Trump'ın Rex Tillerson'un yerine ABD Dışişleri Bakanlığı'na aday gösterdiği Mike Pompeo kimdir?

Başkan Donald Trump, Dışişleri Bakanı Rex Tillerson'ı görevden aldığını ve yerine Merkezi İstihbarat Dairesi (CIA) Başkanı olan Mike Pompeo'yu aday gösterdiğini açıkladı. Mike Pompeo, Donald Trump tarafından 9 Şubat 2017'de CIA başkanlığına getirilmişti. Mike Pompeo, ABD Başkanı Donald Trump’a benzer, sağcı-muhafazakâr dünya görüşüne sahip bir isim olarak tanınıyor.

Cumhuriyet Parti içerisindeki aşırı sağcı Çay Partisi hareketinden gelen eski kongre üyesi Pompeo, su işkencesine verdiği destek ve kürtaj karşıtı görüşleriyle gündeme gelmişti.

Mike Pompeo, Başkan Donald Trump’ı istihbarat konularında sıkça bilgilendiriyor ve Kuzey Kore konusunda Trump’ın en ‘şahin’ görüşlü danışmanlarından biri olarak değerlendiriliyor.

Soğuk Savaş döneminde orduda görev yaptı

West Point Askeri Akademisi’nden birincilikle mezun olan Pompeo, Berlin Duvarı yıkılmadan önce Demir Perde'nin devriyesinden sorumlu birlikte görev yaptı.

Pompeo, ordudan ayrıldıktan sonra Harvard Üniversitesi’nden hukuk derecesi aldı ve Harvard Law Review adlı hukuk dergisinin yayın yönetmenliğini üstlendi. Kısa bir süre avukat olarak çalışan Pompeo, daha sonra askeri uçaklar için parça üreten Thayer Aerospace firmasını kurdu.

Pompeo, 2010 yılında Kongre üyeliğine seçilmeden önce, petrol yataklarında kullanılan teçhizatı üreten Sentry International adlı firmanın yöneticiliğini yaptı.Pompeo bu dönemde karbon salımını azaltmaya çalışan ABD Çevre Koruma Ajansı'nı da eleştiriyordu.

Pompeo, 2010 yılında Kansas eyaletinden Temsilciler Meclisi'ne girdi.

İran ile yapılan nükleer anlaşmaya karşı çıkan Pompeo, 15 Temmuz darbe girişiminin ertesi günü Twitter'da Türkiye'yi "totaliter İslamcı diktatörlük" olarak tanımlamıştı.

"Erdoğan hükümetinin anca İran yönetimi kadar demokratik olduğu" ifadelerini de kullanan Pompeo daha sonra bu Tweet'ini silmiş ve Twitter hesabını da kapatmıştı.

Müslüman din adamlarını eleştirmişti

Mike Pompeo'nun 2013 yılında da "İslamcı teröristleri sert bir şekilde eleştirmeyen Müslüman din adamlarının terör saldırılarında suç ortağı olduklarına" yönelik sözleri, Demokratlar ve Müslüman lobi kuruluşları tarafından kınanmıştı.

İşkenceyi ve devletin dinleme yapmasını savundu

Eski ABD Başkanı Barack Obama'nın Guantanamo Üssü'nü kapatma planına da karşı çıkan Pompeo, 2013'te cezaevini ziyarettikten sonra, açlık grevinde olan mahkumlar hakkında "Bana pek çoğu kilo almış gibi geldi" demişti.

Pompeo, boğulma hissi veren su işkencesinin de, "hayati bilgilerin elde edilmesi için" kullanılabileceğini savunmuştu.

İnsan hakları kuruluşları ABD Senatosu'na, Pompeo'nun CIA Başkanlığı'nı onaylamama çağrısı yapmıştı.

Pompeo, devlete dair gizli belgeleri gazetecilere sızdıran eski Ulusal Güvenlik Kurumu (NSA) çalışanı Edward Snowden'ın "idam edilmesi gereken bir vatan haini" olduğunu düşünüyor. 2016 yayınlanan bir makalesinde, telefon görüşmelerinin kaydedilmesine yeniden başlanmasını; bireylerin mali bilgileri ve yaşamlarıyla ilgili bilgilerin yer aldığı bir veri tabanı oluşturulmasını desteklediğini belirtti.

Trump'ın başkanlık seçimindeki rakibi Demokrat aday Hillary Clinton'a yönelik eleştirileriyle bilinen Pompeo, Clinton'ı 11 Eylül 2012'de Libya'nın Bengazi kentinde ABD Büyükelçiliği'ne düzenlenen saldırının "üzerini örtmekle" suçlamıştı.

Mike Pompeo, annenin hayati tehlikesinin bulunması haricinde kürtaja da karşı çıkıyor.

ABD'de CIA Başkanlığı için geleneksel olarak partiler dışı bir isim seçiliyor. Mike Pompeo'nun adaylığı, Cumhuriyetçi bir kongre üyesi olması nedeniyle tartışma yaratmıştı.

Taciz iddiaları

İngiliz Guardian gazetesi ise Pompeo'nun Trump'ı da eleştirmekten çekinmediğini, Trump'ın kadınları rızaları dışında elle taciz ettiğine ve öptüğüne ilişkin bir kayıt ortaya çıktığında bunun "korkunç, saldırgan ve savunulamaz" olduğunu söylediğini yazdı.

Rusya’nın 2016 başkanlık seçimlerine olan müdahalesi konusunda, “Rusya uzun zamandır seçimleri etkilemeye çalışıyor” yorumunda bulunarak bunun yeni bir şey olmadığını, dolayısıyla abartılacak bir durum olmadığını ima eden Pompeo, Şubat ayında, CIA genel merkezinde Rus istihbarat liderleriyle yaptığı görüşmeleri savunmuştu.

Trump gibi Pompeo da, İran’la 2015’te yapılan nükleer anlaşmaya karşı. Pompeo İran için, “bölgede egemenlik kurmak için amansız bir mücadele veriyor” dedi.

CIA Direktörlüğü görevi

Donald Trump, CIA Başkanı olarak aday gösterdiği sırada yaptığı açıklamada, “Mike Pompeo, ülkemize onurla hizmet etmiş, hayatını, vatandaşlarımızın güvenliği için savaşarak geçirmiştir. Kendisi, Amerika ve müttefiklerinin güvenliğini sağlayan istihbarat toplumunun yılmaz lideri olacaktır” şeklinde konuştu.

Mike Pompeo, CIA başkanı olarak ilk yurtdışı ziyaretini Şubat 2017’de Ankara’ya yaptı, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan’la görüştü.

Bir panelde Pompeo, IŞİD’le mücadelede, Savunma Bakanlığı’nın Kürtler’le birlikte Sünniler’le de çalışarak iyi bir iş yaptığını dile getirdi. (Kaynak: BBC Türkçe, Amerika’nın Sesi)