Van’ın İpekyolu ilçesine bağlı Hacıbekir Mahallesi’nde 15 Şubat günü gözaltına alınan çocuklardan 3’ünün gözaltı esnasında ve sonrasında götürüldükleri Van Asayiş Şube Müdürlüğündeki işkence ve fena muameleye maruz kaldıkları iddiasıyla ilgili olarak Emniyet Genel Müdürlüğü’nün Van Barosu hakkında suç duyurusunda bulunmasına 65 baro yayımladıkları ortak bir açıklamayla tepki gösterdi.
Açıklamada, “Van Barosu tam olarak da Avukatlık Kanunu’nun kendilerine görev olarak yüklediği insan haklarını savunmak ve korumak adına hareket etmiştir. Gözaltındaki çocuklarla görüşülmüş, çocukların beyanları tutanağa bağlanmış, çocukların savcılık ifadelerinde de bu hususları belirtmeleri ve doktor raporlarının da bunu teyit etmesi üzerine sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur. Dolayısıyla gözaltında işkence ve fena muamele nedeniyle sorumlu emniyet personelleri hakkında derhal soruşturma açılması ve bu konuda açıklama yapılması gerekirken iş bu işkence ve fena muamelenin ortaya çıkarılmasında etkin rol oynayan Baro ve avukatlar hakkında suç duyurusunda bulunulmasının kabul edilir bir tarafı bulunmamaktadır” denildi.
Öte yandan duruma ilişkin bir açıklama yapan Türkiye Barolar Birliği, “Beklentimiz, Van Cumhuriyet Başsavcılığının işkence ve kötü muamele iddialarına ilişkin etkin bir soruşturma yürütmesi ve Emniyet Genel Müdürlüğünün Baromuz ve meslektaşlarımız hakkında yaptığı suç duyurusunu geri çekmesidir” dedi.
65 baronun imzasıyla yayımlanan açıklama şöyle:
Gözaltında bulundukları sırada işkence ve fena muameleye uğradıkları ifade tutanakları ve doktor raporları ile ortaya konan çocuklar dolayısıyla Van Barosu tarafından ilgililer hakkında 16.02.2019 tarihinde Van Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmuştur. Suç duyurusu öncesinde gözaltında bulunan çocukların işkence ve kötü muameleye uğradıkları duyumu alınması üzerine Van Baro Başkanı ve Yönetimi, İnsan Hakları ve Çocuk Hakları Komisyon Başkanları ve üyeleriyle birlikte Çocuk Şube Müdürlüğü’ne gitmiştir. İşkence ve kötü muameleye tabi tutulduklarını söyleyen çocuklarla görüşülmüş, yapılan gözlemlerde çocukların vahim nitelikte yaralandıkları, işkence ve kötü muameleye tabi tutuldukları görülmüş, doktor raporlarına da yansıyan bu hususlar aynı zamanda tutanağa da bağlanmıştır.
İş bu gözaltında işkence ve fena muamele iddialarının kamuoyu ile paylaşılması sonrasında Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından 19.02.2019 tarihinde konuyla ilgili basın açıklaması yapılmış ve Van Barosu ile ilgili avukatlar hakkında suç duyurusunda bulunulduğu belirtilmiştir. 1136 sayılı Avukatlık kanunun 76. Maddesi Barolara “İnsan haklarını savunmak ve korumak” görevini vermiştir. Van Barosu tam olarak da Avukatlık Kanunu’nun kendilerine görev olarak yüklediği insan haklarını savunmak ve korumak adına hareket etmiştir. Gözaltındaki çocuklarla görüşülmüş, çocukların beyanları tutanağa bağlanmış, çocukların savcılık ifadelerinde de bu hususları belirtmeleri ve doktor raporlarının da bunu teyit etmesi üzerine sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur. Dolayısıyla gözaltında işkence ve fena muamele nedeniyle sorumlu emniyet personelleri hakkında derhal soruşturma açılması ve bu konuda açıklama yapılması gerekirken iş bu işkence ve fena muamelenin ortaya çıkarılmasında etkin rol oynayan Baro ve avukatlar hakkında suç duyurusunda bulunulmasının kabul edilir bir tarafı bulunmamaktadır.
Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları sözleşmesinin İşkence yasağı başlıklı 3. Maddesinde belirtildiği üzere “ Hiç kimse işkenceye veya insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele veya cezaya tabi tutulamaz.” Bunun yanı sıra, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin 5. Maddesinde belirtilen “ Hiç kimseye işkence yapılamaz, zalimce, insanlık dışı veya onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz ve ceza verilemez. ” hükmü ve yine Anayasanın 17. Maddesinde belirtildiği üzere “ Kimseye işkence ve eziyet yapılamaz ” hükmü birlikte değerlendirildiğinde çok net bir ifadeyle belirtiriz ki işkence ve fena muamele insanlık onuruna aykırıdır ve kabul edilemez. Haklarındaki suçlama ne olursa olsun hiç kimseye gözaltında iken işkence yapılamaz ve fena muamelede bulunulamaz. Bulunan görevliler hakkında derhal gereği yerine getirilmelidir. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün açıklamasındaki suç türüne ve suça sürüklenen çocuklara yönelik toplanan delillere yapılan vurgu, göz altında yapılan işkence ve fena muameleyi meşru kılmadığı gibi haklı da göstermez.
5395 sayılı Çocuk koruma Kanunu’nun, Çocuğun gözaltında tutulması başlıklı 16. Maddesinde belirtildiği üzere “ Gözaltına alınan çocuklar, kolluğun çocuk biriminde tutulur. Kolluğun çocuk biriminin bulunmadığı yerlerde çocuklar, gözaltına alınan yetişkinlerden ayrı bir yerde tutulur. ”hükmü gereği gözaltı sonrası Çocuk Karakolu’na götürülmesi gereken çocukların İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü, kamuoyuna yansıyan fotoğraflar, ifade tutanakları ve doktor raporları ile ortaya çıktığı üzere darp ve cebire maruz kaldıkları bir vakıa iken, sorumlu emniyet görevlileri hakkında soruşturma açılması yerine Avukatlık Kanunu’nun kendilerine yüklediği görevi yerine getirerek gözaltında işkence ve fena muameleyi ortaya çıkaran Van Barosu hakkında suç duyurusunda bulunulmasının bir izahı bulunmamaktadır.
Konuyla ilgili olarak sürecin takipçisi olacağımızı ve bu süreçte Van Barosunun yanında olduğumuzu kamuoyuna saygı ile duyururuz.
Adana Barosu Adıyaman Barosu Afyonkarahisar Barosu
Ağrı Barosu Amasya Barosu Ankara Barosu
Antalya Barosu Artvin Barosu Aydın Barosu
Balıkesir Barosu Bartın Barosu Batman Barosu
Bilecik Barosu Bingöl Barosu Bitlis Barosu
Bolu Barosu Burdur Barosu Bursa Barosu
Çanakkale Barosu Çorum Barosu Denizli Barosu
Diyarbakır Barosu Düzce Barosu Elazığ Barosu
Erzincan Barosu Erzurum Barosu Eskişehir Barosu
Gaziantep Barosu Giresun Barosu Gümüşhane-Bayburt Barosu
Hakkâri Barosu Hatay Barosu Iğdır Barosu
Isparta Barosu İstanbul Barosu İzmir Barosu
Kars-Ardahan Barosu Kayseri Barosu Kırklareli Barosu
Kırıkkale Barosu Kocaeli Barosu Konya Barosu
Kütahya Barosu Malatya Barosu Manisa Barosu
Mardin Barosu Mersin Barosu Muğla Barosu
Muş Barosu Ordu Barosu Rize Barosu
Sakarya Barosu Samsun Barosu Siirt Barosu
Sinop Barosu Şanlıurfa Barosu Şırnak Barosu
Tekirdağ Barosu Tokat Barosu Trabzon Barosu
Tunceli Barosu Uşak Barosu Van Barosu
Yalova Barosu Zonguldak Barosu