Hakimler ve Savcılar Kurulu, Bekir Bozdağ’ın Adalet Bakanlığı koltuğuna yeniden oturmasının ardından ilk kez rutin ve kapsamlı bir kararnameye imza atarak, 5 bin 75’i adli 351’i idari olmak üzere toplam 5 bin 426 hakim ve savcının görev yerini değiştirdi. 33 ilin başsavcısını değiştiren HSK’nın yaz kararnamesi rutin ancak zamanlaması açısından kritik. Kurul, yeni kararnameyle, hem yaklaşan seçimler öncesinde il ve ilçe seçim kurullarında görev alacak yargı mensupları konusunda ayar yaptı hem de eski Adalet Bakanı Abdülhamit Gül döneminde doruğa tırmanan “İstanbul Grubu” tartışmaları konusunda değişikliklere imza attı.
HSK, her yıl haziran ayında yargıdaki en kapsamlı kararname olan yaz kararnamesini açıklıyor. Bu yıl da merakla beklenen kararname akşam saatlerinde açıklandı.
Kavala ayarı
Daha önce Anayasa Mahkemesi kararlarına uymayan hakimler hakkında soruşturma açmama kararı alan ve bu hakimlerden bazıları terfi ettiren, Yargıtay üyeliğine atayan HSK, duruşunu değiştirmedi.Gezi davası süresince üç kişilik heyetten bir isim mutlaka Anadolu Kültür Yönetim Kurulu Başkanı Osman Kavala’nın tutukluluğuna muhalif kalıyor ve tahliyesi yönünde oy kullanıyordu. Bu tutumun, AİHM’ye karşı, “yargı bağımsız” savunması yapabilmek amacından kaynaklandığı belirtiliyordu.
Ancak karar aşamasında Kavala’nın ağırlaştırılmış müebbet, diğer 7 sanığın 18 yıl hapisle yargılanmasına muhalif kalan, muhalefet şerhinde dosyadaki telefon dinlemelerinin yasadışı olduğunu belirten, dosyada başka bir kanıt da bulunmadığını vurgulayan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi üyesi Kürşad Bektaş, sürgün olarak nitelendirilecek bir kararla, Tokat Turhal’a hakim olarak atandı. Bu durum, HSK’nin dosyaya bakışını da gösterdiği şeklinde yorumlandı.
Seçim kurulları yenilenecek
Kararnameye, “seçim kararnamesi” denilmesi de kısa süre önce yasalaşan düzenlemeden kaynaklanıyor. Düzenlemeye göre il ve ilçe seçim kurulları artık en kıdemli hakimin başkanlığında oluşmayacak. Bunun yerine o kentteki ve ilçedeki birinci sınıf hakimler arasında kura çekilerek il ve ilçe seçim kurulunun başkanları ve üyeleri belirlenecek.
Kararnamenin kapsamlı olması da Temmuz ayında çekilecek kuralar öncesinde kritik il ve ilçelere, kamuoyu tarafından fazla tanınmayan ancak bu kuraya girebilecek isimlerin atanmasına bağlandı.
İstanbul grubu tartışmaları
Eski Adalet Bakanı Abdülhamit Gül döneminde, yargıda “İstanbul Grubu” adı verilen bir oluşumun bulunduğunu, bu gruba mensup isimlerin bakanlığın ve Yargıtay’ın tutumunun aksine, Türkiye’yi de zora sokan tartışmalı dava, soruşturma ve kararlara imza attıkları iddiası sürekli gündeme geldi. Buna karşılık Gül’ün de özellikle Ankara ve taşradaki birçok kente çeşitli tarikatlara yakın isimlerin atanmasını sağladığı, Yargıtay’da da belli grupların hakimiyet kurduğu iddiası ortaya atıldı.
HSK’nin Yargıtay üyelerini görevden alma, farklı göreve atama yetkisi yok. Ancak birçok kentte, kritik görevlerde bulunan, İstanbul grubuna karşı olduğu belirtilen, eski bakan Gül döneminde o görevlere getirilen isimlerin de kararnameyle görevlerinin değiştirildiği belirtiliyor.
33 ilin Başsavcısı değişirken, ilk kez bir başörtülü kadın savcı, il başsavcısı olarak atandı.
İstanbul’da görülen Gezi davasında tutuklama ve mahkumiyet kararlarına muhalif kalan hakim Kürşad Bektaş da Tokat Turhal hakimliğine sürüldü.