TRT çareyi bandrol satmakta buldu

TRT çareyi bandrol satmakta buldu
TRT, üzerine radyo veya TV alıcısı eklenen her türlü elektronik ürüne bandrol satarak, kendisine yeni gelir kaynağı yaratacak. TürkiyeRadyo ve Televizyon Kurumu (TRT), kanal sayısını artırıp masraflarınıfazlalaştırınca; daha çok gelir sağlamak için kendisine yeni gelirsağlama yolu buldu. TRT, üzerine radyo veya TV alıcısı eklenen hertürlü elektronik ürüne bandrol satarak, kendisine yeni gelir kaynağıyaratacak. TRT eskiden sadece radyo ve televizyon satışlarından bandrolgeliri sağlıyordu.Referans'ın haberine göre, TRT'nin bandrol ücreti alacağı ürünler arasında TVyayınlarına imkân tanıyan 3G'li telefonlar, üzerinde radyo bulunannormal cep telefonları, radyolu kondüsyon aleti, radyolu banyo seti,radyolu kalem, TV tuner kartı, MP3-MP4 cihazlar, uydu alıcıları, set upbox'lar, radyolu adımsayarlar bile bulunuyor.      
Radyove TV alıcısına sahip ürünleri imal ve ithal edenlerden bugüne kadarürün başına ortalama 3.68 kuruş bandrol tahsil eden TRT, artık ürünmatrahı üzerinden yüzde 8 oranında bandrol ücreti alacak. Eskidenürünün üstündeki alıcının bedeline dayalı olarak alınan bandrol ücreti,artık ürün bedelinin tamamından ödenmesi gerekecek. Bu durum birçokürüne zam olarak yansıyacak ve nihai fatura vatandaşa kesilecek.
 
Birçok firmayla mahkemelik oldu
TRT,temmuz ayında yayınlanan Torba Kanun'a eklettiği bir değişiklikle;radyo ve TV alıcısına sahip ürünleri üreten ve ithal edenlerden bandrolücretinin tahsil yönteminde değişikliğe gitti. İmalatçılara satışfaturasındaki ÖTV tutarı hariç, ithal edenler ise Gümrük GirişBeyannamesindeki ÖTV hariç olmak üzere matrah üzerinden bir defayamahsus bandrol ücreti alınmasına yönelik düzenleme yaptı. Yani artıkdeğerlendirmede ürün bedeli esas alınacak. 17 Ekim tarihinde de birBakanlar Kurulu kararnamesi yayınlanarak; bandrol ücretinin hangi ürünegöre, hangi oranda alınacağı yeniden belirlendi. Eskiden imalatçı veithalatçı, kendisinin beyan ettiği matrah üzerinden yüzde 16 oranındabandrol ücreti ödemekle yükümlüydü. TRT yetkililerine göre bu sistemişlemedi. Birçok imalatçı veya ithalatçının daha düşük matrahgöstererek bandrol ücretinden kaçma yoluna gitti. Maliye de sorunaçözüm bulamayınca, TRT'nin birçok şirketle bu nedenle mahkemelik olduğuöğrenildi.
Bununönüne geçmek için de oranlar 17 Ekim'de genellikle yüzde 8'e çekildi;ancak artık matrah beyan zorunluluğu geldiği için, ödemeden kaçanolamayacak.
 
Uygulama geriye doğru işleyecek
TRTyetkililerine göre, bu tip durumların önüne geçmek için kendigelirlerine hâkim olmak şart. Bu nedenle yakın bir zamanda GümrükMüsteşarlığı ile bir protokol imzalanacağı ve firmaların faturalarınındenetlenmesi yetkisinin TRT'ye de verileceği öğrenildi. TRT, beyanedilen matrah ile faturada yer alan matrah arasında bir fark görürsedüzeltilmesini isteyecek. Öte yandan, bu konuda ileride BilgiTeknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ile de işbirliği yapılacak.İthal edilen her cihaz için IMEI numarası verildiği için, cihazlarıntakibini TRT de yapacak. Böylece bandrol ücretinden hiçbir telefoncukaçamayacak. İlk düzenleme temmuz ayında yapıldığı için,kararname degeriye doğru işleyecek. 3 Temmuz tarihi itibariyle ödenen bandrolücretleri gözden geçirilecek. Yeni sisteme göre az ödeme yapanlarTRT'ye borçlu çıkacak.
 
