniyor ve bunu hayatının içinde doğal bir süreç olarak yaşıyor. Ayrıca bu öğrencilerin bir çoğu dış kaynaklardan da yardım alıyorlar. Dolayısıyla başarılı oluyorlar.

Devlet okullarında da idealist öğretmen ve yöneticilerin olduğunu biliyoruz. Öncelikle fiziki şartların ve alt yapının değişmesi, öğretmenin bakış açısının, öğretim metodlarının değişip yeniliklere açık olması, öğrenciyi merkeze alması durumunda devlet okullarındaki sonuçların değişmesi söz konusu. Yoksa bütün genel liseleri, Anadolu lisesi yapmakla hiç bir sonuca varılamaz. Sanırım bu konudan en çok zarar gören öğrenci olacak.

Kuzuoğlu: Bunun devlet okullarındaki sistemi etkileyeceğini düşünmüyorum. Çünkü Galatasaray, İstanbul, Kadıköy, Kabataş gibi bazı Anadolu liseleri, mezuniyetleri devlet okulları da olsa ya da özel ilköğretim okulu da olsa çok yüksek puanlı öğrencileri alırlar. Bu durum her sene genellikle böyledir ve Anadolu liselerinin eğitim sistemini etkilemez.

Sınavdan beklentiler ne yöndeydi? Nasıl bir sonuç ortaya çıktı? Görmez: Sınav, ölçme ve değerlendirme adına beklediğim gibi çıktı. OYP ile SP birbirine karıştırıldığı için 500 puan alan bir çok öğrenci nasıl tercih yapacak endişesi vardı. Bu sınavda bin tane birinci olması, yerleştirme sonuçlarında da bin tane birinci olacağı anlamına gelmiyor. Dolayısıyla her sınıf düzeyinde öğrencilerin aldığı puanlar sabit olmadığı gibi yüzdeleri de aynı değil. OYP sonuçları daha da düştü ya da yükseldi. Ancak sınav, kolay olduğu için 8. sınıf SBS'ler beklendiği gibi yüksek. Ancak; OYP'ler düşük olacak. Kısacası okul ortalamaları da OYP'ye göre alınacağı için sonuçların 8. sınıf puanları gibi çıkmayacağı bütün ölçme ve değerlendirme uzmanları tarafından bilinmekteydi. Milli Eğitim Bakanlığı henüz sayısal verileri açıklamadı. Sayısal veriler açıklanınca her şey daha net ortaya çıkacak.

Kuzuoğlu: 8. sınıf SBS kolay bir sınavdı. Dolayısıyla seçici bir sınav değildi. Ancak bu durum yerleştirmeleri etkilemeyecek çünkü 3 yılın katkılarıyla ilan edilen OYP sıralarına göre öğrenciler yerleşecek.

Sınava giren öğrenciler bundan sonra nasıl bir yol izleyecek? Görmez: Öğrenciler, hangi okula gitmek istediklerini, en önemlisi nerede daha mutlu olabileceklerinin kararını vermeli ve o yönde puanlarını da dikkate alarak öğrenim hayatlarına yön vermeliler.

Kuzuoğlu: İşin zor kısmı burada başlıyor. Bu yıl Bakanlık, kayıt işlemlerinde önceki yıllara göre farklı bir uygulamaya gitti. Tercihlerin hazırlanması, kayıt süreçlerinin takibini biraz zorlayacak. Çok dikkatli tercih listesi hazırlamak gerekiyor. 2. kez hazırlanacak tercih listelerinde mutlaka 1. kayıt dönemi sonuçları dikkatle incelenerek sıralama yapılmalı.

Okul tercihleri için hangi noktalara dikkat etmeleri gerek?Görmez: Lise tercihlerinde öncelikle genel ve bulunduğu ildeki başarı yüzdesini dikkate alması gerekir. Ancak MEB hâlâ 2009 yılı SBS'sine göre okulların yüzdelik dilimlerini açıklamadı. Sadece taban ve tavan puanlar verildi. Bu nedenle taban ve tavan puanlar ve öğrenciler arasındaki yüzdeler göz önüne alınmalı.

