Türk Lirası'nın (TL) ABD Doları karşısında değer kaybı rekor seviyelere ulaştı. TL, ağustos ayı başından itibaren dolar karşısında yaklaşık yüzde 23.7 oranında değer kaybetti.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Türkiye arasında yaşanan ‘Rahip Andrew Brunson krizi’nin karşılıklı yaptırıma dönüşmesiyle ortaya çıkan siyasi gerilim, TL'deki baskıyı artırdı. Avrupa Merkez Bankası, IMF ve kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, TL'deki düşüşünün acilen durdurulması gerektiği konusunda Türkiye’yi uyardı.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre ağustos başından itibaren iki haftada, Türk Lirası, Euro karşısında yaklaşık yüzde 22 oranında değer kaybetti. Ağustos başında Euro/TL 5.82 seviyesindeyken, bugün 7.43'e kadar yükseldi. TL'nin değer kaybı diğer para birimlerinde de görüldü.
Son bir haftalık süreçteki döviz kuru verileri TL'de genel bir değer kaybına işaret ediyor. İşte İngiliz Sterlini, Kanada Doları, Kuveyt Dinarı, Japon Yeni, Arjantin Pesosu, Güney Afrika Randı gibi para birimleri karşısında TL'nin değişim verileri:
'Gelişmekte olan piyasalar' TL'ye karşı değer kazandı
Türkiye'de yaşanabilecek bir krizin konuşulmasının ardından ekonomistler gelişmekte olan piyasaların da risk altında olduğunu, özellikle Arjantin ve Güney Afrika gibi ülkelerin bu durumdan ciddi olarak etkilenebileceğini söylemişlerdi. Buna rağmen TL, bu piyasalarda da değer kaybı yaşadı.
Türk Lirası, Güney Afrika Randı'na karşı ağustos ayı başından itibaren yaklaşık olarak yüzde 20 değer kaybederek 0.46 seviyesine kadar geriledi. ABD ve Türkiye arasındaki kriz başlamadan önce rand, 0.37 seviyelerindeydi. Öte yandan Arjantin Pesosu da 0.18 seviyesinden, 0.23 seviyesine yükseldi. Liranın pesoya karşı değer kaybı ise yaklaşık olarak yüzde 22 oldu. Arjantin Merkez Bankası, gelişen piyasalardaki Türkiye endişesi dolayısıyla artan satışların ardından faizleri yükselterek ve dolar satışı yaparak önlem alma yoluna gitti.
Uzak Doğu ülkeleri de liraya karşı değer kazanan diğer para birimlerinden oldu. Japon Yeni, ağustos başından itibaren 4.47'den 5.89 seviyesine yükseldi ve liranın değer kaybı yaklaşık olarak yüzde 24 oldu.
Düşüş Japonya ile sınırlı kalmadı. TL, Çin Yuanı'na ve Güney Kore Wonu'na karşı yaklaşık yüzde 25, Tayland Bahtı'na karşı yaklaşık yüzde 24 değer kaybına uğradı. New York Times'a röportaj veren ekonomist Xu Sitao, “Türkiye konusunda biraz endişeliyim ancak panik düğmesine hemen basmayacağım” dedi.
Ayrıca Türk Lirası, Sri Lanka Rupisi, Brezilya Reali, Azerbaycan Manatı, Kostarika Kolonu, İran Riyali, Libya Dinarı gibi para birimlerine karşı da yüzde 20 ile 30 arasında değer kaybını sürdürdü.
Türk Lirası’ndaki düşüş yatırımcıları, ABD Doları, İngiliz Sterlini ve Japon Yeni gibi güvenli para birimlerine yöneltti. Bununla birlikte Euro, diğer para birimlerine karşı son bir yılın en düşük düzeylerinden birini görmesine rağmen Türk Lirası'na karşı değer kazanmaya devam etti. Bu süreçte TL, yıl başından bu yana Venezuela Bolivarı'ndan sonra en çok değer kaybeden ikinci para birimi oldu.
İngiliz Sterlini (GBP), Ağustos ayı başında krizin başlamasıyla birlikte TL'ye karşı 6.55 seviyesinden 8.44 seviyesine yükseldi. Bu durumda Türk Lirası, Sterlin'e karşı yaklaşık olarak yüzde 22 değer kaybetti. İngiliz Financial Times gazetesinde geçtiğimiz hafta yayımlanan haberde "Yatırımcılar ve uzmanlar en iyi senaryonun Merkez Bankası'nın faiz artırımına gitmesi, enflasyonu kontrol altına alması ve güveni yeniden tesis etmesi olduğunu söylüyor" diyerek krize ilişkin çözüm önerisi sundu.
1 Ağustos | 14 Ağustos | TL değer kaybı (%) | |
ABD Doları | 4.99 | 6.52 | 23.5 |
Euro | 5.82 | 7.44 | 21.8 |
İngiliz Sterlini | 6.55 | 8.32 | 21.3 |
İsviçre Frangı | 4.95 | 6.58 | 24.8 |
Rus Rublesi | 0.78 | 0.98 | 21.5 |
Kanada Doları | 3.78 | 4.98 | 24.1 |
100 Japon Yeni | 4.47 | 5.89 | 24.1 |
Çin Yuanı | 0.72 | 0.94 | 23.4 |
Güney Afrika Randı | 0.37 | 0.46 | 19.6 |
Arjantin Pesosu | 0.18 | 0.23 | 21.8 |
Brezilya Reali | 1.31 | 1.68 | 22.1 |
Kosta Rika Kolonu | 0.0086 | 0.0115 | 25.3 |
Sri Lanka Rupisi | 0.030 | 0.041 | 26.9 |
Azerbaycan Manatı | 2.92 | 4.07 | 28.3 |
Kuveyt Dinarı | 16.24 | 21.46 | 24.3 |