Ukrayna’ya tank gönderme kararı Almanya'da niçin büyük tartışma başlattı?

Olaf Scholz.

Almanya'nın Ukrayna'ya tank gönderme kararı ülkede büyük tartışma başlattı. Olaf Scholz hükümeti Ukrayna'ya ağır silah göndermeme tutumundan geri adım attı. Ancak tartışmalar dinmedi. Dış politikada büyük değişime giden, Ukrayna'ya ağır silahların gönderilmesine yeşil ışık yakan Scholz hükümeti, eleştirilerin odağında olmaya devam ediyor.

Almanya hükümeti, müttefiklerinden ve kamuoyundan gelen baskılar üzerine, ilk kez bir savaş bölgesine ağır silahların gönderilmesine yeşil ışık yaktı. Ancak tartışmalar sürüyor ve Scholz hükümetini çok daha zor kararlar bekliyor.

Ukrayna savaşının Almanya siyasetinde ve dış politikasında neden olduğu büyük değişim devam ediyor.

Rusya'nın saldırısı sonrasında, geleneksel dış politika çizgisini terk eden, ihtilaf bölgelerine silah göndermeme kararını rafa kaldıran Almanya, son gelişmelerin ardından bu kez de Ukrayna'ya "ağır silahların" gönderilmesine yeşil ışık yaktı.

Almanya yakın tarihinde bir ilk oluşturan bu karar, Ukrayna'nın ve müttefiklerinin artan baskısı, kamuoyundaki yoğun tartışmalar ve eleştirilerin ardından geldi.

Savunma Bakanı Lambrecht: Hiç kolay olmadı

Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht, Gepard uçaksavar tanklarının Ukrayna'ya verilmesine hükümetin onay verdiğini açıklarken bu silahların "Rus işgal ordusuna karşı büyük bir cesaretle mücadele yürüten Ukrayna'ya destek olmasını umut ettiklerini" söyledi.

Almanya'nın çok uzun yıllar boyunca savaş ve kriz bölgelerine silah göndermeme prensibine bağlı kaldığını, ancak Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının birçok şeyi değiştirdiğini söyleyen Lambrecht, bu kararı almanın "hiç kolay olmadığını" ancak halkın büyük çoğunluğunun desteği ile bu adımı atmakta olduklarını kaydetti.

Lambrecht'in bu kararı, ABD Savunma Bakanı Llyod Austin'in ev sahipliğinde Ramstein Hava Üssü'nde düzenlenen, çoğu NATO üyesi, 40'tan fazla ülkenin katıldığı toplantı sırasında açıklaması da dikkat çekti.

Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht, ağır silah gönderme kararını Ramstein Hava Üssü'ndeki toplantı sırasında açıkladı.

Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht (solda) ağır silah gönderme kararını Ramstein Hava Üssü'ndeki toplantı sırasında açıkladı.

Gepard tankları ne zaman gönderilecek ?

Alman savunma sanayi şirketi Krauss-Maffei Wegmann'ın (KMW) stokundaki Gepard uçaksavar tankları, özellikle helikopterlere ve alçak irtifada uçan savaş uçaklarına karşı etkili bir silah olarak biliniyor.

1970'li yıllardan itibaren üretilmeye başlanan Gepardlar yaklaşık 10 yıl önce Alman ordusunun envanterinden çıkarılmış, KMV'ye gönderilmişti.

Hava savunması için tasarlanan bu tanklar aynı zamanda karadaki düşman hedeflerini de vurabiliyor.

KMW yöneticisi Ralf Ketzel, kısa bir süre önce Die Welt gazetesine açıklama yaparak, stoklarında bulunan 50 eski Gepard tankının bakım ve kontrollerini hızlı bir şekilde yaparak Ukrayna ordusunun hizmetine verebileceklerini duyurmuştu.

Hükümet kaynakları, ilk 5 tankın kısa bir zaman içinde Ukrayna'ya gönderileceğini, geriye kalan 45 tankın da Haziran sonuna kadar teslim edilmesinin hedeflendiği kaydediyor.

Gepard tanklar Alman ordusunun envanterinden çıkarılmıştı.

Mühimmatsız tank onayı, tartışmaları alevlendirdi

Almanya'nın Ukrayna'ya ağır silah göndermeye yeşil ışık yakması, ABD başta olmak üzere müttefik ülkeler tarafından memnuniyetle karşılanırken Ukrayna'nın Berlin Büyükelçisi Andrej Melnyk'in attığı bir tweet tartışmaları yeniden alevlendirdi.

https://twitter.com/MelnykAndrij/status/1519073604671004674?s=20&t=vcXE8eLUFE7C19PoqXc2Dw

Melnyk, Alman Savunma Bakanlığı'nın zırhlı tanklara onay verildiğine dair paylaşımını alıntılıyarak, "İyi haber. Ancak: CEPHANE YOK" şeklinde tweet attı.

Sosyal medyada hararetli tartışmalara yol açan bu tweet sonrasında Alman basınında çıkan haberlere göre, tankların satışını yapacak KMV'nin elindeki cephane çok sınırlı, ve bu haliyle tankların cephede kullanılması mümkün görülmüyor.

Berlin mühimmat arayışına girdi

Gepard tanklarına cephane temini için çeşitli ülkelerle temasa geçen Almanya'nın, bu mühimmatı üreten İsviçre ile görüşmelerinden olumlu sonuç alamadığı belirtiliyor.

İsviçre basınında yer alan iddialara göre, Almanya 6 Nisan'da İsviçre'den onay istedi ancak Bern, savaş bölgelerine silah ve mühimmat gönderilmesini yasaklayan düzenlemelere dikkat çekerek bunu geri çevirdi.