MOBİSAD yargıya gidiyor
Sektörise bu uygulamaya tepkili. Mobil İletişim Sistemleri ve İşadamlarıDerneği (MOBİSAD) Genel Sekreteri Arzu Nur Alpagut, sektör olarakşaşkınlık içinde olduklarını belirterek, "Böyle bir düzenlememaliyetlerde ciddi bir artışa sebep verdi. Gerekçelerini bilmekistiyoruz. Yaklaşık radyo alıcılı bir cihazdan 3.68 kuruş olarak alınanTRT katkı payının ürün maliyetinin yüzde 8'ine çıkarılmasının mantıklıaçıklaması olması gerekir" dedi. Bunun maliyetinin çok ciddi olduğunuanlatan Alpagut, bu durumdan beyaz eşya, otomotiv, elektronik olmaküzere birçok sektörün olumsuz etkileneceğini anlattı. Konuyu yargıyataşımayı da düşündüklerini ifade eden Alpagut, sektördekiperakendecilerin kâr marjlarının yüzde 8'i geçmediğini belirterek,"Yeni bir ortağımız oldu. Bu durum yeni bir dolaylı vergiden başka birşey değildir" dedi.
Uçaktan-gemiden bile alacaklar
Kararnameyegöre, eskiden bir arabada bulunan radyonun içindeki alıcı üzerindenbandrol ücreti alınırken, artık araba bedeli üzerinden binde 8 oranındaTRT'ye aktarılmak üzere bandrol ücreti kesilecek. Bu oran hava ve deniztaşıtlarında ise onbinde 1 olarak uygulanacak. Bu nedenle bu taşıtlarada zam gelecek. Set up box, MP3/MP4 çalar ve benzerleri, her türlü uygualıcısı, ev sinema sistemlerinde ise bu oran yüzde 16 olarakuygulanacak. Yani taşıtlardan sonra en büyük zam bunlara gelecek. Budurum da Türkiye'nin teknolojik ürünlerin çok pahalılanması anlamınagelecek. 3G teknolojisinden sonra gelecek günlerde IPTV teknolojisiylede tanışacak olan Türkiye'de vatandaşlar, bu imkânlara ulaşmak içindiğer ülkelere göre daha yüksek bedel ödeyecek.
 
5 yeni kanalı yayın hayatına aldı
TRTGenel Müdürü İbrahim Şahin döneminde TRT birçok yeni kanalı hizmetealdı. Kürtçe yayın yapan TRT Şeş, çocuklara yönelik TRT Çocuk, haberkanalı TRT Türk, Balkanlar, Kafkasya ve Asya'ya yönelik programlaryapan TRT Avaz ile TRT Turizm ve Belgesel kanalları son dönemde yayınhayatına girdi. Özellikle TRT Türk kanalı için One Ajans'tan satınalınan habercilik hizmetine yüksek bedel ödendiği belirtilerek, konumuhalefet partileri tarafından Meclis'e kadar taşındı.
Reklam sürelerini sattı gelirini ikiye katladı
Gelirleriniartırmak yeni yöntemlere başvuran TRT, ana kanalı olan TRT 1 veradyosunun tüm reklam sürelerini mart ayında satışa çıkarttı. İlk kezReferans'ın duyurduğu ihaleyi sektörün önde gelen firmalarından VeritasMedya aldı. İhale ile TRT reklam gelirlerini ikiye katlarken bu alandayeni bir modele de imza atmış oldu. TRT1 ve radyo reklamlarının tümsürelerini 3 yıllığına satışa çıkaran TRT, geçen yıl barter vesponsorluklar da dahil olmak üzere 32 milyon TL olan reklam gelirini 62milyon TL'ye çıkardı. 3 yıllığına kurumun reklam sürelerini satın alanşirket, TRT'ye her yıl 62 milyon ödeme yapacak. Bu rakam TRT'ninraytinglerinin artmasına paralel artış gösterecek.
 
 
TRT'nin bandrol ücreti tarifesi 
 
Ürün
Uygulanacak oran (%)
- Radyo veya TV yayınlarını almaya yarayan cep telefonları
8.0
- Üzerinde radyo ve/veya TV veya bu yayınları almaya yarayan navigasyon cihazı olan;
- Kara taşıtları
0,8
- Hava ve deniz taşıtları
0,01
- Radyolu ve/veya TV'li ışıldak
8.0
- Radyolu ve/veya TV'li saat
8.0
- Radyolu kulaklık
8.0
- Radyolu fotoğraf makinesi
8.0
- Radyolu adımsayar
8.0
- Radyolu kalemler
8.0
- Radyo ve/veya TV'li banyo sistemleri
8.0
- Radyo/TV yayını alabilen navigasyon cihazları
8.0
- Radyo ve/veya TV eklentili koşu bantları
8.0
- Radyo ve/veya TV eklentili buzdolapları
8.0
- İnternet radyo cihazları
8.0
- DVD-VCD player ve benzerleri
8.0
- Radyo veya TV yayınları almaya yarayan set-up box cihazı
16.0
- FM tuner kartı
16.0
- TV tuner kartı
16.0
- MP3/MP4 çalar ve benzerleri
16.0
- Her türlü uydu alıcısı
16.0
- Ev sinema sistemleri
16.0
- Bunların dışında yayınları almaya yarayan cihazlar
8.0
 
Kurumun 2008 mali performansı
Tanımı
Tutar (milyon TL)
Gelirleri
1.015
Giderleri
829
Bütçe fazlası
186
 
 
TRT'nin yıllara göre gelirleri (milyon TL)
 
2004
2005
2006
2007
2008
İlan-reklam
60.1
43.9
38.7
36.9
29.7                     
Bandrol
102.9
176.9
183.2
194.1
244.5 
Enerji payı
226.8
250.5
303.9
334.7
454.2
Diğer
106.3
72.9
128.4
111.2
287.1
Toplam
496.4
544.4
654.3
676.9
1.015.6
 
 
Kaynak: TRT 2008 Faaliyet Raporu