Türkiye, Google DNS'lerini yasaklayan ilk ülke oldu

Twitter’a girişin yasaklanmasının ardından, Google DNS’leri de dün sabah itibarıyla engellendi. Böylece Türkiye, topyekûn internet yasağı anlamına gelen bu kararla dünyada Google DNS’lerini engelleyen ilk ülke oldu.

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Bursa mitinginde yaptığı “Twitter mivitır, hepsinin kökünü kazıyacağız.” açıklamasının hemen ardından Twitter’ın kapatılmasıyla kullanıcılar DNS ayarlarını değiştirerek Twitter’a girmeye devam etti. Ancak dün sabah itibarıyla Google DNS’leri de engellendi. Twitter’a girmek için artık  8.8.8.8 ile 8.8.4.4 DNS ayarları da yeterli olmuyor.

Zaman gazetesinden Kamil Arlı ve Suat Özçelik’in haberine göre, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Başkanlığı’nın bu yeni uygulaması topyekûn internet yasağı anlamına geliyor. Çünkü bu engellemeden dolayı kullanıcılar bazı internet sitelerine de giremiyor. Bilişim hukuku avukatı Fehmi Ünsal Özmestik, Türkiye’nin son kararla Google DNS’yi engelleyen dünyadaki ilk ülke olduğunu söyledi. Teknoloji yazarı Deniz Ergüler de Google DNS’lerinin kapatılmasının sıra dışı bir olay olduğunu, bunun Türkiye’nin yurtdışındaki imajına zarar verdiğini belirtti. Gazeteci Cüneyt Özdemir ise Twitter hesabından, “Google DNS engellemesi Twitter’ı hâlâ kapatmaya çalıştıklarını gösteriyor. Bir millet, özgürlükleri için direniyor. Türkiye’de Twitter’ın kapatılması başarılı olursa bütün sosyal medya kapatılır. Google DNS ayarlarına müdahale ve YouTube uyarısı habercisi!” diyerek tepki gösterdi.

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Bursa mitinginde yaptığı ‘Twitter’ın kökünü kazıyacağız.’ açıklamasından sonra sosyal paylaşım sitelerinin engellenmesi topyekûn internet yasağına dönüştü. Twitter’ın tamamen kapatılmasına yönelik bir mahkeme kararı olmamasına rağmen eski Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım’ın ‘Hırsıza oy yok’ adlı bir Twitter hesabına yönelik İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Mahkemesi’ne talebi üzerine kapatmanın gerçekleştiği öğrenilmişti. Erdoğan’ın iki gün önceki açıklamasından sonra kullanıcıların Twitter’a girişleri cuma gecesi 23.30’dan itibaren tamamen durdu. Kullanıcıların farklı internet uygulamaları ve DNS ayarlarını değiştirerek deldiği yasağa da müdahale geldi.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Başkanlığı eliyle internet servis sağlayıcıları ve mobil operatörlerle uygulanan yeni yöntem bir nevi topyekûn internet yasağı anlamına geliyor. Önceki gün, Twitter’a girişin yasaklanmasının ardından, Google DNS’leri de dün sabah itibarı ile engellendi. Twitter’a girmek için kullanılan 8.8.8.8, 8.8.4.4 DNS’lar artık Twitter’a girmek için yeterli olmuyor. İnterneti sansürleyen bu kararın ardından 208.67.222.222 ve 208.67.220.220 DNS’leri kullanılmaya başlandı. Önceki gün Twitter’ın kapatılmasının ardından Google’ın DNS’leri ön plana çıkmış, Twitter kullanıcıları da 8.8.8.8 ve 8.8.4.4 IP’li DNS’lerle Twitter’a erişimlerini sürdürmeye başlamışlardı.

Bilişim hukuku avukatı Fehmi Ünsal Özmestik, Türkiye’nin son kararla Google DNS’yi engelleyen dünyadaki ilk ülke olduğunu belirtti. Özmestik, “İnsanlar Google DNS ayarlarını yaparak internette Twitter’a giriyorlardı. Google’ın bir DNS adresi vardı. Twitter’a girmeyi engellemek için bu adres engellendi sanırım. Dünyada ilk defa olan bir şey bu.” cümleleriyle yasağın sınır aştığını ifade etti. Twitter’ın kapatılmasının zaten hâlihazırdaki mevcut yasa gereğince ‘URL’ tabanlı, hukuka aykırı bir içerik varsa o içeriğin engellenmesi ile olabileceğini söyleyen Özmestik, “Toptan sitenin engellenmesi hukuka aykırıdır. İfade özgürlüğünü çok ciddi zarara uğratır. Zaten AİHM, daha önce vermiş olduğu benzer bir kararda ülkemizi mahkûm etmiştir.” dedi.

