Türkiye, yeni yılda yargının gündemindeki birçok kritik dava ve soruşturmayı yakından takip edecek. Anayasa Mahkemesi, HDP hakkında açılan kapatma davasında kararını 2022 yılı içerisinde verecek. AYM'den çıkacak karar, 2023 seçimlerine gidilirken siyasette dengeleri değiştirebilecek. Diğer yandan Kobani davasında tutuklu yargılanan Selahattin Demirtaş ile Gezi-Çarşı davasında casusluk iddiasıyla tutuklu olan Osman Kavala'nın tahliye edilip edilmeyeceği de yeni yılda netleşecek. Organize suç örgütü lideri Sedat Peker'in Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) Türkiye'ye iade edilip edilmeyeceği takip edilecek konuların başında gelecek. Yargının Peker'den 10 bin dolar alan siyasetçi konusu ile Kolombiya ve Mersin Limanı'nda ele geçirilen kokainin alıcısının kim olduğu sorusunun üzerine gidip gitmeyeceği de yakından izlenecek.
Türkiye, 2021 yılında yargı alanında yoğun bir gündemi geride bıraktı. Ancak 2022 yılının yargı açısından benzer şekilde yoğun geçmesi bekleniyor. DW Türkçe, bu nedenle yargıdaki kritik dosyalara mercek tuttu.
2022 yılında yakından takip edilecek dosyaların başında HDP kapatma davası geliyor. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP'nin kapatılması istemiyle 17 Mart 2021'de dava açmıştı. Ancak Anayasa Mahkemesi, iddianameyi yetersiz bularak iade etti. Başsavcılık, bunun üzerine iddianameyi yenileyerek 7 Haziran'da bir kez daha mahkemeye sundu.
İddianameyi kabul eden AYM, HDP'den yazılı savunma istedi. HDP, 5 Kasım'da AYM'ye yazılı savunmasını sundu. Bunun üzerine Yargıtay Başsavcısı Bekir Şahin, davaya ilişkin esas hakkındaki görüşünü hazırladı. HDP şimdi bu görüşe karşı esas hakkındaki savunmasını hazırlıyor.
Bu savunmanın tamamlanmasının ardından AYM Baş Raportörü, davanın esasına ilişkin raporunu hazırlayacak. Başsavcı Şahin ve HDP yöneticileri belirlenecek günde sözlü beyanlarda bulunacak. Bu işlemlerin tamamlanmasının ardından 15 üyeli AYM, HDP'nin kapatılıp kapatılmayacağına karar verecek. Kapatma kararı için 10 üyenin oyuna ihtiyaç bulunuyor. Kapatmanın yanı sıra partinin malvarlığına el konulması; Demirtaş, Pervin Buldan ve Mithat Sancar'ın arasında bulunduğu yaklaşık 500 HDP'li hakkında siyaset yasağı da isteniyor.
HDP, şu an CHP ve İYİ Parti'nin başını çektiği Millet İttifakı'nın içerisinde yer almıyor. Ancak parti, örtülü olarak Millet İttifak ile birlikte hareket ediyor. İstanbul seçimlerini Ekrem İmamoğlu'nu kazanmasında HDP'nin ve Kürt seçmenin İmamoğlu'nu desteklemesi de etkili olmuştu. Muhalefetin erken seçim ısrarına karşın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçimlerin Haziran 2023'te yapılacağını ifade etti. Cumhur İttifakı'nın ortağı MHP lideri Devlet Bahçeli, HDP'nin kapatılması için ısrar ediyor. AYM'nin vereceği olası bir iptal kararı, HDP'yi 2023 seçimlerinde denklem dışında bırakacak. Bu aşamadan sonra Kürt seçmenin hangi partiye yöneleceği seçimlerin sonuçlarında belirleyici olacak.
Yargıdaki bir diğer gündem maddesi, Selahattin Demirtaş'ın tutuklu yargılandığı Kobani davası… Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi'nde süren davada Demirtaş'ın yanı sıra Figen Yüksekdağ, Ayhan Bilgen, Sırrı Süreyya Önder'in arasında bulunduğu 107 sanık yargılanıyor. AİHM'nin verdiği ihlal kararına rağmen Selahattin Demirtaş'ın 4 Kasım 2016'dan bu yana süren tutukluluğuna son verilmedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "terörist" diyerek hedef gösterdiği Demirtaş'ın tahliye edilip edilmeyeceği de 2022'de izlenecek. Yine Figen Yüksekdağ'ın arasında bulunduğu yüzlerce HDP'li siyasetçiyle ilgili davalar da yeni yılda görülmeye devam edilecek.
Yargıda krize neden olan bir diğer dava ise Osman Kavala oldu. Gezi davasında beraat etmesine karşın bu kez casusluk iddiasıyla tutuklanan Kavala hakkında AİHM'nin verdiği hak ihlali kararı uygulanmadı. Kavala, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin uyarısına rağmen özgürlüğüne kavuşamadı. Erdoğan, AİHM'nin ve Avrupa Konseyi'nin kararının kendisini bağlamayacağını açıklamıştı. Kavala, şu an birleştirilmiş Gezi ve Çarşı davasında "darbeye teşebbüs" ve "casusluk" iddiasıyla yargılanıyor. Davanın görülmesine 2022'de devam edilecek.
