TÜİK verilerine ne kadar güvenilir?

2008'in ikinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını açıklayanTÜİK, 70 gün önce tarım sektörü için açıkladığı yüzde 5, 6 büyümeyi bugün yüzde 2.6 olarak düzeltiliyor. Sapma yüzde 100’den büyük. Bu verilerle yapılacak bir değerlendirme ne kadar gerçekçi olabilir?“...Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 70 gün önce yüzde 5,6 büyüyor dediği tarım sektörü için bugün ‘kusura bakmayın aslında tarım yüzde 5.6 büyümemiş sadece yüzde 2.6 büyümüş’ diyebiliyor. İki rakam arasında yüzde yüzden fazla bir sapma var. 70 gün önce 'yüzde 4.4 küçülüyor' dediği balıkçılık sektörü için bugün 'kusura bakmayın yanlışlık olmuş aslında balıkçılık yüzde 4.7 büyümüş' diyor. Balıkçılık konusundaki büyüme rakamlarında sapma ise yüzde 200'den de büyük. Diğer sektörlere ilişkin rakamlarda da benzer sapmalar var. Tam bir rezalet…” Bu satırlar TÜİK verilerinde çok çarpıcı sapmalar tespit eden Dünya gazetesi yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın bugünkü yazısında yer alıyor. TÜİK tarafından açıklanan verilerin doğruluğu, güvenirliliği konusunda oldukça düşündürücü bilgiler veren Ali Ekber Yıldırım, yazısında, çok büyük sapmalar taşıdığı için güvenilirliği tartışmalı bu verilere dayanarak yapılacak bir değerlendirmenin ne kadar sağlıklı olabileceğini sorguluyor. Büyüme rakamları ne kadar inandırıcı? Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bu yılın ikinci çeyrek büyüme rakamlarını açıkladı. Durum hiç de iç açıcı değil. Ekonomideki durgunluk rakamlara yansıyor. TÜİK'in verilerine göre, nisan-haziran döneminde ekonomideki büyüme yüzde 1.9 oldu. Aynı dönemde tarım sektöründe ise yüzde 3.5 küçülme yaşandı. Genel olarak ekonomi kötüye gidiyor, tarım sektörü daha da kötüye gidiyor. Geçen yıl yaşanan kuraklık nedeniyle tarım için tam bir felaket yılıydı. Bu felaketin 2008'e de yansıdığı görülüyor. Tarımdaki küçülme aynen devam ediyor. Tarımdaki küçülmenin temel nedeni üreticinin üretimden kaçması. Girdi fiyatlarındaki aşırı yükselme, ithalata dayalı politika, üretim yapmayı olanaksız hale getiriyor. Tarımdaki küçülme önümüzdeki dönemde de sürecek. Tarımdaki küçülmenin nedenlerini her fırsatta yazıyoruz. Bugün sizinle TÜİK tarafından açıklanan verilerin doğruluğu, güvenirliliği konusundaki çarpıcı bilgileri paylaşmak istiyoruz. TÜİK, 30 Haziranda 2008’in 1. çeyrek büyüme rakamlarını açıkladığında tarımdaki büyümeyi 5.6 olarak açıklamıştı. Bu rakam ekonomi çevrelerinde çok büyük bir sürpriz olarak değerlendirilmişti. Herkes tarımdaki bu büyümeyi şaşkınlıkla karşılamıştı. Çünkü 2007'de yüzde 7.2 küçülen tarım sektörünün 3 ayda yüzde 5.6 büyümesini kimse beklemiyordu. Dün ikinci çeyrek büyüme rakamlan açıklanınca gerçek ortaya çıktı. TÜİK'in dünkü açıklamasında görülüyor ki, tarım sektörü ilk çeyrekte yüzde 5.6 değil, 2.6 büyüme kaydetmiş. İki rakam arasında yüzde yüzden fazla bir sapma var. Balıkçılık konusundaki sapma daha da büyük. TÜİK'in 30 Haziran tarihli açıklamasında balıkçılık sektörünün bu yılın ilk üç ayında yüzde 4.4 küçüldüğünü açıklamıştı. Dünkü açıklamasında ise balıkçılığın ilk üç ayda yüzde 4,7 büyüdüğünü söylüyor. Balıkçılık konusundaki büyüme rakamlarında sapma yüzde 200'den de büyük. Diğer sektörlere ilişkin rakamlarda da benzer sapmalar var. Tam bir rezalet. Birkaç ay sonra üçüncü çeyrek büyüme rakamları açıklandığında belki bu rakamlar da revize edilecek. Türkiye İstatistik Kurumu adeta Türkiye istatistiklerini revize kurumu gibi çalışıyor. Açıkladığı rakamlar güvenilmez oldu. Bu nedenle TÜİK verilerine dayanarak yapılacak her türlü yorum ve değerlendirme yanıltıcı olur. İstatistiklerle ilgili bir başka önemli nokta var. Bu kadar büyük bir sapma var ise, bunun gerekçeleri ile kamuoyuna açıklanması gerekmez mi? TÜİK yöneticileri bu sapmayı kamuoyuna açıklamak yerine, açıklanan tablolarda ilgili rakamın yanına bir yıldız koyarak, altına "ilgili bölümde güncelleme yapılmıştır" ibaresini koyuyor. Bunu ancak çok dikkatli istatistik uzmanlan fark edebilir. Tarım konusunu yakından izleyen bir gazeteci olarak açıklanan rakamlara hep kuşku ile baktığımız için bu ayrıntıyı fark ettik. TÜİK yöneticilerine soruyoruz, bu nasıl bir güncellemedir ki, 70 gün önce yüzde 5, 6 büyüyor dediğiniz tarım sektörü için bugün kusura bakmayın aslında tarım yüzde 5.6 büyümemiş sadece yüzde 2.6 büyümüş diyebiliyorsunuz. Bu nasıl güncellemedir ki 70 gün önce 'yüzde 4.4 küçülüyor' dediğiniz balıkçılık sektörü için bugün 'kusura bakmayın yanlışlık olmuş aslında balıkçılık yüzde 4.7 büyümüş' diyorsunuz. Bu vahim hatayı yapanlara kurumda nasıl bir ceza veriliyor acaba? Bu kadar çelişkili istatistiklerinize kim inanır? Üçüncü çeyrek rakamlarını açıkladığınızda yine bu güncellemeler yapılacak mı? TÜİK’i "güvenilmez kurum" haline getiren yöneticiler o koltuklarında nasıl bu kadar rahat oturabiliyorlar? TÜİK 'in güvenilmez rakamları bile tarımdaki vahim durumu gösteriyor. Geçen yıl tarım sektörü için "felaket" yılıydı . Felaketin etkileri devam ediyor. Ama asıl felaket, bu verileri bile doğru dürüst ortaya koyamayan TÜİK’te. Ali Ekber Yıldırım Dünya Gazetesi 11 Eylül 2008