Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun “Ucuz kredilerle döviz alıyorsunuz, hepinizin listesi elimizde” sözleriyle sanayicileri stokçulukla suçlamasının ardından daha önce yazarlık yaptığı Yeni Şafak gazetesi bugün “Türkiyenin önündeki en büyük engel döviz stokçuları” manşetiyle çıktı.
Yeni Şafak'ın haberinde, “Türkiye’de son altı ayda şirketler ve şahıslar 50 milyar dolar değerinde döviz aldı. Bankalarda 240 milyar dolarlık döviz var. Bunun 148 milyar doları ‘paradan par kazanmak’ için stoklanmış durumda. Türkiye’yi faiz-kur- enflasyon sarmalına hapseden bu sistem, Türkiye ekonomisinin önünde en büyük engel olarak duruyor” denildi.
Haberde şunlar kaydedildi:
Bazı büyük firmalar, “Borcum var, onun için dolar alıyorum” diyerek dolarları kasalara kilitliyor. Bu firmaların hangileri olduğu merak ediliyor. Aynı gruba ait şirketlerin birbirleriyle organik bağı incelenmeli. Hem kayıt dışına çıkarılan paranın izi sürülmeli hem bankaların kredi kullandırırken “grup riski” kuralı işletmesi sağlanmalı.
BDDK, 24 Haziran 2022’de yaptığı düzenlemeyle bankalarda 15 milyon lira ve üzeri döviz varlığı olan veya şirketin cirosu ile aktif büyüklüğünün yüzde 10’undan fazla dövizi bulunan şirketlere TL cinsinden kredi kullandırılması şartı getirdi. 15 milyon lira sınırının 5 milyon liraya indirilmesi ve aktif büyüklük şartının da yüzde 10’dan yüzde 5’e çekilmesi ile düzenlemenin şahıs hesaplarını da kapsamı şart.
Stokçuluk ile doları yükselten şirketler, vadesi gelmemiş döviz cinsindeki borçları nedeniyle fazla ödeme yapmak zorunda kalıyor. ‘Kendi kendine zarar’ anlamına gelen bu durumdan kurtulmak için, stokçular ellerindeki dövizi satarak kurları aşağı çekebilir. TL’nin güçlenmesiyle firmalar daha düşük fiyata ham madde alma imkânına kavuşur.
15 milyonluk sınır 5 milyon olsun. Ciroda oran yüzde 5’e düşürülsün."