Trump'tan Suriye'deki petrol misyonuna yeşil ışık
ABD Başkanı Trump, Suriye'nin doğusundaki petrol sahalarını koruma gerekçesiyle SDG kontrolündeki bölgeye asker gönderme planını onayladı. Ancak asker çekme kararı sonrasında böyle bir adımın yasal dayanağı tartışmalı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'nin doğusundaki petrol yataklarının korunması için planlanan askeri misyona onay verdiği bildirildi.
AP haber ajansının ABD'li yetkililere dayandırdığı habere göre Cuma günü Trump ve savunma yetkililerinin yaptığı toplantı sonrasında alınan karar uyarınca yüzlerce Amerikan askeri, Deyr ez-Zor ve Haseke arasında uzanan YPG kontrolündeki yaklaşık 150 kilometrelik bölgeye konuşlandırılacak. Yetkililer daha netleştirilmesi gereken pek çok detayın olduğuna da işaret etti.
Trump'ın kararı IŞİD ile mücadeleye devam etmek, İran'ın bölgedeki nufüzuna karşı koymak ve Kürtlerle ortaklığa devam etmek için Suriye'de kalmayı savunan komutanlar için bir zafer olarak değerlendiriliyor.
Savunma Bakanlığı Pentagon yeni görev için Suriye'de kaç askerin kalacağı bilgisini vermedi. Ancak ismi açıklanmayan ABD'li yetkililer 200'ü Suriye'nin güneyindeki El Tanf garnizonundan olmak üzere en az 800 askerin bölgeye gönderileceğini aktardı.
Yasal soru işaretleri
Ancak birkaç hafta önce Suriye topraklarından Amerikan askerlerinin çekileceğini açıklayan Başkan Trump'ın şimdi bölgede askeri varlık bulundurması yasal soru işaretlerini de beraberinde getirdi. Suriye egemen devletinin topraklarında petrol yataklarının kontrolünü geri almak isteyecek Suriye ordusu ya da Rus güçlerle çatışma olasılığı karşısında Pentagon'daki hukukçuların çalışmalar yaptığı bildirildi.
AP'ye konuşan ABD'li yetkililer, Amerikan birliklerinin, petrol yataklarının Kürtlerin kontrolünde kalması için ne kadar ileri gidebileceğini belirleyecek düzenlemenin detayları üzerinde çalışıldığını söyledi.
Demokrat Senatör Tim Kaine "Suriye'nin doğusundaki petrol yataklarını korumak için birliklerimizin hayatını tehlikeye atmak sadece pervasızlık değildir, aynı zamanda yasal olarak da yetki verilmemiştir" diyerek "Başkan Trump ABD askerlerinin yanında IŞİD'siz bir gelecek için savaşan Kürt müttefiklerimize ihanet etti ve bunun yerine birliklerimizi petrol yataklarını korumak için harekete geçirdi" ifadelerini kullandı.
ABD askerlerinin IŞİD ile mücadele için Suriye'ye gönderilmesinin yasal dayanağını 2001 ve 2002 yıllarında 11 Eylül saldırılarından sonra çıkarılan Askeri Güç Kullanma Yetkisi (AUMF) oluşturuyor. AUMF ABD birliklerine 11 Eylül saldırılarına dahli olanlara karşı ve gelecekte gerçekleşebilecek herhangi bir uluslararası terörist eylemi engellemek için bütün gerekli gücü kullanma yetkisi veriyor.
"AUMF Suriye ve Türkiye'ye karşı kullanılamaz"
Hukukçular ABD'nin petrolün IŞİD'in eline geçmesinin engellenmesi savıyla yeni misyonu AUMF'e dayandırabileceğini söylüyor. Ancak petrolün Suriye hükümet güçlerinden ya da başka bir güce karşı korunması, savunması daha zor bir sav olarak görülüyor.
Teksas Üniversitesi'nden ulusal güvenlik hukuku profesörü Stephen Vladek, "ABD Suriye ya da Türkiye ile savaşta değil. AUMF'in kullanılması zorlama olur" dedi.
Vladek ABD Anayasası Başkan'a önemli savaş yetkileri vermesine rağmen, bunların genellikle meşru müdafaa ve ülkenin topyekün savunması ile ilgili olduğunu hatırlatarak petrol yataklarının güvence altına alınmasının ülke güvenliği için gerekli olduğu savının "biraz boyunu aştığını" söyledi.
Demokrat Senatör Tim Kaine de AUMF'in egemen bir devlete karşı yasal dayanak olarak kullanılmasının Kongre'nin onayını gerektireceğini kaydetti.
Suriye Demokratik Güçleri (SDG), ABD ordusunun desteğiyle, 2017'nin Ekim ayında, El Ömer ve Suriye'nin doğusundaki diğer petrol yataklarını ele geçirmişti. SDG, Suriye'nin kuzeydoğusunda bulunan birçok petrol ve doğalgaz yatağını kontrol ediyor. Kürt özerk bölgesel yönetimi, bu kaynaklardan sağlanan petrolün bir kısmını Irak‘a ve Suriye hükümetine satarak sivil personelini ve askerlerini finanse etti.