Tercih yaparken de; yerleştirme puanının bir iki puan üstünde ve en az on puan altında bulunan okulları seçmek en doğru yöntem olacak.

Kuzuoğlu: Okulların önceki yıllarda en son aldığı öğrencinin sıralamalarına bakılmalı. Standart puanlara göre işlem yapılmamalı. Okullar hiyerarşisi dikkate alınarak, veli ve öğrenci en çok istenen okuldan başlamak kaydıyla tercih listesini hazırlamalı.

Öğrencinin iyi bir okula yerleşebilmesi için kaç puan alması gerekecek? Görmez: Bu yıl yeni açılan Anadolu liseleri de var. Bunların henüz puanları belli değil. Gelen talep doğrultusunda değişecek. Ancak öğrencinin İstanbul'da ortanın biraz üstünde Anadolu liselerinden birine girebilmesi için; geçen yıl ki yerleştirmeler baz alınarak 470 puan ve üstünde OYP alması gerekiyor. Ancak yabancı özel okullardan Robert Koleji'ne girmek için 498 - 500 puan SBS puanı almak gerekiyor.

Kuzuoğlu: Puanın bizim için hiç bir anlamı yoktur. Önemli olan sıralamadır. İstanbul'da yeni ilave edilen 38 tane Anadolu lisesi var. İstanbul'da herhangi bir Anadolu lisesine yerleşmek için 120-150 bin sıralamada olması yeterlidir. Tabii neyi tercih etmek istediğine de bağlı... Eğer Galatasay Lisesi'ne girmek istiyorsa, ilk 500 kişinin içinde yer alması şarttır.

SBS'nin kaldırılması ileri yıllarda nasıl bir etki sağlayacak? Bu seneki adayları nasıl etkileyecek? Görmez: Her şeyden önce her yaptığınız eğitim ve öğretimin doğru olup olmadığını ölçmeniz gerkir. Ders programlarının, eğitim materyallerinin, öğretim programlarınızın, öğretim tekniklerinizin doğru olup olmadığını ancak doğru yapılmış ölçme ve değerlendirme yöntemleri ile anlayabilirsiniz. Bu nedenle ölçme ve değerlendirme yapılması kaçınılamaz. Zaten her yıl, öğrenciler sınıf geçmek için sürekli ölçme ve değerlendirmeye tabi tutuluyorlar.

Peki neden üç yıl boyunca SBS'ye zorunlu kılındı? Zaten Anadolu Lisesi diye bir okul türü olmayacak artık. Genel liseler, Anadolu lisesi olarak ismi değişecek. Üç yıl olan SBS'nin kalkması geç alınmış bir karar. Hatta bu yıl sınava giren 6. sınıflardan da kaldırılmalıydı. Önümüzdeki yıllarda öğrenciler artık, sıralamaya girmek için değil, gerçekten öğrenmek için öğrenecek! Okullar korkulacak, sınanacak, yarıştırılacak yer olmaktan çıkacak. Öğrenciler; okuduğunu anlayacak ve ne anladığını da ifade edebilecek, etkinlikler hazırlayacak, yapılandırmacı sistemin üzerine kendinden bir şeyler katacak, özgüven duygusu gelişecek. Seçme sınavları hayatın belli aşamalarında olacak.

"SUÇUMUZ NEYDİ?" Bu yıl sınava giren adaylar, "Bizim suçumuz neydi?" diye hayatları boyunca hayıflanacak. Bütün genel liseler, Anadolu lisesine dönüşünce; hatrı sayılır olanlara öğrenciler nasıl yerleşecek? Okul başarısı ile mi? Senelerce hayallerini süslediği halde sınavda yeterli puan alamadığı için bu okullara giremeyen, belki de bugünün mühendisi, doktoru, bakanı, iş adamı olmuş kişilerin içleri sızlamaz mı? Peki beş yıl eğitim veren Anadolu liselerine nasıl girilecek? İnanın ben de bilmiyorum.

Kuzuoğlu: Bu seneki adayları etkileyecek bir durum değil bu. Olan bu yıl 6. ve  7. sınıfta okuyanlara oldu. Eskiden olduğu gibi 8. sınıfın sonunda yapılan sınavla yine öğrenciler sıralanacak ve yerleşecek.