Önümüzdeki Haziran ayında 11 yaşına basacak olan Türk kızı Talya Özdemir, New York’ta Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi’nde, ‘Cinsiyet, Bilim ve Sürdürülebilir Kalkınma’ başlıklı yüksek düzeyli panelde yaptığı konuşmada alkış yağmuruna tutuldu.
BM yetkilileri, BM’ye üye ülkelerin diplomatları, bilim insanları, özel ve kamu sektörü temsilcilerinin katıldığı panelde, şimdiye dek Türkiye’den BM Genel Kurulu’na konuşmacı olarak katılan en genç kişi olan Talya Özdemir’in ‘Bilimde Kızlar İçin Kızlar’ konuşması yoğun alkış aldı.
BM Genel Kurulu’ndaki toplantıya annesi ve babası eşliğinde katılan Talya Özdemir, kendisine olan özgüveni, İngilizcesi ve bilim, kadın erkek eşitliği, toplumsal adalet gibi konulardaki bilgisiyle izleyenleri hayran bıraktı. Konuşmasına, ‘Ben Talya Özdemir, Türkiye'den, bilim kazanımlarındaki kadınları onurlandıran ve dünyanın gelişimine katkıda bulunan, benim gibi kızları bir kariyer olarak bilim insanı olmayı seçmeye teşvik eden bu çok önemli günde sizinle düşüncelerimi paylaşmak için geldim’ diyerek başladı.
BM’nin yüzü aşkın uluslararası önemli günü olduğunu ancak kendisinin ve arkadaşlarının bu günlere ilişkin bilgilerinin az olduğunu belirten Özdemir, bu günlerin dünya ülkelerinde farkındalık yaratabilmesinin hükumetler ve BM elçilerinin sorumluluğunda olduğunu belirtti. Özdemir, BM ve yerel yönetim yetkililerini, çevre, bilim, yoksulluk, eşitlik, iklim değişiklikleri ve yenilenebilir enerjiler hakkında konuşmaları için okulları ziyaret etmeleri çağrısında bulundu.
"Ülkem Türkiye ile gurur duyuyorum"
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne ulaşabilmek için bilimin önemini vurgulayan Talya Özdemir, "Bilim, günlük yaşamımızda çok önemli bir rol oynamaktadır. İnternet, bilgisayarlar, tıp, ulaşım, hepsi bilime güveniyor. Açlığa, yoksulluğa son vermek ve insanlar arasındaki tüm eşitsizlikleri azaltmak ve yenilenebilir enerji üretmek için bilim gerekir. Ülkem Türkiye ile gurur duyuyorum. Türkiye, doktor, mühendis, öğretmen yada öteki bilim insanları olsun, bilimde birçok kadının bulunduğu bir ülkedir. Her ülkede bilimde kadınların olduğundan eminim. Ancak kimse bu kadınları, onların dünyaya yaptıkları katkıları duymuyor" diye konuştu.
"Bilimde rol modeli görmedikleri takdirde kızlar bilimi bir kariyer olarak nasıl seçecek?"
Yaptığı araştırmalarda, neredeyse kimsenin bilimsel çalışmalara, barışa, bilimsel ve teknolojik icatlara ve gelişime ilişkin katkıları olan bilim insanı kadınların adlarını bilmediğini gördüğünü dile getiren Özdemir, "Yalnızca Marie Curie’den bahsediyorlar. Bilimde rol modeli görmedikleri takdirde kızlar bilimi bir kariyer olarak nasıl seçecek? Bence medyada bilimdeki başarılı kadınlarla ilgili olumlu haberlere yer vermeli, okullarda bilim kadınları hakkında dersler verilmeli" dedi.
BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada mülteci kadınlar ve kızlar konusuna da değinen Talya Özdemir, "Bu fırsatla, mülteci kadınlar ve kızlar sorunundan da söz etmek istiyorum. Onların arasında, bilimde artık kariyer sahibi olmayan bilim kadınları var. Herkesi onları anımsamaya ve onlara yardım etmeye çağırıyorum" diye konuştu.
Sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek için bilime gönül veren kız çocukları hakkında eğitim yoluyla bilgi yaymak için bir kampanya başlattığını anlatan ve BM Genel Kurul Başkanı Peter Thomson’dan, ‘Bilimde Kızları Destekliyorum’ (Girls4GirlsinScience) kampanyasını ilk imzalayan kişi olmasını isteyen Özdemir, dünyanın her yanındaki insanların da bu kampanyaya katılmasını dilediğini söyledi.
"Bence kadınlara ve erkeklere eşit haklar verilmiyor"
BM’deki panele annesi ve babası ile birlikte katılan Talya Özdemir, programın ardından DHA’ya yaptığı açıklamada konuşurken çok heyecanlandığını ama Genel Kurul’da konuşmuş olmaktan çok mutlu ve gururlu olduğunu söyledi. Gelecekte bilim insanı olmak istediğini dile getiren Özdemir, "Kadınların ve kızların daha çok bilimin içinde olması gerektiğini anlattım. Daha fazla kadının bilim insanı olması, daha çok hakları olması ve ayrım yapılmaması gerektiğini anlattım. Çünkü bence kadınlara ve erkeklere eşit haklar verilmiyor" dedi. Kadınların da bilimde erkekler kadar iyi olduğuna inandığını belirten Talya Özdemir, ‘Ülkemi Birleşmiş Milletler Genel Kurul’unda temsil ettiğim için çok mutluyum. Özellikle bir kız çocuğu olarak kendi ülkemi ve kendi ülkemdeki kız çocuklarını temsil etmek gurur verici" diye konuştu.
Talya’nın anne ve babası da kızlarının küçük yaşına karşın eşitlik, toplumsal adalet, barış, bilim, çevre konularındaki duyarlı girişimlerine her zaman destek vereceklerini söyledi. Genel Kurul’daki panelde, BM Genel Kurul Başkanı Peter Thomson, Princess Dr. Nisreen El-Hashemite, BM Genel Sekreter Yardımcısı ve BM Kadın Birimi Direktör Yardımcsı Lakshmi Puri de konuşmacılar arasında yer aldı.