Türkiye’deki Ezidiler: Şengal dönmek için güvenli değil
Şengal’in Kürt güçleri tarafından IŞİD’ten alınmasının ardından Türkiye’deki Ezidi mültecilerin Şengal’e dönüp dönmeyecekleri merak konusu oldu. Büyük çoğunluğu Diyarbakır’da bulunan sığınmacılara göre, Şengal dönmek için güvenli değil. Ezidilerin bir bölümü Avrupa’ya gitmek için yollara düştü.
2014’ün Ağustos ayında IŞİD’in Şengal’e saldırması üzerine Ezidiler, Türkiye’ye göç etmişti. Mülteci Ezidilerin çoğunluğu Şırnak, Diyarbakır, Mardin, Batman’daki kamplara ve Urfa’nın Viranşehir İlçesi’ne bağlı Ezidi köylerine yerleşmişti. Ardından Ezidilerin bir kısmı Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ne bağlı kentlere dönmüş bir kısmı da Avrupa’ya göç etmişti. Geçen hafta Kürt güçleri IŞİD’i Şengal’den çıkarmıştı. Şengal’in kurtarılmasının ardından gözler Türkiye’deki Ezidilere döndü. Ezidilerin Şengal’e geri dönüp dönmeyeceği sorusunun cevabını Amerika’nın Sesi’nden Mahmut Bozarslan Diyarbakır’daki Ezidilerle görüşerek yazdı.
Bozarslan’ın yazısı şöyle:
Diyarbakır-Mardin karayolu üzerinde bulunan ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesinin denetimindeki sığınmacı kampı bugünlerde hareketli. Kampa otobüsler yanaşıyor. Kalabalık bir grup ellerinde valizleriyle yola çıkmaya hazırlanıyor. Yakınlarıyla vedalaşıp otobüse biniyorlar.
Otobüs yola çıkıyor ve Ezidiler için yeni bir yolculuk başlıyor. Geride kalanlar nemli gözlerle el sallıyor gidenlerin ardından. Yolculuk Şengal IŞİD’in işgalinden kurtulmasından hemen sonra başladı ama istikamet Şengal değil. Ezidiler anavatanları kurtulsa da dönmeyi düşünmüyor. Nedeni ise korkularını hala atamamış olmaları. Otobüsle gidenler Avrupa’ya gitme umuduyla yola çıktı. Önce İstanbul’a gidip Irak konsolosluğundan pasaport alacaklar. Ardından Avrupa’ya gitmenin bir yolunu arayacaklar. Ege denizinden gitmeyi düşünenler de var. Ailesiyle birlikte yola çıkan Şelo Karo, Şengal’deki Arap Aşiretlerinden çekindikleri için Şengal’e dönemediklerini söyledi. Avrupa’ya gitmek istediklerini belirten Kalo,“Şengal onlara kalsın, biz Avurpa’ya gidiyoruz. Kendimizi suya vuracağız ve gideceğiz. Ya biz balık yiyeceğiz ya balıklar bizi yiyecek. Bu hayat artık çekilmiyor. Şengal sağlamdı, yıktılar. Kendi evlerimizdeydik, bu hale geldik. Bir yıldır kimse bizi sormuyor, biri sormuyor başımıza gelenleri” dedi.
Yakınları İstanbul’a giden Navaf Hıdır da dönmeyi düşünmüyor. Hıdır, ”Çevremizde tamamen Araplar var korkuyoruz. Arap aşiretlerden ve IŞİD’ten korkuyoruz. İlk kaçtığımız dönemde de IŞİD çekilmişti ama yine saldırı oldu bize. Ancak bölgenin yönetimi bize verilirse güvenlik sağlanırsa, gideriz yoksa burada kalırız. Avrupa ülkelerinden bizi almalarını istiyoruz alırlarsa oraya gideriz” diye konuştu.
Şengal’den yürüyerek kaçan Zarif Halef, bir yılı aşkın bir süredir Diyarbakır’daki kampta yaşıyor. Çadırda yaşama alışan Halef, hala ölüm korkusu yaşıyor. Halef, ”Evlerimizi başımıza yıktılar. Irak’a gidersek başımıza ne gelir bilmiyoruz. Şengal kurtuldu ama kızlarımız, kadınlarımız hala ellerinde. Ellerinde olduğu sürece nasıl kurtuldu diyebiliriz. Şengal bitti bizim için artık” şeklinde konuştu.
3 bine yakın Ezidi’nin yaşadığı Diyarbakır’daki kamp artık bir kenti andırıyor. Okulu var, küçük bir reviri var hatta berber dükkânı bile açıldı. Ama herkesin umudu bir an önce bu kamptan kurtulmak.