Uluslararası kuruluşlardan medya özgürlüğü çağrısı

Bağımsız Gazetecilik Platformu (P24), BM İnsan Hakları Konseyi Başkanı'na hitaben yazılan Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğü konulu açıklamayı imzalayan 68 uluslararası kuruluş arasında yer aldı. Açıklama PEN International yetkilisi Sarah Clarke tarafından 15 Mart’ta Cenevre’de sözlü olarak yapıldı.

Açıklamanın Türkçe çevirisi aşağıda yer almaktadır:

TÜRKİYE’DE İFADE VE MEDYA ÖZGÜRLÜĞÜ ALANINDA YAŞANAN KÖTÜLEŞMEYE DAİR ORTAK SÖZLÜ AÇIKLAMA   BM İnsan Hakları Konseyi 34. Özel Oturumu Konu 4: Konsey’in ilgisini gerektiren insan hakları durumları    15 Mart 2017   Sayın Başkan,   PEN International, ARTICLE 19 ve 66 kuruluş, Türkiye’de 15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleşen şiddetli ve menfur darbe girişimi sonrasında süregelen ifade ve medya özgürlüğü alanındaki kötüleşmeden derin endişe duymaktadır.   Olağanüstü Hal ilanını takiben çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerle 180’den fazla medya kuruluşu kapatıldı. Aralarında Ahmet Şık[1], Kadri Gürsel, Ahmet ve Mehmet Altan, Ayşe Nazlı Ilıcak ve İnan Kızılkaya’nın bulunduğu en az 148 yazar, gazeteci ve medya emekçisi hapiste, ve bu durum Türkiye’yi dünyada en çok gazeteciyi hapiste tutan ülke yapıyor. Türk yetkililer olağanüstü hâli istismar ederek temel hak ve hürriyetleri kısıtlamakta, eleştirileri boğmakta ve kamusal alandaki görüş ve fikirlerin çeşitliliğini azaltmakta.[2]   Yürütmenin yetkilerini önemli ölçüde artıracak bir dizi anayasal değişikliğin oylanacağı kritik 16 Nisan 2017 referandumu öncesinde kısıtlamalar doruğa ulaştı. Türk makamlarının kampanya süreci tehditler, gözaltılar ve önerilen değişiklikleri eleştirenlerin yargılanmasıyla zedelendi. Birçok muhalefet üyesi terör suçlamalarıyla gözaltına alındı. Yüzlerce akademisyen ve anayasal değişiklik karşıtları da dahil olmak üzere binlerce kamu çalışanı Şubat ayında işlerinden atıldı. Açıkça “Hayır” kampanyası yürütenler tutuklandı, bu da mevcut şüphe ve korku ortamını daha da kötüleştirdi. Âdil ve serbest seçimler için vazgeçilmez olan ifade ve bilgi alma özgürlüğü tehlike altında.   Referanduma gidilirken medyada çoğulculuğa duyulan ihtiyaç her zamankinden daha önemli. Seçmenler muhalif sesler de dahil her görüş hakkında yeterli süre içinde gereğince bilgilenmek ve kapsamlı bilgi sahibi olmak hakkına sahiptir. Hakim ortam insan hakları ve temel hürriyetlere saygı ortamı olmalıdır. Cezalandırılma korkusu olmamalıdır.   Konseyi, üye ve gözlemci devletlerini, Türk yetkilileri aşağıdaki adımları atmaya çağırmaya davet ediyoruz:     - Seçmenlerin tam anlamıyla bilgilenmelerini temin etmek amacıyla tüm partilere eşit yayın süresi sağlamak ve bütün bilgilerin mümkün olan en kapsamlı ölçüde yayılmasına izin verilmesi;  - Şüphe ve korku ortamına son vermek üzere: Düşünce ve ifade özgürlüklerini kullandıkları için hapiste tutulan herkesin bir an önce serbest bırakılması;  Gazetecilerin sadece gazetecilik çalışmalarının içeriği temelinde ya da var olduğu iddia edilen bağlantıları dolayısıyla yargılanmaları ve tutuklanmalarının sona erdirilmesi; Bağımsız haber kuruluşlarına, editoryal kararlar, gazetecilerin ve editörlerin işten atılması, eleştirel yayın yapan haber kuruluşları ve gazetecilere yönelik baskı ve korkutma gibi konularla ilişkili olarak idari müdahalelerin sonlandırılması;  - Uygulanması pratikte Türkiye’nin insan hakları yükümlülükleriyle bağdaşmayan Olağanüstü Hâl kapsamında çıkarılmış aşırı geniş hükümleri iptal eeilmesi.  Teşekkürler Sayın Başkan.

ActiveWatch – Media Monitoring Agency Adil Soz - International Foundation for Protection of Freedom of Speech Albanian Media Institute Americans for Democracy & Human Rights in Bahrain ARTICLE 19 Association of European Journalists Basque PEN Brazilian Association for Investigative Journalism Canadian Journalists for Free Expression Cartoonists Rights Network International Center for Independent Journalism - Hungary Croatian PEN centre Danish PEN Digital Rights Foundation English PEN European Centre for Press and Media Freedom European Federation of Journalists Finnish PEN Foro de Periodismo Argentino German PEN Global Editors Network Gulf Centre for Human Rights Human rights watch Icelandic PEN Independent Chinese PEN Center Independent Journalism Center - Moldova Index on Censorship Institute for Media and Society International Press Institute International Publishers Association Journaliste en danger Media Foundation for West Africa Media Institute of Southern Africa Media Watch MYMEDIA Nigeria PEN Centre Norwegian PEN Pacific Islands News Association Pakistan Press Foundation Palestine PEN PEN American Center PEN Austria PEN Canada PEN Català PEN Centre in Bosnia and Herzegovina PEN Centre of German-Speaking Writers Abroad PEN Eritrea in exile PEN Esperanto PEN Estonia PEN France PEN International PEN Melbourne PEN Myanmar PEN Romania PEN Suisse Romand PEN Trieste Portuguese PEN Centre Punto24 Reporters Without Borders Russian PEN Centre San Miguel PEN Serbian PEN Centre Social Media Exchange - SMEX South East Europe Media Organisation (SEEMO) South East European Network for Professionalization of Media Vigilance pour la Démocratie et l’État Civique Wales PEN Cymru World Association of Newspapers and News Publishers (WANIFRA)

[1] Turkey: Investigative Journalist Ahmet Şık Arrested, 29 December 2016: http://www.pen-international.org/newsitems/turkey-investigative-journalist-ahmet-sik-arrested/

[2] Turkey: Politically-motivated trials of journalists and human rights defenders continue, 20 February 2017: http://www.pen-international.org/newsitems/turkey-politically-motivated-trials-of-journalists-and-human-rights-defenders-continue/

Bu haber, P24'te yayımlanmıştır.