Terörün ekonomik maliyeti
Fransa her yıl 80 milyondan fazla turistin akınına uğrayan dünya çapında önemli bir turizm merkezi. Turizm sektörünün ülkenin gayri safi milli hasılasına yüzde 7 civarında katkıda bulunduğuna dikkat çekiliyor. Paris’e ya da genel olarak Fransa’ya seyahat edecek olanların bu niyetlerinden vazgeçebilecekleri yönündeki endişeler, ülkenin ulusal havayolu şirketi Air France’ın ve büyük otel zincirlerinden örneğin Accor’un hisse senetlerinde aniden puan kaybına neden oldu.
'Turizmdeki duraksama birkaç milyon euroluk kayıp anlamına gelir'
DW’ye açıklamalarda bulunan Avusturya’nın Linz Üniversitesi'nden iktisatçı Friedrich Schneider'in bu konudaki öngörüleri olumsuz: “Paris'teki gibi olaylar yaşandığında herkes tabii şimdi ya da yakın bir zamanda Paris’i ziyaret edip etmemeyi gözden geçiriyor. Birçokları gitmekten vazgeçecektir. Turizmde duraksama yaşandığında bu, birkaç yüz milyon euroluk bir kayıp anlamına gelir.”
Böyle bir durumdan cafeler, konser salonları, konser organizatörleri ve benzer kuruluşlar da doğrudan etkilenecek. Ekonomi uzmanı Schneider, sigorta şirketlerinin söz konusu bu kuruluşların riskli bir kentte bulundukları ve şimdiye kadarki fiyatlar üzerinden sigorta yapmanın mümkün olmadığı gerekçesiyle onlardan daha yüksek prim talep edeceklerini de söylüyor.
'Lüks mal tüketimine yönelik harcamalar azalacak'
Terör saldırıları ertesinde Fransız vatandaşlarının daha az para harcayacağını da tahmin eden iktisatçı Schneider, günlük normal alış-verişlerde olmasa da, turizmin azalmasıyla birlikte özellikle lüks eşya satışlarında düşüş olacağını tahmin ediyor. Uzman, Paris’teki moda evlerinin saldırılar ertesindeki ilk altı ayda yüzde 20-30 civarında ciro kaybına mutlaka uğrayacağını belirtiyor.
Yatırımcıların da terör nedeniyle temkinli davranmaya başlayacaklarına dikkat çekiliyor. İsviçreli ekonomi uzmanı Bruno Frey, terörizmin dış ticarete “geniş çaplı zararı” olacağı görüşünde. Frey, terörist saldırılar nedeniyle güvenlik önlemleri ve kontrollerin artırıldığını, dolayısıyla harcamaların da yükseldiğini belirtiyor.
Bu tür masrafların ülke ekonomisi açısından üretken olmayan, fazladan yatırımlar anlamına geldiğine değinen iktisatçı Schneider ise sözlerine şöyle devam ediyor: “Eğer bu harcamalar eğitime ve altyapıya yapılmış olsaydı, o zaman üretimde verim artışı yaşanırdı.”
Askerî harcamaların artacak olması da terörün başka bir sonucu
Fransa’nın terör saldırılarından önce de bütçe açığını kapatma ve yüksek devlet borçlanmasını azaltma konusunda zorluk çektiği biliniyordu. Şimdi bunlara bir de askerî harcamalar eklenecek gibi görünüyor. Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, terör saldırılarını “savaş nedeni” olarak nitelendirmişti. Nitekim Fransız savaş uçakları pazar akşamı Suriye’de Rakka kentindeki IŞİD mevzilerini bombalamaya devam etti.
Askerî giderler konusunun da terör saldırıylarıyla yakından ilgisi olduğuna işaret eden Alman iktisatçı Friedrich Schneider bu kapsamda şunları söylüyor: “Fransa Cumhurbaşkanı askeri harcamaları genişletecek. Bu öncelikle büyük miktarda masraf anlamına geliyor. Dolayısıyla Fransa’nın bütçe durumu da daha kötüye gidecek. Ancak yaşanan son durum dış etkenlerin yarattığı bir şok, bu böyle olunca da bu masraflar bütçe kriterlerine dahil edilmiyor.”
'Sadece piyasa ekonomisi terörün olumsuz ekonomik etkilerini önleyebilir'
İsviçreli ekonomi uzman Bruno Frey, terörle mücadelede ekonominin yoğun bir biçimde regüle edilmemesi yönünde uyarıda bulunuyor ve piyasa ekonomisinin merkezî olmayan karar ve üretim yapısının terörizmin olumsuz ekonomik etkilerini önlemede en iyi araç olduğu görüşünü savunuyor.