Turan Taburu: Türklerin Ukrayna’da savaşması için oluşturulan birlik hakkında neler biliniyor?
Kırgızistan vatandaşı Almaz Kudabekoğlu, "Türk devletleri" vatandaşlarının Ukrayna’da Rusya’ya karşı savaşması için Turan Taburu adlı bir birlik oluşturduklarını duyurdu.
Sosyal medyada yayımlanan ve elinde silah tutan bir grup savaşçının yer aldığı videoda konuşan Kudabekoğlu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in "Türk haklarına soykırım yaptığını", Çeçen lider Ramazan Kadirov’un ise cihat ilan ettiğini öne sürerek “Kadirov’un şeytani yönetimini de, Putin’in emperyalist rejimini de yıkacağız” dedi.
Kudabekoğlu’nun Rusça konuştuğu video, savaşçıların bozkurt işareti yaparak Türkçe attıkları “Yaşasın Turan” sloganıyla sonlandı.
Peki Turan Taburu hakkında neler biliniyor? Kırgız medyasında ve BBC Kırgızca Servisi'nde yer alan bilgileri derledik.
Neden kuruldu?
Turan Birliği hakkında iki hafta önce Kazak basınına konuşan Kudabekoğlu, Rusya’nın Ukrayna ile yetinmeyeceğini ve orada başarılı olursa sonrasında Kırgızistan ve Kazakistan’a da saldıracağını, bu yüzden Ukrayna’da Rusya’ya karşı savaştıklarını söyledi.
BBC Kırgızca Servisi’nin aktardığına göre kısa süre önce kurulan bu birliğin 350 civarında savaşçısı olduğu tahmin ediliyor.
Bu savaşçılar Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan ve Çin’in Uygur bölgesinden geliyor.
Sosyal medyada paylaştığı videolarla popülerleşen ve kendisine Kazak Rambosu diyen Jasulan Duysembin’in de bu tabura katıldığına dair haberler var.
Taburda Türkiye’den birinin yer aldığına dair bir bilgi bulunmuyor.
Öte yandan Türkler yalnızca Ukrayna’nın yanında savaşmıyor.
Birkaç ay önce Kırgızistan’daki internet kullanıcıları, Ukrayna’da Rusya’nın yanında savaşmalarını talep eden reklamlarla karşılaşmışlardı.
Reklamın Rus bir özel askeri şirket tarafından verildiği anlaşılmıştı.
Daha önce Ukrayna’da Rus ordusu saflarında savaşırken öldürülmüş Kırgızların cansız bedenlerinin ülkelerine gönderildiği de olmuştu. Fakat bu kişilerin nerede, nasıl öldüğüne dair resmi bir açıklama yapılmamıştı.
Almaz Kudabekoğlu kimdir?
BBC Kırgızca Servisi, Kudabekoğlu hakkında pek fazla bilgi olmadığını aktarıyor.
Ukrayna’daki Kırgızistan Büyükelçiliği’nden aldıkları bilgiye göre, Kırgızistan daha önce Kudabekoğlu’na ulaşıp ülkesine dönmesini söyledi fakat Kudabekoğlu bu teklifi reddedip savaşmaya devam etti.
Kırgızistan’ın Kiev Büyükelçisi İdris Kadirkulov, “Aralık 2021’de Ukrayna’ya gelen bu kişi, konsolosluğa bildirimde bulunmadığı için kayıt altına alınmamıştı” dedi ve ekledi:
“Kiev’de bir berberde çalıştığı biliniyordu. Mayıs ayında savaşa katıldığına dair bilgiler edinmeye başladık. Daha sonra, bölgesel savunma birliklerine dahil olup insanların sığınaklara götürülmesine yardımcı olduğunu öğrendik.
“Kırgızistan’a dönmeyi reddetti. Kendisi hakkında aldığımız son bilgi, cephedeki paramediklere yardım ettiği yönündeydi.”
Kırgızistan, Kudabekoğlu hakkında soruşturma başlatıldığını da açıkladı.
Kırgız yasaları, vatandaşlarının diğer ülkelerdeki savaşlara veya çatışmalara katılmasını yasaklıyor. Bu yasağı ihlal edenler için öngörülen ceza ise 5-8 yıl arası hapis.
Kırgızistan Ulusal Güvenlik Komitesi, “Bu vatandaşımızın davranışları Kırgızistan’ın resmi pozisyonuyla çelişmektedir. Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan olaylarda Kırgızistan tarafsızdır” açıklamasında bulundu.
Ukrayna'daki yabancı savaşçılar hakkında neler biliniyor?
Ukrayna’da iki cephede de çok sayıda yabancı savaşçı bulunuyor.
Daha önce Rusya'nın savaşta esir aldığı İngiltere, ABD, İsveç, Hırvatistan ve Fas vatandaşlarından oluşan 10 kişi, Ukrayna ile esir takası kapsamında Suudi Arabistan'a gönderilmişti.
Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna'yı işgale başlamasının hemen ardından, kendilerine destek olmak isteyen yabancılar için bir Enternasyonel Tabur oluşturduklarını duyuran Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Mart başında da 52 ülkeden 20 bin gönüllünün kendilerine başvurduğunu duyurmuştu.
Ukrayna, uluslararası başvurular için kurduğu sitede 68 ülkenin vatandaşları için, yaşadıkları ülkeden nasıl başvuru yapabileceklerini anlatırken bu listede Türkiye’ye yer vermemişti.
BBC Türkçe’ye bilgi veren Türkiye’deki Ukrayna Büyükelçiliği’nden yetkililer, Türk yasalarının buna izin vermemesi nedeniyle böyle bir karar aldıklarını söylemişti.
Daha önce Independent Türkçe’ye konuşan Kocaelili Arif Şimşek de savaş başlayınca Ukrayna ordusuna katıldığını fakat 4 Mart’ta rütbeli bir ordu mensubunun “Türkiye, Ukrayna ordusunda Türk milis istemiyor” diyerek silahını aldığını ve ordudan çıkarıldığını söylemişti.
Fransız haber ajansı AFP’ye konuşan Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi Direktörü Rami Abdül Rahman, Suriye’deki hükümet yanlısı savaşçılara, Ukrayna’da Rusya yanında savaşmaları için teklif götürüldüğünü söylemişti.
Ajans benzer bir şekilde, Suriye’deki muhalif savaşçılara da Ukrayna yanında savaşmaları için teklif götürüldüğünü aktarmıştı.