2018-19 sezonu itibariyle UEFA Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi’nde yeni bir dönem başlıyor. Turnuvaya katılım formatı başta olmak üzere kulüp puanı, finansal gelirlerin dağıtımı gibi konularda artık yeni sistem geçerli olacak. Peki bu durum Süper Lig şampiyonunu ya da ikincisini etkileyecek mi? Kulüp puanı hesaplamasında ne gibi değişiklikler var? İşte UEFA'nın bugün yaptığı resmi açıklamadan yansıyanlar...
UEFA geçen sene yaptığı açıklamayla birlikte 2018-19, 2019-20 ve 2020-21 sezonları için yeni uygulamalara gidileceğini duyurmuştu. Öncelikle şunu belirtmekte fayda var: UEFA, turnuvaların yarışma sisteminde herhangi bir değişikliğe gidilmedi. Yani Şampiyonlar Ligi her zaman olduğu gibi 32 takımla, UEFA Avrupa Ligi de 48 takımla oynanacak. Grup ve sonrasındaki eleme aşamaları aynen korunacak. Değişen kısım ise turnuvaya katılım formatı.
Yeni açıklanan sistemle birlikte artık en yüksek ülke puanına sahip 4 ligin ilk 4 sırasındaki takımlar Şampiyonlar Ligi’ne direkt katılım hakkı elde edecekler. Ülke puanı sıralamasında 5 ve 6. olan ülkelerin ligi ilk 2 sırada bitiren ekipleri, 7, 8, 9 ve 10. sıradaki ülkelerin ise şampiyonları direkt olarak gruplara kalabilecekler.
Ayrıca bu 24 takıma ek olarak Şampiyonlar Ligi ile Avrupa Ligi şampiyonları da turnuvaya grup aşamasından başlamaya hak kazanacaklar. Böylelikle yeni sistemle birlikte 32 takımdan 26’sı elemeler başlamadan belirlenmiş olacak. Yani sadece 6 takım elemeleri (Şampiyonlar yolundan 4 ve Lig yolundan da 2 takım) geçip turnuva bileti alabilecekler.
Mesela geçen sezon 22 takım direkt olarak katılım hakkı elde ederken Şampiyonlar yolu ve Lig yolundan 5’er takım (toplamda 10) Play-off turunu geçip turnuvaya katılabiliyordu. Yeni dönemle birlikte bu sayı 6’ye düştü. Direkt katılım sayısı ise 22’den 26’ya yükseldi.
Şu anda UEFA Ülke Puanı sıralamasında 10. sırada bulunan Türkiye, lig şampiyonunu direkt olarak Şampiyonlar Ligi’ne gönderebiliyor. Ligi ikinci sırada bitiren takımımız ise geçen senelerin aksine 2 değil 3 ön eleme oynayarak gruplara kalmak zorunda.
Öncelikle eleme oynayacak takımımızın Lig yolundan gideceğini hatırlatmakta fayda var.
Sıralamada 10, 11, 12, 13, 14 ve 15. olan ülkelerin lig ikincileri Şampiyonlar Ligi’ne 2. Ön Eleme turunda başlayıp kendi aralarında eşleşecekler. Buradan çıkan 3 takım 3. Ön Eleme turunda ülke puanı sıralamasında 5 ve 6. liglerin üçüncüsü ile 7, 8 ve 9. sıradaki ülkelerin ikincisi ile eşleşecekler. Bu 8 takımın kendi arasındaki mücadelesinden bir üst tura çıkan 4 takım bu sefer Play-off turunda karşı karşıya gelip 2’si grupların yolunu tutacak.
Artık Premier Lig, La Liga, Bundesliga ve Serie A'yı 4. bitiren takımlar eleme turu oynamayacaklar. Bu elbette takımlarımız bir avantaj. Ancak yeni düzende bu sefer de 3. Ön Eleme yerine 2. Ön Eleme'den başlayacağız ki bu da fazladan iki maç demek.
Şimdilik bizi ilgilendiren kısım burası. Şampiyonlar yolundan da toplamda 4 takımın gruplara kalacağını belirtip bu fasla nokta koyalım.
Cevabı basit, UEFA Avrupa Ligi’ne 3. Ön Eleme Turu’ndan (Sonrası Play-off turu da var) katılacak. Eğer Şampiyonlar Ligi’ne 3. Ön Eleme ya da Play-off turunda veda edilirse bu sefer takımımız direkt olarak UEFA Avrupa Ligi gruplarının yolunu tutacak.
Yeni formatla birlikte artık UEFA Avrupa Ligi şampiyonu direkt olarak Şampiyonlar Ligi’ne katılacak. Eski formatta bazı durumlarda şampiyonun Şampiyonlar Ligi Play-off turunda mücadele etme ihtimali bulunuyordu.
Eğer UEFA Avrupa Ligi şampiyonu ligde elde ettiği dereceyle de Şampiyonlar Ligi bileti alıyorsa bu sefer ülke puanı sıralamasında 11. olan ülkenin şampiyonu direkt olarak Şampiyonlar Ligi’ne katılma hakkı elde ediyor. Benzer bir durum Şampiyonlar Ligi şampiyonu için de mevcut. Bu durumda ise ülke puanı sıralamasında 5. olan ülkenin lig üçüncüsü Şampiyonlar Ligi’ne doğrudan katılım hakkı elde ediyor.
