Yargıda Adalet Bakanı çatlağı

Hakim ve Savcılara yönelik bir araştırmada, HSYK'da Adalet bakanı ve müsteşarı bulunmasını isteyenlerle istemeyenlerin oranı eşit çıktı. Adalet Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler (BM) Kalkınma Programının yürüttüğü "Kurumsal Yönetim Perspektifinden Yargı Reformunun Desteklenmesi Projesi kapsamında" 1021 hakim ve savcının katılımıyla gerçekleştirilen "Türk Yargı Sisteminin Kurumsal Yönetimi" adlı anketin sonuçları açıklandı. Sheraton Otel'de düzenlenen seminerde sonuçları açıklanan ankete, halen görevde olan bin 80 yargı mensubu katılırken, 1021 anket değerlendirmeye alındı. Ankete 694 hakim, 265 Cumhuriyet savcısı, 13 Danıştay tetkik hakimi ve savcısı ile 12 Yargıtay üyesi katıldı. Katılımcıların yüzde 32.3'ü 35 yaşından küçük, yüzde 45.5'i 36-45, yüzde 14.2'si 46-55 ve yüzde 8.1'i de 55 ve üstü yaş aralığında bulunuyor. Ankete katılanların yüzde 73'ü Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) mevcut üye yapısı ile yargının tamamını temsil etmediğini, yüzde 86'sı HSYK'ya hakim ve savcılar arasından üye seçilmesi gerektiğini düşünüyor. HSYK'ya üye seçimine ilişkin mevcut uygulamanın değişmesini isteyenlerin oranı yüzde 80.3 olurken, hakim ve savcıların yüzde 72'si TBMM'nin HSYK'ya üye seçmesine karşı çıkıyor. Ankete katılanların yüzde 80'i Danıştay ve Yargıtay'ın HSYK'ya üye seçmesine "evet" derken, yüzde 85'i HSYK'nın ayrı bir sekretaryası bulunmasını, yüzde 83'ü de HSYK'nın özerk bütçeye sahip olmasını istedi. ‘HSYK kararları gerekçeli olsun’ Katılımcıların yüzde 82'si HSYK'nın atama ve yetki kararlarına karşı yargı yolunun açılması yönünde görüş bildirirken, HSYK'nın disipline ilişkin kararlarının yargı yoluna açılmasını isteyenlerin oranı da yüzde 94 olarak belirlendi. Ankete yanıt verenlerin yüzde 98'i HSYK kararlarının gerekçeli olması gerektiğini düşünüyor. HSYK'da adalet bakanı ve müsteşarı bulunmasını isteyenlerle istemeyenlerin oranı yüzde 48 olarak eşit görünürken, yüzde 4'lük bir oran bu konuda fikir belirtmedi. Ankete katılanların yüzde 74'ü disipline ilişkin HSYK kararlarının kişisel veriler korunarak yayımlanması yönünde görüş belirtirken, yüzde 65'lik bir oran HSYK'nın hakim-savcı atama, tayin, terfi, disipline ilişkin mevcut prosedürünün yeterli olmadığı görüşünde birleşti. Danıştay ve Yargıtay'a üye seçiminde göz önüne alınan kriterleri yeterli bulmayan hakim ve savcıların yüzde 69'sı kriterlerin değiştirilmesini istedi. Danıştay ve Yargıtay üyeliklerinin süre ile sınırlı olmasını ve yeniden seçilmenin engellenmesini isteyen hakim ve savcıların oranı yüzde 56 olurken, yüzde 38'lik bir oran bu fikre katılmadığını beyan etti. Hakim ve savcıların yüzde 76'sı Danıştay'da hakim-savcılık mesleğinden olmayan üye bulunmasını doğru bulmazken, yüzde 58'lik bir kesim de cumhurbaşkanının Danıştay'a hakim-savcı mesleğinden olmayan üye seçmesinin yanlış olduğunu belirtti. Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulunun HSYK'ya bağlı olarak faaliyet göstermesini isteyenlerin oranı yüzde 70 olurken, HSYK üyelerinin görev süresinin 4 yıl ile sınırlanmasını ve yeniden seçilmesini isteyenlerin oranı yüzde 58 olarak belirlendi.