'TOKİ, bağımlılıkta rol oynayabiliyor'

CHP’nin hazırladığı AMATEM raporunda “Madde kullanımı ve bağımlılığına iten nedenler arasında; aidiyet açığı, varlık sorunu, eğitim sisteminin rolü ön plandadır. Genetik, kişilik özelliği, anne, çocuk, çevre ilişkisi majör faktörler olarak göze çarpmaktadır. Uyuşturucu ile mücadelede AMATEM’lerin en büyük sorunu, eğitimli ve deneyimli sağlık personelinin olmamasıdır” denildi.

Hürriyet’ten Umut Erdem’in haberine göre, raporda, “AMATEM’de sosyal güvencesi olmayan hasta, tedavi masraflarını kendisi karşılamaktadır. Bir aylık madde bağımlılığı tedavisinin masrafının 3-4 bin TL’yi bulması paralı tedaviyi iyice güçleştirmektedir. Uyuşturucu bağımlılarına karşı toplumsal önyargı, bu kişilerin iş bulmalarını da oldukça güçleştirmektedir. Kentsel dönüşüm de madde bağımlısı olmak için diğer bir etken. Mahallelerin başka semtlere dağıtımı, TOKİ’ye taşınan insanların ekonomik sıkıntısı ve yaşam biçimine adaptasyon sorunları bu konuda rol oynamaktadır” ifadelerine yer verildi.

CHP Kadın ve Çocuk Hakları İnceleme ve İzleme Komisyonu, Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi ve Eğitim Merkezleri (AMATEM) ile ilgili kapsamlı bir rapor hazırladı. Komisyon üyesi CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer ile Bursa Milletvekili Sena Kaleli’nin Edirne, İstanbul Bakırköy ve Erenköy, Bursa AMATEM ile Bakırköy Çocuk ve Ergen Madde Bağımlıları Tedavi Merkezi’nde (ÇEMATEM) yetkililer ve tedavi görenlerle yüz yüze yapılan görüşmeleri sonucunda hazırladığı raporda özetle şunlar yer aldı:

Damardan tercih edilmiyor

-Bağımlıların yüzde 98’i erkeklerden oluşmaktadır. Madde kullanan kadında fiziksel yıkım, erkeklere oranla daha fazla olmakta; daha kısa sürede, daha düşük dozda madde bünyeye daha çok zarar vermektedir.

-Madde bağımlıları genelde esrarla başlayıp, bonzai kullanma eğilimi göstermektedir.

-Bağımlıların büyük çoğunluğunun uyuşturucu kullanmasının altında psikolojik bir sebep bulunmakta.

-Türkiye’de eroine bağlı ölümlerin az görülmesinin nedeni ise damar yoluyla değil de dumanını çekerek kullanılmasından kaynaklanmakta.

-Ergenler ve çocuklar, daha çok karışık madde kullanmaktadır. Çocuklar alkolü sevmeseler de küçük yaşta sigara içenlerin ileride madde bağımlısı olma yüzdesi daha yüksektir. 

Kızlara sahip çıkılmıyor

-Uzmanlara göre, daha fazla şiddete maruz kalan bağımlı kız çocuklarının yüzde 100’ünde taciz görülmektedir. Aileler, bağımlı erkek çocuklarına sahip çıkmakla beraber, kız çocuklarına büyük bir çoğunlukla sahip çıkmamakta, kurumlara bırakmaktadır.

-Çocuğu madde kullanımına iten nedenlere bakıldığında ise çevresinde bağımlı ya da suça karışan birilerinin bulunması görülmektedir. Maddeyi çocukların yüzde 95’i tanıdığı birinden almaktadır.

En belirgin neden merak

-Madde kullanımına iten en belirgin neden meraktır. Madde bağımlılığı haz ilkesine dayalıdır. Ergenlik hazza dayalı bir dönem olduğundan risk yüksektir. En önemli koruyucu faktör de ailedir.

-Esrar, şizofreniye yatkınlığı yedi kat artırmakta, bonzai ise esrardan 7 kat fazla bu etkiyi yaratmaktadır.

-ÇEMATEM’de tedavi gören çocukların yüzde 90-95 gibi büyük bir çoğunluğu okulu terk etmiş çocuklardır. Çünkü Türkiye’de madde bağımlılığı tespit edilen çocuklar okuldan atılmaktadır.

‘TOKİ de bağımlı yapıyor’

Madde kullanımı ve bağımlılığına iten nedenler arasında; aidiyet açığı, varlık sorunu, eğitim sisteminin rolü ön plandadır. Genetik, kişilik özelliği, anne, çocuk, çevre ilişkisi majör faktörler olarak göze çarpmaktadır.

Uyuşturucu ile mücadelede AMATEM’lerin en büyük sorunu, eğitimli ve deneyimli sağlık personelinin olmamasıdır.

AMATEM’de sosyal güvencesi olmayan hasta, tedavi masraflarını kendisi karşılamaktadır. Bir aylık madde bağımlılığı tedavisinin masrafının 3-4 bin TL’yi bulması paralı tedaviyi iyice güçleştirmektedir. Uyuşturucu bağımlılarına karşı toplumsal önyargı, bu kişilerin iş bulmalarını da oldukça güçleştirmektedir.

Kentsel dönüşüm de madde bağımlısı olmak için diğer bir etken. Mahallelerin başka semtlere dağıtımı, TOKİ’ye taşınan insanların ekonomik sıkıntısı ve yaşam biçimine adaptasyon sorunları bu konuda rol oynamaktadır.

Alkol veya uyuşturucu madde kullanan bir öğrencinin okuldan atılması ve çevresi tarafından dışlanması, çocuğun üzerinde daha ciddi bir psikolojik tahrip yaratmaktadır.