Rekabet Kurumu’nun beş zincir market ve bir tedarikçi firmaya kestiği 2.7 milyar TL’lik cezaya rağmen marketlerin aynı fiyatlarla satışlarına devam ettiğini belirten Tüketici Dernekleri Federasyonu Genel Sekreteri Ergün Kılıç, “Cezaların tüketiciye hiçbir faydası olmadı. Firmaların da piyasayı nasıl bloke ettikleri ise gerekçeli kararda açıklanmalı. Bu kararın büyük ihtimalle yargıdan döneceğini düşünüyoruz” dedi.
"Piyasada rahatlatıcı bir sonuç çıkmadı"
Zincir marketlere yönelik soruşturmasını geçtiğimiz hafta sonuçlandıran Rekabet Kurumu, fahiş fiyat uyguladıkları gerekçesiyle beş zincir market ile bir tedarikçi firmaya 2.7 milyar TL para cezası kesmişti. Kararda, firmaların aralarında doğrudan ya da dolaylı temas yoluyla fiyatları tüketici aleyhine yükselttikleri ifade edilmişti. Rekabet Kurumu kararını tüketiciler açısından değerlendiren Tüketici Dernekleri Federasyonu Genel Sekreteri Ergün Kılıç, firmalara ceza kesilmesine rağmen piyasada rahatlatıcı bir sonucun ortaya çıkmadığını belirterek, şunları söyledi:
“Rekabet Kurumu’nun ilk açıklamasından tedarikçilerle yapılan anlaşmaya ve bu anlaşmanın sonuçlarına yönelik bir karar alındığını görüyoruz. Firmalar arasında uyumlu bir eylem var mı yok mu, bunun gerekçeli kararda ayrıntılı bir şekilde açıklanması gerekiyor. Firmalar da kararı mahkemeye taşıyacaklarını belirtiyor.
"Tüketici zararını nasıl tazmin edecek"
Gerekçeli kararda bunları göreceğiz ancak biz büyük ihtimalle bu kararın yargıdan döneceğini düşünüyoruz. Daha önce bankaların kartel oluşumlarıyla ilgili davalar Danıştay’dan dönmüştü. Diğer yandan bu kararın tüketiciler açısından nasıl uygulanacağı da soru işareti. Tüketicilerin bu tür mağduriyetlerde gördükleri zararın 3 katına kadar tazmin isteme hakkı var. Ancak kim ne kadar zarar gördü? Bunların tespiti nasıl yapılacak? Bu pek mümkün gözükmüyor.
"Herhangi bir indirim yok"
Öte yandan bu kesilen cezaların tüketicilere nasıl bir fayda sağladığı sorusunun da yanıtlanması gerekiyor. Tamam cezayı kestiniz, tüketici bundan nasıl bir fayda elde etti? Şu anda bir fiyat düşüşünün olmadığını, cezaların piyasada ucuzlatıcı bir etkisinin olmadığını görüyoruz. Karar, raflara yansımadı. Marketler, aynı şekilde, aynı fiyatlarla satışlarına devam ediyor. Herhangi bir indirim yok.
"Gramaj oyunları devam ediyor"
Şu anda piyasadaki bir sıkıntı da uzun süredir dikkat çektiğimiz gramaj oyunlarının halen devam ediyor olması. Firmalar, gramaj oyunlarıyla piyasayı manipüle ediyor. Zam yokmuş gibi göstererek, paketli ürünlerin gramajını düşürüyor. Serbest piyasa demek, kuralsız piyasa demek değildir. Yetkili kurumların bu gramaj oyunlarının önüne geçmesi gerekiyor. Asıl olan tüketicinin temel gıdaya erişimindeki zorluklardır. Alım gücündeki düşüş, kurlardaki artışlar, son dönemde benzin ve mazota gelen zamlar, tüketicinin alım gücünü daha da düşürüyor.
"Elektrik, doğalgaz zamları sofralarımıza yansıyor"
Tarımsal üretimle ilgili birtakım cümleler kuruyorlar. Gıda sadece tarım sektörü değil. Tarım sektörü dışında çikolata ve yan ürünlerinde gramajların indirilmesi ciddi anlamda zammın yapıldığını gösteriyor. Asıl olan tüketicinin alım gücündeki düşüş. Tüketicinin temel gıdaya erişiminde zorluklar yaşamakta. Kurlardaki artışlar, son dönemde gelenler, benzine mazota gelen zamlar. Son olarak doğalgaza yüzde 49 zam yapıldı. Bu zammın elektrik üretim amaçlı tarifeye yapıldığı, mesken kullanımında uygulanmadığı belirtiliyor. Fakat, bu zam üretim maliyetlerinde ciddi bir artışa neden olmayacak mı? Sanayii, bu zammı ürettiği ürüne yansıtmayacak mı? Sonuçta bu zamlar, sofralarımıza yansıyor.”