Yazılım işe yaramadı, haklarında arama kaydı olan 5 bin Suriyeli Türkiye'ye girdi!
Türkiye’ye giren Suriyelilerin kimlikleri ve biyometrik bilgilerinin kayıt altına alınması için Emniyet’in satın aldığı 7 milyon liralık bilgisayar programının işe yaramadığı ortaya çıktı. Yurda giriş yapan yabancıların aranma bilgisi ile giriş yasaklarını kontrol eden bir mekanizmaya sahip olmayan bilgi sistemi nedeniyle ‘sorunlu’ 5 bin Suriyelinin Türkiye’ye girdiği anlaşıldı. Şüpheli Suriyeliler hakkında terör, sağlık, kamu güvenliği gibi konularda yaklaşık 16 bin kayıt bulunduğu ortaya çıkarıldı.
Milliyet'ten Tolga Şardan'ın haberine göre; Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Türkiye giriş yapan Suriyelilerin kayıtlarının tutulduğu bilgisayar programının satın alınması ve kullanılmasında yaşanan usulsüzlük iddialarıyla ilgili adli soruşturma başlattı. Emniyet Genel Müdürlüğü’nde (EGM) kullanılan ve 6.8 milyon lira ödenen bilgisayar programında, yurda giriş yapan Suriyelilerin tutulan kayıtlarının, güvenlik kayıtlarıyla entegre edilmemesi nedeniyle ülke güvenliğinin zafiyete uğratıldığı anlaşıldı. Türkiye’ye girmemesi gereken yaklaşık 5 bin Suriyelinin ülkeye giriş yaptığı belirlendi. Savcılık, üç üst düzey emniyet yetkilisi için soruşturma izni istedi. Milliyet’in edindiği bilgiye göre; Suriye’deki iç çatışmalarla birlikte Türkiye’ye giriş yapan binlerce Suriyelinin kayıt altına alınması amacıyla Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı’nın (AFAD) koordinesinde özel bir çalışma başlatıldı.
6.8 milyonluk ihale
Suriyelilerin kimlikleri ve biyometrik bilgilerinin kayıt altına alınması için AFAD’ın talebiyle Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) özel bilgisayar programı satın aldı. Ankara’da EGM merkezinde kurulması öngörülen bilgisayar yazılımı için Mayıs 2013’te özel bir firmanın kazandığı ihale karşılığı yaklaşık 2.7 milyon dolarlık anlaşma yapıldı. Firmaya Ekim 2013’de Başbakanlık’tan gelen ödenek ile yaklaşık 6.5 milyon liralık fatura bedeli karşılığında ödendi. İhale sonrasında ortaya çıkan yeni ihtiyaçların giderilmesi amacıyla yapılan ikinci ihale içinse, 165 bin dolar karşılığı olarak 390 bin lira ödeme yapıldı.
Sistemin kurulması sonrasında; Türkiye’ye sığınan ve kamplarda yaşayanlardan yaklaşık 600 bin kişiye ait tüm kayıtlar veri tabanına yüklenmeye başlandı. Bu süreçte; emniyet teşkilatında başlatılan yeniden yapılanma çalışmaları kapsamında Suriyeli sığınmacıların verilerinin tutulduğu 6.8 milyon liralık sistemin kurulum aşamaları müfettişlerce mercek altına alındı. Yapılan incelemelerde; kurulumu ve işletimi sağlanan bilgi sisteminin yurda giriş yapan yabancıların aranma bilgisi ile giriş yasaklarının olmadığını kontrol eden bir mekanizmaya sahip olmadığı belirlendi.
Gizli kayıtlar çıktı
Tespitin ardından, sistemde kayıtlı yaklaşık 600 bin Suriyelinin kayıtları gerekli incelemelerin yapılması için emniyetin kullandığı Pol-Net ve Adalet Bakanlığı’nca kullanılan UYAP bilgi sistemindeki verilerle karşılaştırıldı. Kayıtlardaki Suriyelilerin aranan kişiler olup olmadığı ve yurda giriş yasaklarının bulunup bulunmadığının belirlenmesi amacıyla yapılan “sağlama” analizlerini sonucunda, çeşitli gerekçelerle ve ilgili makamlarca yurda giriş yasağının yanı sıra adli ve idari değişik nedenlerden haklarında arama kaydı bulunan yaklaşık 5 bin Suriyelinin ülkeye giriş yaptığı anlaşıldı. Şüpheli Suriyeliler hakkında terör, sağlık, kamu güvenliği gibi konularda yaklaşık 16 bin kayıt bulunduğu ortaya çıkarıldı.
Soruşturma izni istendi
Sistemin EGM’e kurulmasına karşın, emniyet görevlileri yerine sistemin başında firmanın sivil görevlilerinin çalıştığı belirlendi. Bu durumun ülke güvenliğinde zaafiyet yaratacağı iddiasıyla Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı adli soruşturma başlattı. İçişleri Bakanlığı’nın resmi başvurusu sonra harekete geçen savcılık, yürüttüğü soruşturmanın ilk aşamasında ihaleyi gerçekleştiren ve sistemin kurulmasını sağlayan Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan bir daire başkanı ve iki daire başkan yardımcısı hakkında İçişleri Bakanlığı’ndan soruşturma izni istedi. Ayrıca, İçişleri Bakanlığı da idari soruşturma başlatıldığı öğrenildi.