TMMOB Şehir Plancıları Odası, Samsun’da dün ölü sayısı 12’ye çıkan son sel felaketiyle ilgili ön raporunda, "Yatağı değiştirilen derenin zorlama yeni güzergâhı felaket getirdi! Suçlu ve sorumlu doğa değil, DSİ, SASKİ, TOKİ, Samsun Büyükşehir ve Canik Belediyesi" dedi.
Samsun'da 12 kişinin öldüğü sel felaketinin nedenleri araştırılırken, uzmanlardan “Felakete dere yatağının değiştirilmesi neden oldu” tespiti geldi. TMMOB Şehir Plancıları Odası selle ilgili ön raporunu yayınladı. Raporda, “Derenin zorlama yeni güzergahı felaket getirdi” denilerek, özetle şu tespitlere yer verildi:
“Selin yaşandığı alan, tümüyle dere dolgusu bir zemin. Aslen yapılaşma dışı tutulması gereken, dere yatağının değiştirilmesi sonucu oluşturulmuş bir yer. Dere yatağının değiştirilmesi ve sonrasında eski yatağın yapılaşmaya açılması temel hata olarak öne çıkmakta. Zorlama yeni güzergâh ve Mert Irmağı üzerinde yapılan köprü, bölgede taşkının başlıca unsurları. Taşkın önlemeye yönelik tesisler yeterli değil. Eski dere yatağı ve çevresinin, kent içi açık ve yeşil alan yapılmak yerine yapılaşmaya açılması önemli bir planlama hatası.”
“Bölgenin hazırlanan imar planlarında konut alanı olarak düzenlenmesinde yetkisini kullanan Samsun Büyükşehir Belediyesi ve Canik Belediyesi bu konuda başlıca sorumlular. Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin bütüncül planlamayı dışlayan tavrı, ne yazık ki gelecekte de benzer acı olayların yaşanmasına neden olacaktır. TOKİ’nin tüm konut ve kentsel dönüşüm projeleri bağımsız denetime açılmalı, olası yeni can kayıplarının önüne geçilmeli. Yasal düzenlemeyle denetim dışına çıkarılmış olan TOKİ’nin uygulamalarının büyük bölümü sorunlu. Sel ve taşkın sonucu yaşanan can kayıpları için yağmuru, dere yatağına dökülen çöpleri v.b. suçlamaktan vazgeçilmeli, zincirleme teknik hataların, ihmallerin sorumlularının hesap vermesi sağlanmalı. Suçlu ve sorumlu doğada değil, DSİ, SASKİ, TOKİ, Samsun Büyükşehir Belediyesi ve Canik Belediyesi kapılarının ardında, yanlış kararların altındaki imzalarda aranmalıdır.”
Samsun’da 3 Temmuz’da yaşanan sel sonrası, Yılanlı-dere’de 40 yaşlarında bir kadının cesedi bulundu. Böylece selde hayatını kaybedenlerin sayısı 12’ye yükseldi. Orman Bölge Müdürlüğü ekiplerinin dere kenarına yıkılan ağaçları toplarken bulduğu cesedin ölüm nedeni, otopsiyle anlaşılacak. Ölen 11 kişiden başka herhangi bir kayıp başvurusu olmadığı söylendi. Sel, Doğu Karadeniz’de 83 yılda 635 can aldı
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Samsun’da yaşanan sel felaketinin sorumlusu olarak gösterdiği Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’a istifa çağrısı yaptı. Niğde’de yurt açılışına katılan Kılıçdaroğlu, “Samsun’da dere yatağı giden yere TOKİ konut yapar, insanlar ölür. ‘Vatandaş sorumluluk bende’ der, ama koltuğuna yapışmış oradan kalkmaz. Bu kadar yüzsüzlük olur mu arkadaşlar, sorumluluk sendeyse adam ol, o koltuktan ayrıl” dedi.
Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Samsun’da meydana gelen sel felaketi ile ilgili, “TOKİ’nin konutları dere yatağında değil, imarlı saha. Dereyle alakası yok, bunu özellikle vurgulamak istiyorum. Kuvvetli yağış sebep olmuştur” dedi. Karaman’a gelen Eroğlu, o gün yağışın çok kuvvetli olduğunu anlattı. Alınacak tedbirler üzerinde durulduğunu belirten Eroğlu, “Kusur varsa, araştırıyoruz. Afet sonrası orada yapılacak kentsel dönüşüm, dere yatağının ıslahı, vahşi çöp atık deposunun daha büyük bir tehlikeye yol açmaması için oranın tahkimatı, yeni sel kapanlarının yapılması için birtakım kararlar aldık” diye konuştu.
Ssamsun’da sel bölgesinde incelemelerde bulanan Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Ahmet Karabel, “Kuzey Yıldızı TOKİ konutlarındaki bodrum katlardaki kapıcı dairelerini iptal edeceğiz” dedi. Karabel, şunları ekledi:
“Büyük bir afet olmuştur. Burada konutlarımız tamamen sağlamdır, sıkıntı yoktur. Mevcut imar planına göre yapılmıştır. Bazı vatandaşlarımızın korkuları var tabii ki haklı olarak; her bloğumuzun altında 13-14 metre derinliğinde temelin altında 80 santim çapında demirli kazıklarımız mevcuttur. Burada bir milim bile oynama olmaz.”