Türkiye, Rusya ve İran'dan ABD'nin 'Golan' kararına kınama
Türkiye, Rusya ve İran, Kazakistan'ın başkenti Nur Sultan'da düzenlenen 12. garantörler toplantısında, ABD'nin işgal altındaki Golan Tepeleri üzerindeki İsrail egemenliğini tanıma kararını kınadı. Toplantının 2. gününde taraflar nihai bildiri üzerinde uzlaşmak için ikili ve üçlü toplantılar düzenledi.
Kazakistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhtar Tleuberdi, Türkiye, Rusya, İran, rejim ve muhalefet heyetinin bir araya geldiği ana oturumda kapanış bildirisini okudu.NTV'nin aktardığına göre bildiride tarafların Suriye'nin toprak bütünlüğü, bağımsızlığı ve egemenliğine bağlılıkları vurgulanarak, bu ilkelere evrensel olarak saygı duyulması gerektiği, kim tarafından, ne tür eylemlerle olduğu fark etmeksizin bu ilkelerin baltalanmaması gerektiğinin altı çizildi.Ortak bildiride, "Bu bağlamda (Garantör ülkeler) ABD yönetiminin işgal altında bulunan Golan Tepeleri'nde İsrail'in işgalini tanıyarak, uluslararası hukuku, özellikle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 497 sayılı kararını vahim biçimde ihlal eden ve Ortadoğu'da barış ve güvenliği tehdit eden kararını şiddetle kınadı." ifadesi kullanıldı.Komşu ülkelerin ulusal güvenliğini hedef alan ayrılıkçı gündemlere karşı ortak duruş sergileneceği ifade edilen bildiride, Suriye'nin kuzeydoğusundaki durumla ilgili istişarelere devam edileceği, bu anlamda bölgedeki güvenlik ve istikrarın ancak Suriye'nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne saygı duyularak sağlanabileceği vurgulandı.
İdlib'te koordineli devriyeler devam edecek
Nihai bildiride, ülkede DAEŞ, Nusra Cephesi, Heyet Tahrir Şam ve BMGK'nin terör listesindeki kişilerle mücadeleye devam edileceğinin altı çizildi. Bildiride, tarafların İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'ndeki durumu detaylı olarak ele aldığı, 17 Eylül 2018 tarihli Soçi mutabakatının tümüyle uygulanması gerektiğinde mutabık kaldığı belirtilerek, koordineli devriyelere ve Türkiye-Rusya-İran Ortak Koordinasyon Merkezi'nin görevine atıfta bulundu. Sonuç bildirisinde ayrıca Suriye ihtilafına askeri çözüm bulunamayacağına dikkat çekilerek, BM gözetimindeki siyasi geçiş sürecine bağlılığa vurgu yapıldı.BM Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen ile üçlü görüşmeler yapıldığının aktarıldığı bildiride, Anayasa Komitesi kurma çalışmalarını hızlandırma, bu konudaki gelecek istişare toplantılarını Cenevre'de yapma kararı alındığı belirtildi.
Lübnan ve Irak gözlemci olarak davet edilecek
Bildiride ayrıca tarafların Astana formatına yeni gözlemci ülkeler eklemeyi de değerlendirdiği ve Suriye'nin komşuları olan Irak ve Lübnan'ın davet edilmesinde mutabık kaldığı kaydedildi.Bildiride, Kasım 2018, Şubat ve Nisan 2019'da çatışan tarafların alıkoydukları kişilerden bazılarının karşılıklı olarak serbest bırakılması konusuna da değinilerek, ilgili çalışma grubunun bu minvalde çabalarını sürdüreceği ifade edildi. Suriye'deki halka ön şart olmadan insani yardım ulaştırılması gerektiğine işaret eden bildiride, uluslararası camiaya, özellikle de BM'ye Suriye'ye yardımları artırma çağrısı yapıldı. Bildiride ayrıca garantör ülkeler Astana formatı için yaptığı girişim ve başarılı çalışmalar nedeniyle Kazakistan eski Cumhurbaşkanı Nur Sultan Nazarbayev'e teşekkürlerini iletti. Bir sonraki toplantının temmuzda Nur Sultan'da yapılacağı duyuruldu.