Ukrayna'da oligarkların savaşı
Ukrayna’da meydanlardaki çatışmalar durmaya yüz tutmuşken, sahne arkasındaki oligark mücadelesinin ateşi sönmüyor. Medyadan, bankalara kadar kritik noktaları tutan zenginler değişimin ardından kazanan tarafta yer alabilmenin derdinde. Ancak mücadeleden Rusya’nın mı Batı’nın mı galip çıkacağını henüz kimse kestiremiyor.
Taraf gazetesinde yer alan habere göre, iç savaşın eşiğine gelen Ukrayna’daki gerilimin arkasında oligarkların oyunları yer alıyor. Dünya, enerji musluklarının başındaki ülkenin Rusya’nın mı yoksa Batı’nın mı hâkimiyetine gireceğini anlamaya çalışırken, ülkenin zenginleri “kazanacak tarafın yanında yer almanın” peşinde.
Başkent Kiev’deki çatışmalar dinmeye yüz tutsa da dünyanın gözü Ukrayna’da. Ülkenin Avrupa Birliği ve Rusya’dan hangisine yakınlaşacağı merak konusu. CNBC ’de yer alan ve ülkedeki oligarkların rollerine ilişkin makalede, “Ukrayna’nın geleceğini şekillendiren sessiz milyarderler” başlığını kullanması şaşırtıcı değil. Ukrayna zenginlerinin ülkedeki siyasi atmosferi etkilemeye çalıştığına dikkat çeken CNBC, bu isimlerin bir kısmının Avrupa ve Batı’yla daha yakın ilişkiler için gizlice muhalefeti desteklediğine işaret ediyor. Oligarkların büyük bir kısmı hâlâ Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’i ve Rusya’yla yakın ilişkileri savunurken her iki tarafı destekleyenler de mevcut.
CNBC ’ye konuşan Avrupa güvenlik uzmanı F. Stephen Larrabee, oligarkların Yanukoviç’ten uzaklaşmalarının muhtemel olduğunu belirtirken, bu durumun sebebi olarak Devlet Başkanı’nın gücünü koruyamaması ihtimalinin oligarklar için büyük kayıplar anlamına gelmesini gösterdi. Sınır Ötesi Yatırımlar Danışmanı Avukat Edward Mermelstein ise konuyu, “Değeri çok yüksek olan bireylerin her biri için bir sonraki Ukrayna hükümetinin başında kimin olacağı çok önemli. Sonuca bağlı olarak kazanacak veya kaybedecek çok şeyleri var” şeklinde yorumladı.
Aktif siyaseti etkiliyorlar
Küresel istihbarat şirketi Stratfor’dan analist Lauren Goodrich, Ukraynalı oligarkların Rusya’dakilerden farklı olduğunun altını çizerek, Ukraynalıların aktif siyaset içinde bulunduklarını ifade etti. Goodrich, “Ukraynalı oligarklar siyasette çok etkili. Onların ideolojisi yok. Kimi destekledikleri tamamen paralarına ve kendi imparatorluklarını koruma isteklerine bağlı” dedi.
Ukrayna’nın geleceğini şekillendirecek zenginlerin listesi ise şöyle:
Henadiy Boholyubov ve Ihor Kolomoyskyy (Forbes’un milyarderler listesinde 882. ve 613. sıradalar): Ukrayna’nın en büyük bankalarına sahip. Boholyubov ve Kolomoyskyy’nin daha önce hükümet yanlısı oldukları biliniyordu.
Sergey Kurchenko: Medya imparatoru ve Ukrayna’nın “enerji kralı” olarak da bilinen 28 yaşındaki Kurchenko, ülkenin yazılı basınını kontrol ediyor ve enerji piyasasında büyük bir hisseye sahip. Kurchenko’nun Yanukoviç ve ailesinin parasını tuttuğuna inanılıyor.
Victor Pinchuk (Forbes listesinde 353. sırada - 3.8 milyar dolar): Sanat koleksiyoncusu olmasıyla tanınan ve metalürji firması Interpipe’ın sahibi Pinchuk’un televizyon holdingleri de bulunuyor. Ukrayna’nın Avrupa entegrasyonunun güçlü bir savunucusu olan ünlü milyarderin Rusya’yla iş bağlantıları dikkat çekiyor.
Vadim Novinsky (Forbes listesinde 792. sırada - 1.9 milyar dolar): Yanukoviç ve Rusya’nın çıkarları arasında önemli bir halka olan Novinsky’nin Rusya’yla anlaşmalar konusunda güçlü beyanları bulunuyor. Novinsky, yakın zamanda Rusya için kullanışlı olabilecek gemi inşa tesisleri satın almıştı.
Petro Poroshenko (Forbes listesinde 931. sırada - 1.6 milyar dolar): Yanukoviç döneminde Dışişleri Bakanı ve Ekonomik Kalkınma ve Ticaret Bakanı olan Poroshenko, eski boks şampiyonu Vitali Klitschko’nun ardından en popüler ikinci muhalif isim olarak dikkat çekiyor. Poroshenko’nun Ukrayna’nın geleceğinde ve barışçıl geçiş sürecinde önemli bir rol oynaması bekleniyor.
Dmytro Firtash: Servetinin büyük bir kısmını enerji ticareti ve kimya sanayinden elde eden ünlü milyarder, Yanukoviç’e sadık bir isim olarak biliniyor. Ancak, Firtash’ın muhalefet liderlerinden Vitali Klişenko’nun partisine de finansal destek verdiği düşünülüyor.
Rinat Akhmetov (Forbes listesinde 47. sırada - 15.4 milyar dolar): Yaklaşık 15 milyar dolar servete sahip Akhmetov’un Ukrayna eski Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko’yla yakın ilişkileri olduğu ve geçtiğimiz seçimlerde her iki tarafı da desteklediği biliniyor.