"Vatandaşlık düzenlemesiyle yabancıya 10 milyar dolarlık konut satılır"
Gayrimenkul sektörü temsilcileri, yabancılara gayrimenkul alımında vatandaşlık imkanı tanıyan 1 milyon dolarlık alt sınırın 300 bin dolara düşürülmesinin yıllık 10 milyar dolarlık satışın kapısını aralayacağı fikrinde. Sektör temsilcileri, alt sınırın 300 bin dolara düşürülmesine dair değişikliğin yakın zamanda da açıklanmasını bekliyor.
Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Yönetim Kurulu Başkanı Feyzullah Yetgin, sektör temsilcilerinin uluslararası fuarlarda ve yabancılarla görüşmelerinde ortaya çıkan ortak görüşün, söz konusu rakamın düşmesi yönünde olduğunu söyledi.
Yetgin, sektörün taleplerini yetkililere ilettiğini, hükümet tarafında da böyle bir irade olduğunu, uygulamanın kısa süre içerisinde hayata geçmesini beklediklerini ifade ederek, Türkiye'nin yabancılara satış yaptığını ve bir cazibe merkezi olduğunu ancak son dönemde sıkıntı yaşandığını, sektörün güçlü hedeflerinin bu nedenle ertelendiğini anlattı.
Geçen yıl 4.6 Milyar dolar gelir kazanıldı
Yetgin, "Artık yavaş yavaş işler rayına girmeye başladı. Mesela turizmde hem gelir hem de turist sayısı açısından hedefler yükseltildi. Gelen turist sayıları da arttı. Bunların hepsi birbirine bağlı…" ifadelerini kullandı.
Yabancılara konut satışından geçen yıl 4.6 milyar dolar gelir elde edildiğini bildiren Yetgin, "Bu yıl zaten yabancıya konut satışında ciddi artış bekliyorduk. Ancak bu değişiklikle birlikte 9-10 milyar dolarlık bandı yakalayabiliriz" dedi.
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt da bu kararın çok iyi olduğunu ifade ederek, geçen yıl 1 milyon dolarlık sınır açıklandığında söz konusu rakamın çok olduğunu ifade ettiklerini söyledi.
Türkiye'de konut almak isteyenlerin genelde 100 bin dolar ila 300 bin dolar arasında değere sahip ev aradığını dile getiren Özyurt, "Geç kalınmış ama çok isabetli bir karar. Satışlara şimdiden yansıdığını söyleyebilirim" dedi.
Özyurt, ilk çeyrekte önemli bir satış artışı yaşadıklarını, yabancıların bu değişikliği sabırsızlıkla beklediğini ifade ederek, "Normalde geçen yıl yapılan 4.6 milyar dolarlık yabancıya konut satışının bu yıl 7.5 milyar dolar civarında olmasını bekliyorduk. Ancak bu kararla birlikte 10 milyar doları bulabilir." şeklinde konuştu.
‘2020'de 50 bin adetleri yakalarız'
Fuzul Grup Yönetim Kurulu Üyesi ve Nevita Inernational Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal ise Türkiye'de mütekabiliyet yasasının çıkarıldığı 2013'te yabancıya 12 bin konut satıldığını, artık bu rakamın 2 katına ulaştığını söyledi.
Geçen yıl yabancılara satılan 22.200 adet konut ile 4.6 milyar dolar döviz girdisi sağlandığını kaydeden Akbal, bu rakamın önceki yıla kıyasla yüzde 19'luk artış anlamına geldiğini, 2018'in ilk 2 ayında 3.500 satış adedine yaklaşıldığını belirtti.
Akbal, 2017'nin ilk 2 ayına kıyasla bu yılın aynı döneminde yüzde 25'e yakın artış olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Ancak rakam hala çok düşük. Mart 2016-Mart 2017 arasında ABD'de yabancılar 284 bin gayrimenkul satın aldı ve 153 milyar dolar ödedi. Bu rakama ulaşmak zor belki ama hükümetimizin devreye almaya hazırlandığı vatandaşlık ve oturum hakkı bedel sınırının 300 bin dolara çekilmesiyle geometrik bir büyüme imkansız olmayacak ve bir İspanya örneğini kısa vadede yakalayabileceğiz. Son bir yılda İspanya'da yabancıya satılan konut adedi 50 bin… Düzenleme ile yıllık 50 bin adet konut satışını yakalayabiliriz. 2020 gibi bu rakamlara çok yaklaşacağımızı düşünüyorum."
Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı, yabancı yatırımcılara tanınan vatandaşlık hakkı için gerekli gayrimenkul satın alma bedelinin düşürülmesinin hem ülke ekonomisi hem de gayrimenkul sektörü için oldukça önemli bir adım olacağını vurguladı.