UEFA ayrıca bir ülkeden en fazla 5 takımın Şampiyonlar Ligi’nde mücadele etmesine izin veriyor.
48 takımla mücadele edilen UEFA Avrupa Ligi grup aşamasında takımların 17’si lig ve kupada elde ettikleri başarılarla direkt katılım hakkı elde ediyorlar. Ülke puanı sıralamasında ilk 12’de yer alan liglerin kupa şampiyonları ile sıralamada ilk 4’te yer alan ülkelerin lig beşincileri ve 5. olan ülkenin lig dördüncüsü Avrupa Ligi’ne grup aşamasından başlayacak.
Geri kalan 31 takımdan 6’sı Şampiyonlar Ligi Lig yolunun 3. Ön Eleme ve Play-off turunda elenen takımlardan, 4’ü Şampiyonlar Ligi Şampiyonlar yolunun Play-off turunda elenen takımlardan, 8’i yeni oluşturulan UEFA Avrupa Ligi Şampiyonlar yolu ile Şampiyonlar Ligi Şampiyonlar yolunda elenen takımlardan ve 13’ü de UEFA Avrupa Ligi Lig yolundan gelen takımlardan oluşacak.
Mevcut UEFA Ülke Puanı sıralamasında 10. olan Türkiye bu formatta kupa şampiyonunu her zaman olduğu gibi direkt olarak UEFA Avrupa Ligi’ne gönderecek. Süper Ligi 3. bitiren takım UEFA Avrupa Ligi’ne 3. Ön Eleme Turu, 4. bitiren takım ise 2. Ön Eleme turundan başlayacak. (3. Ön Eleme turunun ardından Play-off turu da oynanacak.)
Eğer Türkiye Kupası şampiyonu ligi Şampiyonlar Ligi potasında bitirdiyse lig üçüncüsü direkt olarak UEFA Avrupa Ligi bileti alacak. Bu sefer 4. olan kupaya 3. Ön Eleme Turu, 5. olan da 2. Ön Eleme turundan başlayacak.
Değişen formatla birlikte artık Şampiyonlar Ligi’nin klasikleşen saati 21.45’e de veda ediyoruz. 2018-19 sezonundan itibaren Salı ve Çarşamba günü ikişer karşılaşma TSİ 19.55’te, altışar karşılaşma da 22.00’de başlayacak.
Yeni sistemle birlikte artık ülke puanının etkisi azaltılıyor. Önceden %20’lik bir oranda ülke puanı kulüplerin puanlarına ekleniyordu. Yeni formatta ancak katsayısı olmayanlar veya puanı bu %20’nin altında olan takımlara ülke puanı eklenecek. (Bu düzenlemenin nedeni olarak ülke puanı yüksek olan liglerden gelen takımların haksız bir avantaj elde etmeleriniönleyip düşük ülke puanı bulunup iyi bireysel performans sergileyen kulüplerin önünü açmak. Leicester City iyi bir örnek.)
UEFA Kulüp Puanı belirlenirken artık sadece iki kıstas var. Kura çekimlerinde seri başları belirlenirken kullanılacak kulüp puanında sadece son 5 yıldaki başarılar dikkate alınacak ve geçtiğimiz dönemde kazanılan şampiyonluklar için bonus puan verilmeyecek.
Ödüllerin dağıtımında kullanılacak kulüp puanında ise bu sefer son 10 yıldaki başarılarla birlikte geçmiş dönemde kazanılan Avrupa kupaları da hesaba katılacak. Mesela son 5 senede Şampiyonlar Ligi’ni kazanana 12, Avrupa Ligi’ni kazanana 3 puan verilecek. Aynı şekilde 1992-93 sezonu ile son 5 seneden önceki dönemde Şampiyonlar Ligi’ni kazanana 8, Avrupa Ligi ve Kupa Galipleri Kupası’nı kazanana 2 puan verilecek. 1992-93 öncesi dönem içinse Şampiyonlar Ligi şampiyonu 4, Avrupa Ligi ve Kupa Galipleri Kupası şampiyonları da 1 puan alacaklar.
Yani 2000’de UEFA Kupası şampiyonu olan Galatasaray, ekstradan 2 puanın sahibi olacak.
Bu 3 yıllık dönemde UEFA’nın takımlara ve liglere olan finansal desteğinin de artacağı açıklandı.
Ayrıca UEFA Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi’ndeki gelir paylaşımı da revizyona uğradı. Buna göre Şampiyonlar Ligi’ne katılan takımlar %25 oranında katılım payı alacaklar. %30’luk pay grup ve sonraki aşamadaki performanslara göre, %15’lik oran yayın havuzu ve %30’luk kısım da kulüp puanına göre dağıtılacak.
Avrupa Ligi’nde ise bu oranlar şu şekilde: %25 katılım, %30 grup ve sonraki aşamadaki performans, %30 yayın havuzu ve %15 de kulüp puanı.
Gelecek sezondan itibaren Şampiyonlar Ligi'nin de yayıncısı değişiyor. 3 sezondur TRT ve Tivibu ortaklığında ekrana gelen Şampiyonlar Ligi maçları 2018-19 sezonuyla birlikte beIN Sports’tan naklen yayınlanacak. Maçların ne kadarının şifresiz yayınlanacağı ise henüz net değil.
UEFA Avrupa Ligi'nde ise yayın hakları Saran Medya'nın elinde bulunuyor.
KAYNAK: AJANSSPOR