Yaşar Aydın: Cumhur İttifakı kumar oynadı

Cumhur İttifakı 31 Mart yerel seçimleri öncesi 51 ilde adayları ortaklaştırdıklarını ilan etti. Benzer bir sonuç Millet İttifakı’nda da çıktı. Cumhur İttifakı anlaşamadıkları 30 ilin büyük bölümünde birbirleri ile yarışıyor. Erdoğan, ittifakı özellikle tek başına kazanamayacakları yerlerde geliştirirken iki partinin de güçlü olduğu yerlerde ise ittifakı zorlamadı. 

Birgün'den Yaşar Aydın, yerel seçime giderken Cumhur İttifakı'nı değerlendirdi. Aydın'ın değerlendirmeleri şu şekilde: 

"Cumhur İttifakı 31 Mart yerel seçimleri öncesi 51 ilde adayları ortaklaştırdıklarını ilan etti. Benzer bir sonuç Millet İttifakı’nda da çıktı. Ama aralarında çok ciddi bir fark var. Cumhur İttifakı anlaşamadıkları 30 ilin büyük bölümünde birbirleri ile yarışıyor. Erdoğan, ittifakı özellikle tek başına kazanamayacakları yerlerde geliştirirken iki partinin de güçlü olduğu yerlerde ise ittifakı zorlamadı. Daha çok ilde belediye kazanma stratejisi uygulayan Erdoğan, büyük bir kumar oynadığının da farkında.

Afyon, Karabük, Isparta ve diğerleri

Tunceli, Adıyaman, Sivas ve Bingöl gibi illerde MHP ve AKP ayrı adaylarla seçime giriyor. MHP’nin bu illerde hiç bir iddiası yok. AKP Adıyaman ve Bingöl’de HDP, Sivas’ta ise BBP ile çekişecek gibi görünüyor. Tunceli’de ise iki partinin de şansı yok. Geriye kalan 47 ilde ise Cumhur İttifakı’nın iki partisi birbiri ile yarışıyor. Üç ilde MHP, diğer illerde ise AKP önde. Özellikle 2014 seçimlerinde çekişmeli mücadeleye sahne olan Afyon, Kütahya, Isparta, Karabük illerinde bu seçimde de tansiyon çok yüksek. İki parti adayları arasında atışmalar başlamış durumda.

Aradan başka parti çıkmaz rahatlığı 

İki parti arasında ciddi bir çekişmenin yaşanacağı belli olan 20-25 ile Erdoğan ve Bahçeli’nin neden müdahale etmediği sorusunu biz de merak ediyoruz. AKP’ye yakın kaynaklarla konuştuğumuzda yaşanan durumu “İki partiden biri kazanır. Aradan kimse çıkamaz. O yüzden rahatız” diye açıklıyor. Ama o günden bu yana yeni gelişmeler de yaşandı. İYİ Parti MHP’den ne kadar oy aldı ve bu oylar CHP ile birleşince hangi noktalara çıkacak; bugüne kadar denenmiş bir yerel seçim yok. Üstelik gerek 16 Nisan Referandumu’nda gerekse 24 Haziran seçimlerinde hiçbir ilde 2014 seçimlerinde iki partinin toplam oyu yakalanamamış. Cumhur İttifakı için en azından bu 30 şehir “1+1=2” etmemiş durumda. Üstelik birçok ilde seçim süresince karşılıklı kullanılan ağır ifadeler ortaklara yakışmayacak bir noktaya geldi bile.

Erdoğan'ın hedefi

Erdoğan, Mersin, Adana, Ankara, Antalya, Manisa gibi ittifak yapmadan kazanamayacağı illeri öncelikle masaya yatırdı. Bu illerde Bahçeli’nin desteği ile ittifakı olumlu bir şekilde neticelendirmeyi başardı. İç Ege, İç Anadolu ve Akdeniz’in bazı şehirlerinde uzun süredir her yerel seçimde AKP ve MHP çekişiyor. Hatta buna Karabük ve Bartın gibi Batı Karadeniz’den bir iki kenti de ekleyebiliriz. Bu şehirlerin çok önemli bölümünün ittifak dışı kalması sadece partilerin işbirliğine yanaşmamasıyla açıklanamaz. Erdoğan, bu illerin önemli bölümünü AKP’nin yeniden kazanacağını düşünüyor. Kaybedeceği bir iki ilde de MHP çok güçlü. Böyle bir durum Cumhur İttifakı’nı zor durumda bırakmayacaktır.

Hesap basit. Cumhur İttifakı’nda olmayan illerin iş birliği ile alınmaya çalışılması, diğer illerde de iki partiden birinin kazanması. AKP ya da MHP’nin hangisinin kazanacağı fark etmez. Cumhur İttifakı’nın renklerinin Türkiye haritasında daha çok yer kaplaması Erdoğan’ın ilk hesabı. 

Sahada neler oluyor?

Erdoğan ve Bahçeli’nin yaptığı hesabın sahada nasıl sonuç vereceğini şimdiden kestirmek zor. Çünkü bu hesabı şaşırtacak birden fazla etken var. Birincisi ilk kez yerel seçimlere girecek İYİ Parti faktörü. Üstelik birçok ilde CHP desteğini arkasına almış durumda. MHP’nin AKP ile kafa kafaya geldiği yerlerde CHP seçmenin katkısı biliniyor. Şimdi aynı katkı İYİ Parti’ye giderse üç adaylı seçimler nasıl sonuç verir sorusu hala ortada duruyor. Bir başka önemli nokta da MHP’nin giderek daha çok AKP seçmeninin teveccühünü kazanmaya başlaması. AKP’den MHP’ye oy geçişlerin olması denklemi daha bilinmez bir noktaya çekecektir.

Diğer etken çok daha önemli. Erdoğan ve Bahçeli arasındaki dostluk ne kadar güçlü, örgütleri üzerinde mutlak bir hâkimiyet kurmuş olursa olsun her talimat aşağıda ayı oranda yankı bulmuyor. Liderlerin “kavga yok” sözlerini dinlemeyen çok sayıda AKP ve MHP adayı var.

Kavga erken başladı

Bartın, Isparta, Kütahya gibi illerde MHP ve AKP’li adaylar arasında tartışma seçimlere 40 gün kala iyice belirgin hale geldi. Yerel seçimlerin kendine özgü koşulları bu şehirlerde gün yüzüne çıktı. Karşılıklı olarak yılların birikimleri var ve sadece genel başkanlarının bir komutu ile bitmesi mümkün değil. O seçim bölgelerinde defalarca yaşandığı gibi sandık yaklaştıkça üslup yine sertleşecektir.

Kuşkusuz Erdoğan ve Bahçeli bu sürece müdahale adına adım atacaktır. Bu müdahale aday çekme dahi olabilir. Ama bir tarafın çekilmesi için zaman daraldı. Bu tür hamlelerin beklenmedik sonuçlar doğurma ihtimali çok yüksek. O yüzden bu seçeneği denemek o kadar da kolay değil.

Erdoğan ile Bahçeli yerel seçimlerde de ittifak yaparak ve bunu da beka sorunu olarak niteleyerek seçmenlerini konsolide ettiklerini düşünüyor. Önce ekonomik kriz şimdi de yerel kavgalar yelkenlerin şişmesini engelliyor. Bakalım Erdoğan bir kez daha şapkadan tavşan çıkarabilecek mi?