'Türkiye İsrail barışı derin dondurucuda'
Gezi Parkı österilerinin Türkiye ile İsrail arasındaki barışmayı “dondurduğu” öne sürülüyor. Haaretz gazetesine göre, İsrail Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Türkiye’deki “mevcut siyasi atmosferde uzlaşma şansının sıfır olduğunu” ifade etti. İsrail’in önde gelen gazetelerinden Haaretz, “Taksim Meydanı’daki protestolar, İsrail ile Türkiye arasındaki uzlaşıyı dondurucuya koydu” başlığını kullandığı haber analizinde “Binyamin Netanyahu gibi Erdoğan’ın da itibarı azalıyor. Netanyahu artık Kral Bibi, Erdoğan da artık Sultan değil” sözlerini kullandı.
Mesele birkaç ağaç değildi
Protestoların “birkaç ağaç söküldüğü için değil, Erdoğan’a karşı yapıldığını” yazan Haaretz, Türkiye’deki gösterilerinin iki ülke arasındaki barışma çabaları için de etkilerinin olduğunu savunduktan sonra şöyle devam etti: “Türkiye’de olup bitenleri izleyen tek kurum olan, İsrail Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, (Türkiye’deki) mevcut siyasi atmosferde uzlaşma şansının sıfır olduğunu söylüyorlar. Pozisyonu sarsılan Erdoğan, Gazze filosunda öldürülen insanların ailelerine tazminat konusunda bir uzlaşmaya varmada çok zorlanacak. Aynı zamanda, İsrail askerleri ve subaylara karşı getirilen önlemleri iptal eden bir yasayı geçiremeyecek.”
Netanyahu kandırılmış hissediyor
Haaretz, “Türkiye ile ilişkilerde üç yıllık bir krizden sonra özür dileyen ve ABD’nin ağır bir baskısı altında bulunan Netanyahu’nun uzlaşma görüşmelerindeki tıkanıklık nedeniyle büyük bir hayal kırıklığını yaşadığını” öne sürdüğü analizinde “Netanyahu, Türkiye’den özür dilediği için pışman değilse de kandırıldığını hissediyor” iddiasında bulundu. Netanyahu’nun istediğini alamadığını vurgulayan gazete, bu istekleri de, iki ülkenin karşılıklı olarak yeniden büyükelçi ataması ve bağların normalleşmesi olarak sıraladı. Gazete “Netanyahu yakında Erdoğan’a bir jest yapmayı planlamıyor” dedi.
Gazze'ye İsrail'den gidebilir
Haaretz, “Netanyahu’nun hayal kırıklığı anlaşılır ancak barışma çabalarına bakarsa memnun olmalı. Netanyahu, Erdoğan ile savaşı kazandı” iddiasına yer verdiği analizinde İsrail’in Batılı müttefikleri arasında adım atması gerekenin Erdoğan olduğu yönünde yaygın bir görüş birliği bulunduğunu iddia etti. Erdoğan’ın bu konuda “ayak sürdüğü” yönündeki eleştirilerin yanı sıra Gezi protestolara müdahalesine ve hükümetin üst düzey yetkililerinin “Yahudi karşıtı ifadelerine” yönelik eleştirilerin de olduğunu öne süren Haaretz, “Türkiye’deki protestolar da Erdoğan’ın Gazze ziyaretini gündemden düşürdüğü, Mısır’daki darbenin de konuyu gömdüğü, Erdoğan’ın artık Gazze’ye sadece İsrail üzerinden girebileceği” iddiasında da bulundu. Haaretz, “Uzlaşma resmen dondurulmuş olsa da ilişkilerin başka alanlarda ısındığını” vurgularken de ikili ekonomik ve ticari ilişkilerin güçlenmeye devam ettiğini belirtti.
İsrail'den ABD'ye: Mısır'a yardımı kesmeyin
Öte yandan, ABD Kongresi'nde Mısır'a her yıl yapılan para yardımının kesilip kesilmeyeceği tartışılırken, İsrail "güvenlik" gerekçesiyle ABD'den yardımı kesmemesini istedi. Haaretz'in önemli bir ABD'li yetkiliden aktardığına göre, İsrail, ABD tarafından Mısır ordusuna yapılan bu yardımın kesilmemesini talep etti. Kaynağın söylediğine göre, geçtiğimiz hafta boyunca İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile, İsrail Savunma Bakanı Moşe Yalon ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel ile ve İsrail İsrail Ulusal Güvenlik Danışmanı Yaakov Amidror da ABD'li mevkidaşı Susan Rice ile telefon görüşmeleri yaptı. ABD'li yetkili, bu görüşmelerin, ABD ile İsrail'in Mısır krizine yaklaşımlarını koordine etme amacını güttüğünü söyledi.
Bu görüşmelerde, orduya yapılan askeri yardımın kesilmesinin İsrail'in güvenliği üzerinde olumsuz etkisinin olacağı, özellikle Sina Yarımadası'nda daha fazla kötüleşmenin meydana geleceği anlatıldı. Görüşmelerde ayrıca, yardımı kesmenin Camp David Anlaşması üzerinde de kötü etki yaratacağı ileri sürüldü.