Alman basınına konuşan hükümet kaynakları da, Gepard tanklarına mühimmat temini ve "büyük çaplı alım" için bu tankları kullananan Ürdün, Brezilya ve Katar gibi ülkelerle görüşmeler yürütüldüğü bilgisini paylaştı.

Scholz neden uzun süre direndi?

Almanya Başbakanı Scholz'un, Ukrayna'nın ısrarlı talepleri, müttefik ülkelerin baskılarına rağmen, ağır silahlar gönderme konusunda uzun süre ayak diretmesi, uluslararası alanda ve iç kamuoyunda yoğun tartışmaları beraberinde getirmişti.

Scholz, Alman medyasına geçen hafta verdiğe demeçte, ağır silahların gönderilmesi durumunda, Almanya'nın ve NATO'nun Ukrayna'da savaşın tarafı haline gelmesinden duyduğu endişeyi dile getirmiş, "nükleer savaş riskinden" söz etmişti.

Scholz ayrıca, pratik nedenlerle Alman üretimi ağır silahların Ukrayna tarafından kullanımının kolay olmayacağını söylemiş, Ukrayna ordusunun Sovyet döneminin silah sistemlerini kullanmayı bildiğini, bu nedenle Doğu Avrupa ülkelerinin elindeki bu tür silahların gönderilmesinin daha uygun olacağını savunmuştu. Scholz, Almanya'nın bu ülkelerde oluşacak ağır silah açığını karşılamaya hazır olduğunu da sözlerine eklemişti.

Yoğunlaşan baskı ve özellikle de koalisyon ortağı Hür Demokrat Parti (FDP) ve Yeşiller Partisi'nin artan itirazları sonucu Scholz, doğrudan ağır silah göndermeme tavrını yumuşattı.

Alman Dış İlişkiler Konseyi'nin (DGAP) savunma uzmanlarından Christian Mölling'e göre Almanya, Ramstein'deki toplantıya eli boş gitmek istemedi ve bu toplantı öncesinde Gepard tanklarının gönderilmesi kararı alındı.

Mölling, ARD televizyonuna yaptığı değerlendirmede, "Bu tür toplantılarda, özellikle toplantıya ev sahipliği yapan ülkenin masaya bir şey koymadan girmesi gayet tabii ki komik olur" görüşünü dile getirdi.

Almanya başka silahlar gönderecek mi ?

Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky, geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamalarda, Rusya'ya karşı savaşı kazanabilmek için Almanya'dan özellikle ağır silahlar talep etmiş, bu kapsamda özellikle tanklar, toplar ve hava savunma sistemleri gönderilmesini istemişti.

Alman hükümetinin Gepard tipi tankların Ukrayna'ya gönderilmesine yeşil ışık yakmasının ardından, bunu başka ağır silah sevkiyatlarını takip edip etmeyeceği henüz bilinmiyor.

• Almanya Ukrayna'ya doğrudan silah teslimatı yapacak
• Almanya'da Ukrayna'ya silah gönderme tartışmaları, hükümeti zorluyor
• Rusya'nın Ukrayna'yı işgali Almanya'yı nasıl ikilemde bıraktı?

Almanya'nın ünlü silah üreticilerinden Rheinmetall'in yaklaşık 100 adet Marder zırhlı muhabere aracı ve 88 adet Leopard 1A5 tankını Ukrayna'ya göndermeye hazır olduğu, bunun için Alman hükümetiyle görüşmeler yürüttüğü geçtiğimiz günlerde basına yansımıştı.

Alman savunma uzmanları, Ukrayna ordusunun bir an önce çok sayıda ağır silaha ihtiyaç duyduğunu vurgularken bunların temin edilmesinin, mühimmatlarla birlikte sevkiyatların yapılmasının ve Ukrayna ordusuna eğitimlerin verilmesinin zaman alacağını, bu nedenle bir an önce stratejik planlamaların yapılması ve harekete geçilmesi gerektiğini kaydediyorlar.

Gepard tanklarının kullanılabilmesi için Ukraynalı askerlerin en az 5 haftalık bir eğitim alması gerektiğini hatırlatan uzmanlar, çok geç kalındığını, bir an önce adımların atılması gerektiğini, aksi takdirde Ukrayna ordusunun Rusya'ya karşı direnişini sürdüremeyeceği konularında Scholz hükümetini uyarıyor.

Sol Parti'den hükümete tepki

Almanya'nın Ukrayna'ya ağır silah desteği vermesini eleştirenler de var. Sol Parti (Die Linke) milletvekili Sevim Dağdelen, Gepard tanklarının sevkiyatını "krizi tırmandıracak tehlikeli bir adım" olarak nitelendirdi, Scholz hükümetinin bu adımının Almanya'yı nükleer güç Rusya'ya karşı savaşın bir tarafı haline getirdiğini söyledi.

Ülkede yapılan son kamuoyu yoklamaları, halkın yarısının Ukrayna'ya ağır silah verilmesine çok da olumlu bakmadığını ortaya koyuyor.

Federal Meclis'te görüşülecek

Ukrayna'ya ağır silah gönderilmesi önümüzdeki günlerde Federal Meclis'te de tartışılacak. Ana muhalefetteki Hristiyan Demokrat Birlik (CDU), hükümeti geç kalmakla eleştirse de, Ukrayna'ya ağır silahların gönderilmesine destek veriyor.

CDU Genel Başkanı Friedrich Merz, hükümeti oluşturan partilerle ortak bir önerge üzerinde anlaşabileceklerini söyleyerek "Yolumuz aynı, bizim için önemli olan Almanya'nın ağır silahlar göndermesidir" şeklinde konuştu.