Vladimir Putin 'zafer kutlaması' için Kırım'a ayak bastı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Sovyetler Birliği'nin Nazilere karşı mutlak zaferini ilan ettiği 9 Mayıs 1945'in yıldönümü nedeniyle Moskova'da yapılan geleneksel geçit töreni ve kutlamaların ardından, ilhak kararı sonrası ilk kez Kırım'a gitti.

Sovyetler Birliği'nin Nazi Almanyası’nı yenilgiye uğratışının 69. yıldönümünü kutlayan Rusya, Ukrayna krizi nedeniyle Batı ile karşı karşıya geldiği bir dönemde gövde gösterisi yaparken Rusya Devlet Başkanı Putin, Sivastopol'daki kutlamalara katılmak için Kırım'a gitti. Bu, Rusya'nın Kırım'ı ilhak kararının ardından Putin'in bölgeye yaptığı ilk ziyaret.

Radikal gazetesinde yer alan habere göre, Ukrayna krizinin de etkisiyle bu yıl her zamankinden daha gösterişli olması dikkat çeken kutlamalarda önceki yıllara oranla daha fazla askeri araç sergilendi. Kırım'ın Sivastopol kentinde üslenen Karadeniz Filosu da gösterilerde her zamankinden daha fazla rol oynadı. Yürüyüşte 11 binden fazla asker yer aldı.

Kutlamalarda konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ülkesinin askeri gücünü övdü, "fetih" ve "vatanseverlik" vurgusu yaptı.

Konuşmasında Ukrayna'dan bahsetmedi ama "Sovyet halkının demir iradesi Avrupa 'yı kölelikten kurtardı" dedi.

Törende Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev de yer aldı.

Zafer Günü eski bir Sovyet cumhuriyeti olan Ukrayna'da da kutlanıyor, ancak bu yılki gösteriler "provokasyon" endişesi nedeniyle düşük profilli olacak.

Nazi Almanyası 1941'de Sovyetler Birliği'ni işgal harekatına başlamış, Moskova önlerine kadar ilerlemiş, ancak olağanüstü bir dirençle karşılaşarak, 3 yıl sonra geriye çekilmeye başlamak zorunda kalmıştı. 27 milyona yakın Sovyet yurttaşının hayatını kaybettiği, tarihin bu en kanlı savaşlarından biri, Berlin’e giren Kızılordu’nun 9 Mayıs günü Nazi ordusu Wermacht’ı kesin olarak teslim almasıyla sona ermişti.

Rasmussen'den eleştiri

Öte yandan NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, Rusya'nın Ukrayna'da attığı adımları, "sınırı aşan, sorumsuz, yasa dışı ve gayrimeşru" olarak nitelendirirken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Kırım'ı ziyaretinin "uygunsuz" olduğunu söyledi.

Estonya'nın başkenti Talinn'deki Talinn Üniversitesi'nde konuşan Rasmussen, uluslararası hukuk bağlamında Kırım'ı Ukrayna'nın bir parçası olarak görmeyi sürdürdüklerini belirterek, "Bildiğim kadarıyla Ukrayna makamları Putin'i davet etmedi. Dolayısıyla bu ziyaretin uygunsuz olduğunu düşünüyorum" dedi.

Rasmussen, Rusya'nın girişimleri nedeniyle Avrupa'nın daha az istikrarlı ve daha az güvenli olduğunu ifade ederek, bu ülkenin uluslararası hukuku, uluslararası düzeni ve uluslararası kurumları hiçe sayan adımlar attığını kaydetti.

Rasmussen, "Rusya, Avrupa'da ve Avrupa-Atlantik bölgesinde belirsizlik, istikrarsızlık ve güvensizlik yarattı" diye konuştu.

Kimsenin yanlış anlamalara ya da yanlış değerlendirmelere kapılmamasını isteyen Rasmussen, NATO'nun ortak savunma ilkesi olan 5. maddenin "bir kaya kadar sağlam" olduğunu ifade etti.

"Rusya'nın saldırgan adımlarına karşı meşru savunma önlemleri aldıklarını" söyleyen Rasmussen, "Gerekmesi halinde daha fazla adım atmaya hazırız" dedi. Rasmussen, atılabilecek adımları da savunma planlarının güncellenmesi, NATO güçlerinin hazırlık düzeyinin yükseltilmesi, tatbikatların artırılması ve birliklerin konuşlandırılma pozisyonlarının gözden geçirilmesi olarak sıraladı.

Rasmussen, Rusya'nın NATO'yu bir ortak yerine hasım olarak görmesinden derin üzüntü duyduğunu belirterek bu ülkeye geri adım atarak yeniden uluslararası toplumun bir parçası olarak yükümlülüklerini yerine getirmesi çağrısında bulundu.

Rasmussen, Ukrayna sınırındaki Rus birliklerinin çekildiğine dair bir gözlemlerinin olmadığını yineledi.

Ukrayna'da referandumlar

Moskova'nın güç gösterisi Batı ile Ukrayna konusunda yaşadığı krizin tırmandığı bir döneme rastladı. Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı gruplar pazar günü Batı'nın tanımayacağını açıkladığı referandumlara hazırlanıyor.

Luhansk ve Donetsk bölgelerinde düzenlenecek referandumlarda Kiev'den bağımsızlık oylaması yapılacak.

Putin, hafta içinde tavır değişikliği işareti vermiş ve referandumun ertelenmesini istemişti. Ancak federasyon yanlısı gruplar bu çağrıya karşın oylamaların yapılacağını duyurmuştu. Kiev yönetimi ve batılı ülkeler, ‘Kırım senaryosu’nun bu bölgelerde de uygulanmasından endişeli olduklarını duyuruyor.

Rusya, 16 Mart'ta yapılan ve Batı ile birlikte Tatarların boykot ettiği referandumun ardından Kırım'ı ilhak etmişti.