Teknoloji yazarı Deniz Ergüler ise Google DNS’lerinin kapatılmasının sıra dışı bir olay olduğunu söyleyerek, “Bunlar doğru uygulamalar değil. İnternette artık birtakım DNS’leri engelleyerek, kapatarak engelleme yapmanız mümkün değil. Bunun örneğini biz Twitter’ın yasaklandığı gün gördük. Erişime engellendiği gece, Türkiye’de tweet atma rekoru kırıldı.” dedi. DNS yasaklamanın Türkiye’nin imajını çok kötü etkilediğini belirten Ergüler, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ben yurtdışı basınını özellikle son 3 gündür çok yakından takip ediyorum, bu tür şeylerin ülke imajına çok büyük zararlar verdiği kanaatindeyim. Bir iki tane mağazada usulsüzlük yapıldı diye ülkedeki bütün AVM’leri kapatmıyorsak, bunu da tamamen kapatamayız. Bir suç varsa bu suçu işleyenler bulunmalı ve onun üzerine hukuki girişim yapılmalı. Milyonlarca insanı mağdur etmek doğru değil.”

Gazeteci Cüneyt Özdemir ise Twitter hesabından, “Google DNS engellemesi Twitter’ı hâlâ kapatmaya çalıştıklarını gösteriyor. Bir millet özgürlükleri için direniyor. Türkiye’de Twitter’ın kapatılması başarılı olursa bütün sosyal medya kapatılır. Google DNS ayarlarına müdahale ve YouTube uyarısı habercisi!” diyerek tepki gösterdi.

DNS’nin internetteki işlevi nedir?

DNS, Domain Name System’in kısaltılmışı olarak biliniyor. Türkçede ‘Alan İsimlendirme Sistemi’ olarak adlandırılan bir iletişim terimi ve çözümleme hizmetidir. Bilgisayarlar diğer bilgisayar ve sunucularla IP adresi adı verilen sayısal adres numaraları kullanarak haberleşirler ve tüm veri alışverişleri bu IP adresleri yardımı ile yapılır. IP ayrıca adresi bilgisayar dışında telefon, buzdolabı vs. cihazlara da verilebiliyor. DNS, kolay anlaşılabilir ve kullanılabilir makine ve alan isimleri ile makine IP adresleri arasında çift taraflı dönüşümü sağlamaya yarar. IP adreslerinin gündelik hayatta kullanımı zor ve hatırlanması pek pratik olmadığı için domain isimlendirme sistemi kullanılır. İnternet ağını oluşturan her birim sadece kendine ait bir IP adresine sahip olmakla birlikte, bu IP adresleri kullanıcıların kullanımı için www.site_ismi.com gibi kolay hatırlanır adreslere karşılık düşürülür. DNS sunucuları, internet adreslerinin IP adresi karşılığını kayıtlı tutar.

Yasakçı oldun mu? Oldun

Gazeteci-yazar Ahmet Hakan: -Kuzey Kore ile birlikte anılır oldun mu? Oldun. / -Avrupa’dan bin kilometre daha uzaklaştın mı? Uzaklaştın./ -Çok ama çok korktuğun bir şey olduğu algısına yol açtın mı? Açtın. / - Twitter’a girişleri engelleyebildin mi? Engelleyemedin. / - Taraftarlarının Twitter denilen mecrayı boşlamasına yol açtın mı? Açtın. / - Twitter’ı bir anda dikkat merkezi haline getirdin mi? Getirdin.

Twitter kapandı, bir anda eğlence başladı

Hürriyet yazarı Ertuğrul Özkök: Farkında mısınız, en yakın arkadaşları bile artık inceden Başbakan’ı ti’ye alıyor. Örneği mi, alın işte... Gece yarısı bir bürokrat, Başbakan’ın seçim meydanında söylediği lafı ciddiye alıyor Twitter’ı kapattırıyor. Bir anda eğlence başlıyor. Gezi’nin zeki çocukları anında Başbakan’ı baypas edip, Twitter’a girmenin yolunu buluyor. Ama en eğlenceli makara, bizzat Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’tan geliyor. Gece yarısı “Yarın Manisa’dayım” mesajı atıyor. Nereden? Başbakan’ın ezip geçtiği, kapatıp bitirdiği Twitter üzerinden.

Hükümet, ayağına kurşun sıkıyor

Radikal Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Eyüp Can: Biliyorum kafalar karışık, karamsarlık had safhada. İnsan neye şaşıracağını şaşırıyor. Ama lütfen şaşırmayın. Çünkü hükümet artık kendi ayağına kurşun sıkıyor. Başbakan en sadık savunucularını bile savunmasız bırakıyor. Baksanıza AK Parti hükümeti AB yolunda ‘Yeni Türkiye’ diye diye Twitter’ı kapatmaya kadar vardırdı işi. Çin, Rusya ve İran’la aynı ligde yeni bir Türkiye’ye doğru hızla yol alıyoruz.

Cumhurbaşkanı güç duruma düştü

Gazeteci-yazar Altan Öymen: İşin traji/komik sonuçları da eksik değil. Ülkemizde Twitter’da hesabı bulunup en fazla ‘takipçi’si olan zat, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül... Onun da bu karar karşısında çok güç duruma düştüğü anlaşılıyor. Kapatma kararına karşı olduğu belli. Bunu hem demeç vererek belirtti, hem yasağı aşmak için kullanılan yolları o da kullandı. O yollardan tweet yayınlamaya devam etti.