2021'de en çok gündem yaratan kişilerden biri Sedat Peker olmuştu. Peker'in ortaya attığı iddialar gündemi sarsarken, bununla ilgili yargının herhangi bir işlem başlatmaması eleştiri konusu olmuştu. İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, Peker'in arasında bulunduğu 92 kişi hakkında dava açmıştı. Yeni yılda bu dava görülmeye başlanacak. Sedat Peker'in iktidarın yakın ilişki kurmaya başladığı BAE'den iade edilip edilmeyeceği de netleşecek. Öte yandan yargı, Peker'in ortaya attığı iddialarla ilgili bir soruşturma yürütecek mi, bu soru da yanıtını bulacak.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun Peker'den ayda 10 bin dolar alan AKP'li siyasetçiyi açıklamaması, yargının da buna ilişkin soruşturma başlatmaması da tartışma yaratmıştı. Kolombiya'da yakalanan ve Türkiye'ye gönderilecek 5 ton kokain ile Mersin Limanı'nda ele geçirilen 1,3 tonluk kokainin arkasındaki uyuşturucu baronları da yeni yılda yargı tarafından deşifre edilmeyi bekleyen konular arasında geliyor.
ABD'yi dolandırarak aldığı 133 milyon doları Türkiye'de akladığı iddia edilen ve hakkında dava açılan Sezgin Baran Korkmaz, yakalandığı Avusturya'da tutuklu bulunuyor. ABD ve Türkiye, Korkmaz'ı Avusturya makamlarından istemişti. Korkmaz'ın hangi ülkeye iade edileceği sorusunun yeni yılda yanıt bulması bekleniyor.
Öte yandan Sezgin Baran Korkmaz'ın siyasetçi, gazeteci, yargı üyeleri ve bürokratlarla girdiği karanlık ilişkilerin üzerine 2022'de gidilip gidilmeyeceği bilinmiyor. Sedat Peker, bir iş insanının İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'yu araya sokarak Korkmaz yurt dışına kaçmadan önce Korkmaz'a olan 45 milyon dolarlık borcunun silinmesini istediğini iddia etmişti. Yine Korkmaz, gazeteci Veyis Ateş'in kendisinden 10 milyon euro istediğini açıklamıştı. Sezgin Baran Korkmaz'ın sahibi olduğu ancak sonradan Cihan Ekşioğlu'nun satın aldığı Paramount Hotel'de birçok gazeteci, yargı üyesi, siyasetçi ve bürokratın ücretsiz kaldığı oraya çıkmıştı. Ancak yargı, bu konuyla ilgili herhangi bir adli soruşturma başlatmadı.
2022 yılında birçok önemli dava ve soruşturma da sürecek. 2021 yılı ırkçı cinayetlere sahne olmuştu. Konya'da Dedeoğulları ailesinden 7 kişinin Mehmet Altun tarafından öldürülmesine ilişkin dava 8 Şubat 2022'de devam edecek. HDP İzmir İl Başkanlığı'nı basarak, çalışan Deniz Poyraz'ı katleden Onur Gencer'in davasının ilk duruşması ise 29 Aralık'ta görülecek. Yeni yılda davanın karara bağlanması bekleniyor. Yine İzmir'de üç Suriyeli gencin üzerine benzin dökülerek yakılmasına ilişkin olayın soruşturması da yakından takip edilecek.
Mehmet Ağar, Korkut Eken ve eski özel TİM'ci polislerin sanığı olduğu faili meçhul cinayetler davası, Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde sürecek.
Eski Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek hakkında Gülen yapılanması üyesi olduğu iddiasıyla süren soruşturmada ne karar verileceği yeni yılda belli olacak. Ayrıca Gökçek hakkında başkanlığı döneminde yolsuzluk yaptığı iddiasıyla Mansur Yavaş'ın yaptığı suç duyurularıyla ilgili yargının ne karar vereceği de netleşecek.
Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Erinç Sağkan'ın Ankara Barosu Başkanı olduğu dönemde Baro Yönetim Kurulu üyeleriyle birlikte Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş'a hakaret ettiği iddiasıyla açılan davanın görülmesine devam edilecek.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş hakkında Sinan Aygün'e ait TOGO Kuleleri'nin inşaatını mühürlemesi nedeniyle yapılan şikâyet üzerine başlatılan soruşturma takip edilecek.
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında, eski Ordu Valisi Seddar Yavuz'a hakaret ettiği iddiasıyla açılan davada, İmamoğlu'na 7 bin 80 TL para cezası verilmişti. Bu kararın istinaf süreci de yeni yılda tamamlanacak.
Alican Uludağ
© Deutsche Welle Türkçe