Yemen'de savaş suçu işleyenler yargılansın çağrısı

09 Kasım 2018 08:31

Yemen'de üç yıldan uzun bir süredir devam eden iç savaşı bitirmek üzere çözümlerin tartışıldığı ve İstanbul'da düzenlenen bir konferansta Birleşmiş Milletler'in de (BM) aralarında olduğu uluslararası aktörlere çağrı yapıldı.

Nobel ödüllü Yemenli barış aktivisti Tevekkül Karman adına kurulan vakıf tarafından düzenlenen konferansta, savaşın bir an önce sonlandırılmasının yanı sıra, çatışmalar boyunca savaş suçu işlediği düşünülen kişilerin uluslararası bir mahkeme tarafından yargılanması talebinde bulunuldu.

Konferansta, BM'nin gözetimi altında oluşturulacak bir mekanizma ile Yemen'de barışçıl ve meşru bir iktidar devrinin yapılması gerektiği vurgulanırken, taslak bir anayasa oluşturulması ve seçimlerin düzenlenmesi için girişim yapılması gerektiği duyuruldu.

Katılımcılar ayrıca oluşturulması istenen uluslararası mahkemede sadece yerel değil, aynı zamanda suça karışan uluslararası aktörlerin de yargılanması gerektiğini kaydetti.

Yemen'deki iç savaşta merkezi yönetimi destekleyen Suudi Arabistan liderliğindeki ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin de dâhil olduğu koalisyon güçleri, İran destekli Husilere karşı savaşıyor. Suudi koalisyonunun Mart 2015'te müdahale ettiği ülkede taraflar birbirlerine üstünlük sağlayamıyor.

Karman'dan şiddeti durdurun çağrısı

Konferansta söz alan Karman, Riyad ve Abu Dabi yönetimlerine çağrıda bulundu. Barış aktivisti, bu iki ülkenin yönetimlerinden "Yemen'e yönelik yapıcı olmayan müdahalelerini bitirme ve Aden ile Taiz'de birçok Yemenliyi öldüren terörist grupları ve silahlı milisleri desteklemeye son verme" talebinde bulundu.

Karman ayrıca Tahran'a da seslenerek, "İran'daki mollaların Husi milislerini destekleyerek Yemen'i kontrol etme çalışmalarını" durdurmasını istedi.

2011 yılında Tunus'tan başlayarak Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki birçok ülkeye sıçrayan Arap Baharı'nda Yemen'in eski Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih'in istifasına giden protestolarda oynadığı rol dolayısıyla Karman aynı yıl Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştü.

İstanbul'daki toplantı, BM Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths'in Ekim ayında tarafların masaya oturacağı bir barış görüşmesinin "bir ay içinde" yapılmasının hedeflendiğini duyurması sonrası gerçekleşti.

Savaşın son cephesi Hudeyde

Yemen'de merkezi yönetim ile Husiler arasında devam eden çatışmalar, ülkenin Kızıldeniz kıyısındaki Hudeyde kentinde yoğunlaşmış durumda. 2014 yılında Husilerin eline geçen ve işlek limanının ülkeye getirilen malların dörtte üçünün giriş kapısı olduğu kent aylardır kuşatma altında.

Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon ise Cuma günü bir açıklama yaparak kentin ele geçirilmesi için yeni bir harekâta başladıklarını duyurdu. BM tarafından dünyanın en büyük insani krizi olarak nitelendirilen iç savaşı bitirmek için yapılan barış girişimleri ise şu ana kadar başarısız oldu.

Yaklaşık 28 milyon nüfuslu ülkede yaklaşık 10 bin insanın hayatını kaybettiği ve 15 milyondan fazla Yemenlinin temel sağlık hizmetlerinden mahrum kaldığı ve açlık sınırında olduğu tahmin ediliyor.

DW,AFP/ÇÖ,GA