Uluslararası hak örgütleri: Yunanistan hükûmeti, kabul merkezi ve kamplardaki sığınmacıları Koronavirüs'e karşı korumalı

Aralarında İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Uluslararası Af Örgütü'nün de olduğu 21 hak örgütü ortak bir açıklama yayımlayarak, Koronavirüs salgını nedeniyle Yunan adalarındaki sığınmacıların Kabul ve Kimlik Tespit Merkezleri’ndeki yaşadığı sıkışıklığın derhal azaltılması gerektiğini söyledi. 

Açıklamada, Yunanistan hükûmetinin 17 Mart'ta Koronavirüs salgınının adalarda yayılmasını engellemek amacıyla tedbirler aldığını ancak bu tedbirlerin esasen kampları kilit altına alarak, binlerce sığınmacı ve göçmeni kamplarda mahsur bırakmak anlamı taşıdığı kaydedildi.

İmzacı örgütler, kabul merkezlerindeki koşulların insanca yaşamaya uygun olmadığını ifade etti.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Mülteci kampları kilit altında"

"Yunanistan hükümeti 17 Mart 2020’de Koronavirüs salgınının adalarda 'hotspot' denilen Kabul ve Kimlik Tespit Merkezleri’nde yayılmasını engellemek için alınacak tedbirleri duyurdu. Bu tedbirler esasen kampları kilit altına alarak, binlerce sığınmacı ve göçmeni kamplarda mahsur bırakıyor. Resmi olmayan okullar da dahil olmak üzere tüm merkezlerin ve özel etkinliklerin askıya alınması duyurulan tedbirler arasında. Ayrıca, Göç ve Sığınma Bakanı, insani yardım örgütleri ile temel hizmetleri sağlayan uluslararası birimlerin üyeleri de dahil olmak üzere hiç kimsenin en az iki hafta boyunca Kabul ve Kimlik Tespit Merkezleri’ni ziyaret etmesine izin verilmeyeceğini söyledi. Kamplarda yaşayanların ihtiyaç ürünlerini almak için bile olsa kampların dışına çıkması veya geçerli bir neden olmaksızın kamplar arasında dolaşması sıkı denetimlerle engellenecek."

"Yunanistan Başbakanı 22 Mart’ta tüm ülkede sokağa çıkma yasağı ilan ederek, 'vatandaşların gerekli olmadığı halde evden çıkmasını' yasakladı. 22 Mart itibariyle Midilli, Sakız, Sisam, Kos ve İleryoz adalarında toplam 6 bin 95 kişilik kapasiteye sahip hotspot merkezlerde, neredeyse 37 bin 427 kişi yaşıyordu.

"Yunanistan hükümeti, kamplarda ilk vaka tespit edilir edilmez bir mücadele planı hazırlamalıdır"

"Yunanistan hükümeti, bir salgının ortaya çıkmasını engellemek için gerekli tedbirleri almalı ve herhangi bir kabul merkezinde ilk vaka tespit edilir edilmez derhal bir mücadele planı hazırlamalıdır. Salgının ortaya çıkması durumunda, aşırı kalabalık kamplarda binlerce sağlıklı kişinin Koronavirüs bulaşan kişilerle aynı yerde mahsur kalmasına yol açacak bir karantinanın, uygun tıbbi hazırlık ve müdahale imkanı olmaması çok sayıda ölüme sebebiyet verebilir.

"Kabul merkezlerindeki tüm çocuklar ve ileri yaştakiler oteller ve daireler gibi küçük ölçekli merkezlere taşınmalı"

İmzacı örgütler, Yunanistan hükümetinden şu önlemleri almasını talep etti:

• Adalardaki kabul merkezlerinde yaşayan sığınmacılar, oteller ve daireler gibi uygun ve küçük ölçekli merkezlere taşınmalı, güvenli ulaşımları için gerekli tedbirler alınmalıdır. İleri yaştaki kişiler, kronik hastalıkları bulunan ve ciddi sağlık sorunları olanlar ile engelliler, gebe kadınlar, yeni doğum yapmış kadınlar ve refakatçisi olmayan çocuklar da dahil olmak üzere tüm çocuklara öncelik verilmelidir.
• Ayrımcılık yapmaksızın tüm sığınmacı, mülteci ve göçmenlerin Koronavirüs testi ve tedavisi de dahil olmak üzere genel sağlık hizmetlerine her yerde ve sınırsız erişimini güvence altına alacak tedbirler uygulanmalıdır.

"Kabul merkezlerine yeterli temizlik ve hijyen ürünleri temin edilmeli"

• Kabul merkezlerine yeterli temizlik ve hijyen ürünleri temin edilmeli, ayrıca merkezlerde yaşayanların Ulusal Halk Sağlığı Örgütü ve Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) açıkladığı virüsten korunma talimatlarına uyabilmeleri için kullanma suyu kesintisiz olarak sağlanmalıdır. Ortak alanlar, banyolar ve tuvaletler sıklıkla dezenfekte edilmeli. Çöpler zamanında toplanmalı ve boşaltılmalıdır.
• Kabul merkezlerinde yaşayan herkese Koronavirüs'ün nasıl önleneceğine, belirtilerinin ne olduğunu dahil olmak üzere çeşitli dillerde eğitimler verilmelidir. Engellilere işaret dili, altyazı metinleri ve kolaylıkla okunabilir mesajlar gibi erişilebilir formatlarda bilgi verilmelidir. Yeterli eğitim ve koruyucu donanıma sahip sağlık personeli hazır bulundurulmalıdır.
• Kampların yakınındaki kayıt dışı yerleşim yerlerinde su ve temizlik imkanları, hijyen ürünleri ve çöp toplama hizmetlerine yetersiz erişimleri nedeniyle fazladan zorluklarla karşı karşıya olabilecek insanların durumu ve özel ihtiyaçları acilen karşılanmalıdır.
• Kabul merkezlerindeki sıkışıklık azaltılana kadar, bu merkezlerde yaşayan kişiler için yeterli sayıda sağlık ve hasta bakım personelinin yanı sıra ruhsal sağlık destek hizmetlerinin bulunması güvence altına alınmalıdır.