Türkiye'den sınır dışı edilen gazeteci Del Grande: Kurumsal şiddet kurbanı oldum

Övgü Pınar*

Türkiye'de 9 Nisan'da gözaltına alınmasının ardından Muğla Geri Gönderme Merkezi'nde tutulan İtalyan gazeteci Gabriele Del Grande, Pazartesi sabahı sınır dışı edildi.

34 yaşındaki Del Grande'yi taşıyan uçak bu sabah yerel saatle 10.30'da (TSİ 11.30) İtalya'nın Bologna kentine indi. Havaalanında İtalya Dışişleri Bakanı Angelino Alfano, ailesi, yakınları ve onlarca gazeteci tarafından karşılanan Del Grande kısa bir açıklama yaptı. İtalyan gazeteci, sağlık durumunun iyi olduğunu, gözaltında geçirdiği iki hafta boyunca kendisine saygılı davranıldığını, herhangi bir şiddete maruz kalmadığını söyledi.

Del Grande, nasıl ve neden gözaltına alındığı sorularına cevap verirken, kendisini gözaltına alanların sivil giyimli olduğunu, ancak gözaltı sebebini halen bilmediğini aktardı ve şunları ekledi:

"En büyük zorluk özgürlüğümden mahrum edilmem oldu. Kimse bana saygısızlık etmese de, şiddet uygulamasa da, kurumsal bir şiddetin kurbanı oldum. Başıma gelenleri yasa dışı addediyorum. Türkiye ve İtalya'daki avukatlarımız bu konuda harekete geçecekler, çünkü durum şu: Dost bir ülkede işini yapmakta olan bir gazeteci 14 gün boyunca özgürlüğünden mahrum edildi."

"Ben bugün eve döndüm, serbestim. Fakat halen hapiste olan herkese, Türkiye ve dünyanın diğer ülkelerinde, benimkinden çok daha kötü koşullarda hapislerde tutulan tüm gazetecilere selamlarımı gönderiyorum. Benim durumum çözüme kavuştu ama diğerlerini de unutmayalım."

'Açlık grevinden sonra geri almam gereken kilolar var'

Gabriele Del Grande, kendisi için çaba gösteren İtalyan ve Türk makamlarına ise teşekkür etti. Del Grande, gazetecilerin "Şimdi nereye gideceksin?" sorusuna da "Yemek yemeye... Açlık grevinden sonra geri almam gereken kilolar var" diye yanıt verdi.

İtalyan Dışişleri Bakanı Alfano (solda) Del Grande'yi (sağda) havaalanında karşılamasının ardından bu fotoğrafı Twitter'da takipçileriyle paylaştı

Alfano: Türkiye'deki prosedürlere uygundu

Del Grande'yi Bologna Havaalanı'nda karşılayan İtalyan Bakan Alfano da başta Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu olmak üzere Türk yetkililere teşekkür etti.

Alfano, bu süreçte Çavuşoğlu ile sürekli "Whatsapp ve telefonda görüştüklerini" belirtti.

Alfano, İtalya'da Salı gününün Nazi işgalinden kurtuluşun ve faşist Mussolini rejiminin sona ermesinin kutlandığı Kurtuluş Günü olduğunu hatırlatarak, "Kurtuluş Bayramı'nın arifesinde bundan güzel bir haber olamazdı" dedi.

Gazetecilerin, Del Grande'nin "şantaj" amacıyla mı gözaltında tutulduğunu sorması üzerine ise Alfano, "Saçmalamayın... Her şey onların (Türkiye'nin) prosedürlerine uygun olarak ilerledi" dedi. Alfano, günlerdir bu sonuç için "sessizce çalıştıklarını" da söyledi.

İtalya'da Dışişleri Bakanlığı ve hükümete, Del Grande konusunda etkisiz kalma suçlamaları yöneltiliyordu. Alfano'nun Türk Dışişleri Bakanı'na teşekkür etmesine de tepkiler geldi.

"Türkiye'deki tutuklu gazetecileri unutmayalım"

İtalya'da hükümet ve Dışişleri Bakanlığı Del Grande konusunda etkisiz kalmakla suçlanıyordu.

Dışişleri Bakanı Alfano'nun Çavuşoğlu'na teşekkür etmesine de tepkiler geldi.

İtalyan Solu partisi Genel Sekreteri Nicola Fratoianni, "Alfano, Türkiye Dışişleri Bakanı'na teşekkür ediyor. Yasa dışı bir tutuklamanın ardından teşekkür edilemez" dedi.

Fratoianni Twitter'da yazdığı mesajda ayrıca, "Şimdi Erdoğan'ın hapishanelerindeki muhalif milletvekillerini, gazetecileri, profesörleri, hakimleri, askerleri, Türkleri düşünelim" ifadelerini kullandı. Avrupa Parlamentosu Başkanı Antonio Tajani de Twitter'da, "Del Grande'nin serbest bırakılması güzel ama Türkiye'de haksız şekilde hapiste tutulan diğer gazetecileri de unutmayalım" diye yazdı.

İtalyan Gazeteciler Sendikası (FNSI) Başkanı Giuseppe Giulietti de, Gabriele Del Grande'nin serbest bırakılmasından memnun olduklarını söyledi ancak "Türkiye'de halen 150 kadar gazeteci ile yüzlerce muhalifin hapiste olduğuna" dikkat çekti.

Açlık grevine başlamıştı

Mültecilerle ilgili kitap, belgesel ve gazetecilik çalışmalarıyla tanınan Gabriele Del Grande, Suriye savaşı ve Irak Şam İslam Devleti'nin ortaya çıkışı üzerine bir kitap yazmak için bölgede araştırma yapıyordu.

7 Nisan'da Türkiye'ye giden Del Grande 9 Nisan'da Hatay'da gözaltına alınmış, ardından da Muğla'daki Geri Gönderme Merkezi'ne götürülmüştü.

48 saat içinde sınır dışı edilmesi beklenirken Del Grande, hakkında resmi bir suçlama ya da kendisine ve avukatına iletilen idari gözetim kararı olmaksızın Geri Gönderme Merkezi'nde iki haftaya yakın bir süre tecritte tutulmuştu. Ancak 9 gün sonra, 18 Nisan'da eşini aramasına izin verilen Del Grande, hakkında bir suçlamada bulunulmadan günlerce gözaltında tecritte tutulmasını ve avukat, konsolosluk görevlileri ya da yakınlarıyla görüşmesine izin verilmemesini protesto amacıyla açlık grevine başlamıştı.

Del Grande'nin bir avukat ve İtalya'nın İzmir Konsolosu ile görüşebilmesi de ancak 12 gün sonra mümkün olabilmişti. Avukatı Taner Kılıç, geçen Cuma günü görüştüğü Gabriele Del Grande'nin "hukuk ve mantık dışı şekilde" özgürlüğünden alıkonulduğunu söylemişti.

*BBC Muhabiri