Dünyada birçok ülkede örneğinin görüldüğünü, bu uygulama sayesinde ciddi döviz girdisi sağlandığını kaydeden Kabadayı, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Yabancıya satışta önümüzde daha çok yol var. Toplam satışların içerisindeki payı sadece yüzde 1.5'lar seviyesinde. Birçok ülke yabancıya gayrimenkul satmak için adeta yarışıyor. Bu konuya sadece ekonomik olarak bakmamak lazım. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan bir yabancı, kendi ülkesinde ülkemizin tanıtımını yapacak, hatta ülkemizin tanıtım elçisi olacaktır. Ülkemizden konut alan bir yabancı beyaz eşyadan gıdaya, elektronik ürünlerden züccaciyeye, mobilyadan bir evin temel ihtiyaçlarına kadar birçok satın alma yapıyor. Yabancıya vatandaşlık şartlarının kolaylaştırılması sadece gayrimenkul sektörünü değil tüm sektörleri olumlu yönde etkileyecek bir adım olacaktır. Düzenleme ile beraber ekonomide etkisini hızlı bir şekilde göreceğimizi öngörüyorum."
‘Yabancıya konut satışı cari açığın azaltılmasına katkı sağlayabilir'
Babacan Holding Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Babacan da, Türkiye'nin cari açığının kapanması açısından döviz girdisinin önemine işaret ederek, yabancıya konut satışının cari açığın azaltılmasına ciddi katkı sağlayabileceğini vurguladı.
Türkiye'de gayrimenkul sektörüne yatırım yapan yabancıların sayısının hızla arttığını, bu rakamı daha yukarılara taşıyabilmenin mümkün olduğunu kaydeden Babacan, sektörde yabancıya satılan konut rakamlarının hak ettiği noktaya ulaşabilmesi için 1 milyon dolarlık gayrimenkul alımı alt sınırının 300 bin dolara düşürülmesinin çok büyük bir adım olacağını söyledi.
Babacan, devamla şunları kaydetti:
"Yasa yürürlüğe girdiği tarihte yatırım yapanları da kapsayacak şekilde uygulanırsa yabancılara satılan konut rakamlarında ciddi bir artış sağlanabilir. 300 bin dolar altındaki yatırımlar için de farklı uygulamalar getirilebilir. Böylece gayrimenkul ve inşaat sektörü açısından fırsatlar ülkesi olan Türkiye, türlü nedenlerden dolayı yatırıma çekimser yaklaşanları radarına alabilecek.
"Ciddi bir döviz girişi sağlanabilir"
1 milyon dolarlık tutarı yakalayamayan ya da çeşitli nedenlerle yatırımlarını durduran yatırımcılar, Türkiye ekonomisi için ciddi bir potansiyel oluşturuyor. 300 bin dolar altındaki yatırımlar için kalan tutar nakdi olarak alınabileceği gibi vatandaşlık almak isteyenlerin konut yatırımı yapmaları ve belli bir süre ellerinde tutmaları şart koşularak daha geniş bir kitleye hitap edilebilir. Bu sayede mütekabiliyet yasası sonrası Türkiye'den ev almış ve kurdaki hareketlilik gibi nedenlerle yeni yatırım yapmayanları da harekete geçirerek ciddi bir döviz girişi sağlanabilir. Bu konuda yapılan düzenleme, yabancı yatırımcı açısından Türkiye'ye olan ilgiyi destekleyerek 10 milyar doların üzerinde bir hacim oluşturabilir."
Demir İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir ise sektörde yabancı yatırımcı sayısında artan bir grafiğin göze çarptığını, sektör oyuncularının etkin pazarlama ve tanıtım çalışmalarının bu artışta ciddi payı olduğunu vurguladı.
Söz konusu artışa karşın yabancıya satışta istenilen seviyede olunmadığını belirten Demir, "Oysa ülkemize yönelik yabancı hayranlığını yatırım anlamında kazanç sağlayacak şekilde ele alarak ilerlemek gerekiyor. Yabancı yatırımcıya vatandaşlık hakkı getiren yasa bu haliyle yeterli yatırımcı çekmiyor" dedi.
"Yabancılar için ciddi bir cazibe merkezi olabilir"
Demir, rakamın düşürülmesinin satışlarda ciddi bir artış sağlayacağını kaydederek, "Böylece Türkiye, gayrimenkul ve inşaat sektöründe başrol oynayan prestijli ve kazançlı yatırım projeleriyle bekleme pozisyonunda kalan yabancı yatırımcılar için ciddi bir cazibe merkezi olabilir" diye konuştu. Demir, bu yönde atılacak tüm adımların her zaman destekçisi olduklarını da söyledi.
Türkiye'ye 2 milyon dolar yatırım yapan veya 1 milyon dolarlık ev alana, başka bir şart aranmaksızın vatandaşlık verilmesinin yolu geçen sene açılmıştı. 12 Ocak 2017'de Resmi Gazete'de yayımlanan ve "Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapan" yönetmeliğe göre, en az 2 milyon dolar sabit sermaye yatırımı yapan ve bu durumu Ekonomi Bakanlığı'nca tespit edilen veya en az 1 milyon dolarıyla taşınmaz alan ve bunun 3 yıl satılmayacağını taahhüt eden şahıslar, Bakanlar Kurulu'nun kararı ile Türk vatandaşı olabiliyor. Gayrimenkul sektörü bu rakamı daha aşağı seviyelere çekmek için uzun süredir lobi faaliyet yürütüyordu.