Unakıtan ailesinin enerji yatırımı

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın eşi, 2 kızı ve oğlu tarafından kurulan AB Gıda Sanayi A.Ş’nin EPDK’ya, Bandırma’da 600 MW kurulu güce sahip olacak termik santral kurmak üzere lisans başvurusu yaptığı ortaya çıktı. Enerji uzmanları Unakıtanlar’ın yapacağı yatırımın maliyetinin en az 600 milyon dolar olacağına dikkat çektiler. Mısır, yumurta, tavuk derken Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın ailesi hedef büyüttü. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın eşi Ahsen Unakıtan’ın Yönetim Kurulu Başkanı olduğu, ayrıca yönetimde iki kızı ve oğlunun da bulunduğu AB Gıda Sanayi Tic. A.Ş, Balıkesir Bandırma’da ithal kömüre dayalı termik santral kurmak üzere harekete geçti. AB Gıda’nın Bandırma’da 600 megawat gücünde bir termik santral kurmak için 28 Temmuz 2008 tarihinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na başvurduğu ortaya çıktı. İtiraz süresinin bitimi olan 8 Ağustos’a kadar başvuru askıda kaldı ve herhangi bir kişisel menfaat itirazı gelmeyince başvuru resmen değerlendirmeye alındı. Lisans başvurusunun EPDK’nın önümüzdeki günlerdeki toplantılarında değerlendirilmesi ve iznin çıkması bekleniyor. Bu arada Unakıtanlar enerji alanında büyümek için 3 Eylül’de de Zeynep Unakıtan’ın büyük ortak olduğu ZİA Enerji şirketini kurdular. Bürokratı onaylayacak Unakıtan’ın lisans başvurusunu onaylayacak olan EPDK’nın yeni Başkanı, Kemal Unakıtan’ın bakan olduktan sonra Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na atadığı ve 6 yıl başkan yardımcısı olarak kendisine bağlı olarak çalışan Hasan Köktaş. Yani Köktaş, kendisini atayan ve 6 yıl bağlı çalıştığı Bakanının santral kurma başvurusuna izin verip vermemeye karar verecek. Unakıtan’la çok yakın çalışan Köktaş, EPDK Başkanı Yusuf Günay’ın ayrılmasının ardından, Ocak 2008’de Özelleştirme İdaresi Başkan Yardımcılığı görevinden EPDK başkanlığına atanmıştı. Unakıtan ailesinin, EPDK’nın termik santral kurma onayı vereceğinden çok emin olduklarını gösteren adımı ise 20 gün önce Bakan Unakıtan’ın kızı Zeynep Unakıtan’ın attığı ortaya çıktı. Zeynep Unakıtan, 3 Eylül’de, “ZİA Enerji Ltd” isimli şirket kurarak, resmi lisans kararını beklemeden enerji sektörüne ticari adımı atmış oldu. Zeynep Unakıtan’ın kurucusu olduğu 10 bin YTL sermayeli şirketin ana sözleşmesine göre Unakıtanlar’ın, elektrik piyasasında büyük hedefleri olduğu anlaşılıyor. Ticaret sicil kayıtları Zeynep Unakıtan’ın 3 Eylül’de kurduğu ZİA Enerji şirketinin kapsamını detaylarıyla ortaya koyuyor. Şirketin 10 bin YTL’lik sermayesinin yüzde 51’ine karşılık gelen 5.100 YTL’si Zeynep Unakıtan’a ait. Kalan yüzde 49’u ise İsmail Kılıç isimli ortağına ait. Şirket, elektrik enerjisi üretecek, bunun için her türlü tesisi kuracak, ürettiği elektrik enerjisini toptan ve parekende satış lisansı olanlar ve serbest tüketicilere satacak, dağıtım şirketleri ile ortaklık kuracak, ayrıca santraller için kömür iç ve dış ticaretini diğer elektrik enerjisi sektörüyle ilgili çok sayıda farklı iş de yapabilecek. 600 MW’lik yatırım ne kadar büyük? Türkiye’nin kurulu gücü halihazırda yaklaşık 40 bin 980 MW seviyesinde. Yani Unakıtanlar Türkiye’nin toplam kurulu gücünün yüzde 1.46’sına denk gelen bir yatırımı yapmaya talipler. Kurulu güç üzerinden üretilecek enerjiyi bulmak için şöyle bir formül kullanılıyor: 600x 0.85x 1000x 24x 335... Bu formüle göre Unakıtanlar’ın termik santralinde yıllık 4 milyar 100 milyon kilowatsaat’lik elektrik üretilebilecek. Türkiye’nin 2007 toplam elektrik tüketimi 190 milyar kilowatsaat oldu. Unakıtanlar’ın üreteceği elektrik yıllık tüketimin yüzde 2.1’ine denk gelecek. Unakıtanlar ürettikleri her bir kilowatsaat elektriği ortalama 10 euro/cent’ten satabilecekler. Yani yıllık ciroları 410 milyon euro’yu bulacak. Termik santrallerde kârlılığın amortisman hariç ortalama yüzde 15 olduğu biliniyor. Yani bu ciroya göre Unakıtanlar yatırımı finanse ettikten sonra her yıl 60 milyon euro kazanabilecekler. Türkiye’nin en önemli termik santrali olan Yatağan’ın kurulu gücü 630 MW seviyesinde bulunuyor. Yatırım maliyeti en az 600 milyon dolar Termik santralde kurulum maliyetinin kullanılan teknolojiye ve ülkesine göre değişmekle birlikte Megawat başına en az 1 milyon dolar olduğunu belirtiyorlar. Şayet çevreye duyarlı yüksek teknolojili bir santral kurmak isterseniz yatırım maliyeti 1.5 hatta 2 milyon dolara kadar da çıkabiliyor. Bu hesaba göre 600 MW’lık bir santralin yatırım maliyetinin en az 600 milyon dolar olması gerekiyor. Bu santralde yıllık yaklaşık 4.1 milyar kilowatsaat elektrik üretilebilecek. Devlet şu an elektriğin kilowatsaat’ini 8 ile 10 euro/cent’ten alıyor. EPDK’nın elektrik borsasında 1 kwh elektrik 10 euro/cent. Yani 4.1 milyar kilowatsaat elektrik üretecek bir santral yılda 410 milyon euro’luk bir ciroya sahip olacak. Kuş gribi fırsat yarattı yumurtayı likit yaptılar Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın çocuklarının kurduğu AB Gıda’da halen yemlik fosfat, pastorize yumurta, kabuklu yumurta, yumurta tozu, yem ve organik gübre üretiliyor. Kuş gribi salgını döneminde Unakıtan’lar likit yumurta ürününü piyasaya çıkararak pazardan pay kapmaya çalışmışlardı. Unakıtanlar’ın AB Gıda’sı geçmişte mısır ithalatı ile de gündeme geldi. Kemal Unakıtan, meclis kürsüsünden sözkonusu mısırların tesiste bulunan tavuklara yem olması için ithal edildiğini söylemişti.