"Umman Dışişleri Bakanı Şam'a niye gitti?"

Evrensel gazetesi yazarı Hediye Levent, Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alawi'nin Suriye'nin başkenti Şam'ı ziyaret etmesine dikkati çekti. 

Umman'ın 2011'de Suriye'de ayaklanmalar başladığında diğer Arap ülkelerinin aksine sürece dahil olmadığını hatırlatan Levent, Alawi'nin Şam ziyareti sırasında "Suriye ile ilişki kurmak isteyen Suudi Arabistan başta olmak üzere Arap ülkelerinin taleplerini ilettiği söylenebilir" değerlendirmesinde bulundu.

Levent'in "Umman Dışişleri Bakanı Şam'a niye gitti?" başlıklı yazısının ilgili bölümü şöyle: 

Arabulucu pozisyonunu koruyacak şekilde adımlar atan Umman, 2011’de Suriye’de ayaklanma başladığında diğer Arap ülkelerinin aksine süreci “Suriye’nin iç işleri” olarak değerlendirmiş ve Şam ile ilişkilerini korumaya özen göstermişti. Suriye’nin askıya alınan Arap Birliği’ne geri dönmesi için de devreye girdiği, geçtiğimiz yıl Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim’in Umman ziyaretinde belirginleşmişti.

Velhasıl Umman’ın bir kez daha devreye girdiği açık. Şam’a götürdüğü mesajların içerikleri henüz teyitsiz olmakla birlikte, Suriye ile ilişki kurmak isteyen Suudi Arabistan başta olmak üzere Arap ülkelerinin taleplerini ilettiği söylenebilir. Bu ziyarete ilişkin Arap basınında yapılan değerlendirmelerde “İran’ın Suriye’deki varlığının aşamalı olarak sınırlandırılması” senaryosunun gündeme gelebileceği söyleniyor. Bu ne kadar mümkün olur henüz bilinmez ancak Suriye’nin de hem ekonomik hem de politik izolasyondan kurtulması gerektiği açık. Özellikle Rusya’nın Suriye-İsrail ilişkilerine karışmak istememesi ve İsrail ile yakın ilişkiler geliştiriyor olması, ABD ile Suriye sahasında Şam’ınkinden farklı bir ajandası olması, henüz karşılıklı cepheleşmeye varmamış olsa da Rusya-İran arasında görüş ayrılıklarının belirginleşmeye başladığı göz önüne alındığında bu ziyaret daha da önemli hale geliyor.

Ancak Suriye’nin İran’dan tamamen vazgeçmesi, askeri ve siyasi varlığını tamamen çekmesini istemesi olası değil. İran’ın da hem yaptırımlar hem de giderek tırmanan siyasi gerginlikler nedeniyle zor günler geçirdiği açık. İran’ın Suriye’deki varlığının sınırlandırılması oldukça olası bir senaryo ancak bunun Şam ve İran arasındaki görüşme ve uzlaşmalarla yapılması şaşırtıcı olmaz.